Mineralogiya



Download 1,54 Mb.
bet91/127
Sana13.09.2021
Hajmi1,54 Mb.
#173025
1   ...   87   88   89   90   91   92   93   94   ...   127
Bog'liq
MINERALOGIYA

Fluorit – CaF2 . «Flyuorum» - ftor elementining lotincha nomi. Tarkibi – Sa – 51,2%, F – 48,8%. Izomorf aralashma holda ittriy, seriy va uran bo`ladi. U kub singoniyali, to`g`ri tuzilgan kubik, ba`zan oktaedrik, dodekaedrik kristallar holida uchraydi. Ayrimda xol-xol donali yaxlit massa bo`lib, ba`zan tuproqsimon massa shaklida topiladi. Odatda rangsiz, shaffof, ba’zan sariq, yashil, havorang, gunafsha, qoramtir bo`ladi.

E`tiborga sazovorligi fluoritni qizdirganda rangi yo`qoladi, rentgen nurlarning ta`sirida yana bo`yalib qoladi. U shishadek yaltiraydi. Qattiqligi – 4, solishtirma og`irligi – 3,2, mo`rt, ulanish tekisligi kub bo`yicha mukammal. Fluoritning aksariyat qismi gidrotermal jarayonda paydo bo`ladi.

Fluorit yirik konlarda barit, kalsit, kvars va sulfid minerallari bilan birga uchraydi. U intruziv jinslarda ikkinchi darajali greyzen va pegmatitlarda katta miqdorda bo`lishi mumkin. Fluoritning 70% yaqini metallurgiyada oson eriydigan shlaklar olish uchun ishlatiladi. U kimyo sanoatda, keramika va shisha sanoatida va boshqa juda ko`p joylarda foydalaniladi.

Galit – NaCl. Grekcha «galos» – dengiz, tuz demakdir. U osh tuzi ham deyiladi. Tarkibi – Na – 39,4% va Sl – 60,6%. Mexanik aralashma sifatida gil, organik moddalar bo`ladi. U kub singoniyali, tuz havzalarining ostida bir-birlariga yopishmagan dona-dona bo`lib, zich kristallangan ko`rinishda topiladi.

Galit shishadek yaltiraydi, qattiqligi – 2, solishtirma og`irligi – 2,2, mo`rt, suvda oson eriydi, mazasi sho`r. U juda gigroskopik, havo namini o`ziga tortib oladi. Galit ekzogen sharoitda quriyotgan ko`llarda yoki dengiz havzasidan qum to`siqlari bilan ajralgan sayoz qo`ltiqlardan quruq va issiq iqlimli sharoitlarda paydo bo`ladi. Galitning eng katta zahirali konlari turli geologik davrlarda yuzaga kelgan. Ammo uning yirik konlari perm davriga mansub. Bu davr uchun uzoq davom etgan issiq kontinental iqlim xos bo`lgan (Yevropa, Osiyo, Amerika va boshqa mamlakatlarda). Galit muhim oziq-ovqat mahsuloti. U sanoat va qishloq xo`jaligining turli tarmoqlarida ishlatiladi.



Silvin – KCl. Tarkibi – K – 52,5%, Cl – 47,5%. Mexanik aralashma holda NaCl, Fe2O3 ishtirok etadi. U kub singoniyali, qavat-qavat teksturali yaxlit donador massalar holida topiladi. Silvinning toza xillari – shaffof, rangsiz, oq, och qizil va pushti rangli bo`ladi, shishadek yaltiraydi, qattiqligi – 1,5-2, solishtirma og`irligi – 1,99. Uning mazasi o`tkir sho`r, ba`zan achchiq ancha mo`rt mineral. U galit kabi qurayotgan sho`r suvli ko`llarda yuzaga keladi. Silvinning dunyodagi eng yirik koni Rossiyadagi – Solikamsk hisoblanadi. Bundan boshqa katta konlarga Germaniyadagi –Strassfurt va Elzas, Fransiyada topilgan. Ma`lumki, kaliy tuzlarining ko`p qismi dalalarni o`g`itlash uchun sarf bo`ladi, biroz qismi kimyo sanoatida, tibbiyot, parfumeriya, qog`oz sanoatida, shisha va lak-bo`yoq tayyorlashda qo`llaniladi.


Download 1,54 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   87   88   89   90   91   92   93   94   ...   127




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish