Милодий IV-V асрларда Рим жамияти ва давлати. Доминат тизими

иқтисодий ва сиѐсий ривожланиши.
Ўрта асрлар тарихи манбаларини туркумлаш. Ўрта асрлар тарихи 
манбаларини умумий тавсифи ва уларни ўрганиш услуби. V-XI асрлар 
тарихи манбалари. Натурал хўжалик ер рентаси шакллари. 
Крепостнойликни кенгайиши шарт-шароитлари. Патронат. Иммунитет. 
Герман қабилалари. Феодализм синтези. Ўрта асрлар тарихи манбаларини 
ўрганиш муаммолари. 
Қулдорлик тузхумининг инқирози ва Рим империясида феодал 
муносабатларнинг 
вужудга 
келиши. 
Эмфитевсис. 
Патронат 
ва 
коммендация. III-V асрларда иқтисодий инқироз. Рим империясининг 

---

16 
ижтимоий 
ва 
давлат 
тузуми. 
Ғоявий 
инқироз. 
Империянинг 
христианлашиши. Халқ оммасининг ижтимоий норозилиги ва унинг 
турлари. Герман қабилаларида ибтидоий жамоа тузумининг инқирози. 
Ижтимоий-иқтисодий тузилиши. Ижтимоий-сиѐсий ташкилот. IV-V 
асрларда сиѐсий тузумнинг ўзгариши. Рим империясининг қулаши ва 
варвар давлатларининг ташкил топиши. Халқларнинг буюк кўчишининг 
сабаблари. Вестготлар. Вандаллар. Хуннлар. 
2-мавзу. Франклар империяси 
Галлиянинг франклар томонидан босиб олиниши. Меровинглар 
давлати. ―Соли ҳақиқати‖. Меровинглар даврида франк жамиятида 
ижтимоий табақаланиш. Франк давлати. Хлодвиглар даврида давлатнинг 
бўлиниб кетиши. Каролинглар ҳукмронлиги. Феодаллашиш жараѐнининг 
тезлашиши. Папа давлатининг ташкил топиши. Буюк Карл империяси. 
Каролинглар давлатида феодал муносабатлар асосининг шаклланиши. 
Феодал вотчинаси қарам деҳқонлар аҳволи. Каролинглар давлатининг 
ўзгариши ва унинг парчаланиб кетиши.
3-мавзу. Сосонийлар давлати ва Византия империяси 
Илк ўрта асрларда Эрон. 
Эрон тарихини даврлаштириш. Илк ўрта 
асрларда Эрон. Сосонийлар давлатини юзага келиши. Зардуштийлик. III-V 
асрларда Эронда диний ҳаракатлар. Хусрав I ислоҳотлари. VII асрда 
Эроннинг ташқи сиѐсати. Араблар босқини. Исломнинг тарқалиши. Эрон 
Араб халифалиги таркибида. 
IV-IX аср биринчи ярмида Византия. Византия империясининг 
ташкил топиши. Қишлоқ хўжалиги. Шаҳарлар ҳунармандчилик ва савдо. 
Христиан дини. Император Юстиниан даври. ―Ника‖ ҳаракати. Юстиниан 
ташқи сиѐсати ва урушлар. Славянлар босқини. VII-VIII асрларда 
Византияда ижтимоий-иқтисодий ва сиѐсий ўзгаришлар. VIII-IX аср 
биринчи ярмида халқ ҳаракати. IX-XI аср ўрталарида Византия. Македония 
сулоласи императорларининг аграр қонунлари. Византияда феодал шаҳар. 
―Эпарх китоби‖. Давлат аппарати. IX-XI асрларда черков. IX аср иккинчи 
ярми XI аср ўрталарида Византия ташқи сиѐсати. X-XI асрларда сиѐсий 
кураш.