Mineralogiya



Download 1,54 Mb.
bet97/127
Sana13.09.2021
Hajmi1,54 Mb.
#173025
1   ...   93   94   95   96   97   98   99   100   ...   127
Bog'liq
MINERALOGIYA

Granatlar guruhi.

Granatlar guruhi minerallari ikki qatorga bo`linadi:

1) almandin qatori -(Mg,Fe,Mn)3 Al2[SiO4]3

pirop- Mg3 AI2[SiO4]3

almandin – Fe3 AI2[SiO4]3

spessartin - Mn3AI2[SiO4]3

2) andradit qatori - Ca3(AI,Fe,Cr)2[SiO4]3

grossulyar -Ca3AI2[SiO4]3

andradite -Ca2Fe2[SiO4]3

uvaravit -Ca3Cr2 [SiO4]3

Granatlar guruhi minerallari kub singoniyali; simmetriya ko`rinishi geksaoktaedrik. Kristall qiyofasi rombik dodekaedr, tetragon-trioktaedr. Ko`pincha donador yaxlit massalar holida topiladi. Granatlarning rangi va tarkibi o`zgaruvchan bo`ladi (23-jadval). Odatda ular qizil, qo`ng`ir-qizil, sariq, zumrad-yashil, qoramtir, ba`zan qora. Qattiqligi 6,5-7,5, notekis yuzalar hosil qilib sinadi. Solishtirma og`irligi 3,5-4,2. Granatlarga xos belgi-kristallarning o`ziga xos qiyofasi, yog`langandek yaltirashi, yuqori qattiqligi. Granatlar kontakt-metasomatik, regional metamorfizmda yuzaga keladi. Granatlarning shaffof rangi chiroyli xillari zargarlik ishlarida qimmatbaho tosh sifatida ishlatiladi.

Sfen-CaTi[SiO4]O. yunoncha «sfen»-pona ma`nosini bildiradi. Tarkibida: CaO-28,6%,TiO2 -40,8%, SiO2 30,6%, bundan tashqari FeO-6% gacha, MnO-3% gacha, (Y,Ce)2O3-12% gacha aralashmalar borligi aniqlangan. U monoklin singoniyali, simmetriya ko`rinishi rombo-prizmatik, kristallarining ko`ndalang kesimi ponaga o`xshash, ba`zan tabletkasimon. Sfen rangi sariq, qo`ng`ir, yashil, ba`zan qora, pushti yoki qizil bo`ladi. Yaltirashi olmosdek, yog`langandek, qattiqligi 5-6, solishtirma og`irligi 3,2-3,5, aniqlash belgisi-sarg`ish-qo`ng`ir rangi va ponasimon shakli bilan ajraladi. U qizdirilgan HCl, H2SO2, kislotalarida Ca sulfat tuzi hosil qilib, butunlay parchalanadi. Sfen ikkinchi darajali mineral sifatida ishqorli va nordon o`rta intruziv jinslarda dala shpatlari, nefelin, egirin, sirkon, apatit va boshqa minerallar bilan bir associaciyalarda uchraydi, biroq uning yirik kristallari ishqorli pegmatitlarda bo`ladi. U ba`zan metamorfik jinslar (gneyslar, kristallik slaneslarda, amfibolitda) uchun xos mineral holida yuzaga keladi.

Aksinit-Cu2(Mn,Fe)AI2Bsi4O15[OH]. Yunoncha «aksine»-bolta demakdir. Tarkibi o`zgaruvchan, triklin singoniyali, simmetriya ko`rinishi pinokoidal, kristallari bo`shliqlarda ko`pincha druzalar tarzida uchraydi. Odatda jigar rang, qo`ng`ir, pushti, oq, kulrang, shishadek yaltiraydi, qattiqligi 6,5-7, ulanish tekisligi (010) bo`yicha mukammal, solishtirma og`irligi 3,2-3,30. U gidrotermal mineral sifatida, kontakt zonalarida yoki dioritlarda topiladi. Ayrim mamlakatlarda bor olishda manbaa hisoblanadi.

Datolit-Ca2B2[SiO4][OH]2

Tarkibida: CaO-35%, B2O3-21,8%, SiO2 -37,6%, H2O-5,6% bo`ladi. Monoklin singoniyali, simmetriya ko`rinishi prizmatik. U donador agregatlar tarzida keng tarqalgan. Rangi oq, ba`zan kulrang-tovlanuvchan och yashil, sariq, qattiqligi 5-5,5, ulanish tekisligi ko`rinmaydi. U chig`anoqsimon yuzalar hosil qilib sinadi. Datolit shishadek yaltiroq, solishtirma og`irligi 2,9-3,0. Mineralni o`ziga xos shishadek yaltirashi, chig`anoqsimon yuzalar hosil qilib sinishi va shakli bilan boshqalardan farqlash mumkin. U skarnlarda, ma`danli tomirlarda bodosimon ko`rinishda magmatik jinslar oralarida ko`rish mumkin. U bor qazib olishda man`ba hisoblanadi.




Download 1,54 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   93   94   95   96   97   98   99   100   ...   127




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish