Mingbuloq tuman xtb ga qarashli 3-sonli umumiy o’rta ta’lim maktabi tarix fani o’qituvchisi Turg’unov Doniyorning 6-sinf Qadimgi dunyo tarixi faniga Kirish mavzusidan taqdimoti

Mingbuloq tuman XTB ga qarashli 3-sonli umumiy o’rta ta’lim maktabi tarix fani o’qituvchisi Turg’unov Doniyorning 6-sinf Qadimgi dunyo tarixi faniga Kirish mavzusidan taqdimoti

Qadimgi dunyo tarixiga kirish

• Qadirli o’quchilar! Siz bilan 6-sinf davomida qadimgi dunyo tarixini birgalikda o’rganamiz.
• Eng qadimgi odamlarning paydo bo’lishi va hozirgi qiyofadagi odamning shakllanishi, eng qadimgi davlatlar va xalqlar tarixi, madaniyatlari va urf-odatlari bilan tanishib chiqamiz. Meopotamiya, Misr, Yunoniston, Rim davlatlari va O’rta Osiyoning ilk davlatlari hukmronligi davridan beri oradan ming yillar o’tdi. Biroq qadim zamonlarda odamlar yaratgan ko’pdan ko’p narsalardan bugungi kunda ham foydalanib kelmoqdamiz. Bu mehnat qurollari, sopol buyumlar, g’ildirak, sopol suv quvurlari, gazlamalar. Yozuv va hokazolardir.

Ilk sivilizatsiyalar

Eng qadimgi shaharlar, davlatlar va yozuvning paydo bo’lishini olimlar ilk sivilizatsiyalar deb ataydilar. Dastlabki sivilizatsiyalar Qadimgi Sharqda va Yunonistonning krit or.olida vujudga keldi. Qadimgi sivilizatsiyalar jahonning ko’pgina o’lkalaridagi kabi, O’rta Osiyoda, jumladan, O’zbekiston hududida ham vujudga kelgan.

Qadimgi dunyo tarixi manbalarda

• Yer yuzida odam paydo bo’lganidan to milodiy 476-yilda G’arbiy Rim imperiyasi qulagunga qadar bo’lgan voqealar qadimgi dunyo tarixini vujudga keltiradi .Bu taarix turli-tuman arxeologik va yozma manbalar asosida o’rganiladi. Qaadimgi dunyo tarixi Qadimgi Sharq, Yunoniston va Rim saroy a’yonlari va podsholarining turli yilnomalari, qonunlari, biografiyalarida aks ettirilgan. Ularda urshlar va janglar, ibodatxonalar, saroylar qurilishi, hunarmandchilik va dehqonchilik, qadimiy fanlar va san’at haqida hikoya qilinadi. Olimlar o’qigan qadimgi manlar. Masalan, “Piramida matnlari” va “Marhumlar kitobi” misrliklar tarixi haqida. “Bibliya” –yahudiylar, Rigveda”—hindlar. “Avesto” esa O’rta Osiyo xalqlari tarixidan hikoya qiladi. Nil vodiysidagi piramidalar majmuyi, Dajla va Frot oralig’idagi Bobil, Hind vodiysidagi Moxenjodaro. Erondagi Persopol, Yunoniston, Rim va O’rta Osiyoning ko’plab shaharlari qazishmalari butun jahonga mashhurdir.

Tarix faniga yordamlashuvchi maxsus fanlar

• Epigrafika-qadimgi bitiklsrni o’rganuvchi fan.
• Numizmatika-qadimgi ttangalarni o’rganuvchi fan.
• Arxeologiya-qadimshunoslik,ya’ni qadimgi moddiy madaniyat yodgorliklariga asoslanib kishilik jamiyati o’tmishini o’rganuvchi fan.
• Antropologiya-qadimgi odam suyak qoldiqlariga qarab ularning tashqi qiyofaasini tiklash va qadim zamonlardan kishilarning tashqi qiyofasida sodir bo’lgan o’zgarishlarni o’rganuvchi fan.
• Etnografiya-hozir ham mavjud qabilalarni, qadimgi odamlarning urf-odatlari, an;analari, xo’jalik shakllarinni o’rganuvchi fan.

Savol va topshiriqlar!

• 1.Ma’lumotlarni Yaxshilab o’qib, yod oling!
• 2.Mavzu bo’yicha tushunganlaringiz asosida bir varaqdan iborat konspekt yozing!
• 3. Mavzu asosida 5 ta test tuzing

Eslatma: yozgan konspektingiz va tuzgan testingizni telegramdagi sinf guruhiga tashlang!