Milliy universiteti

Tashqi xotiralar 
Kompyuter o‘chiq yoki yoqiq xolatida xam bunday xotiralardagi ma‘lumotlar saqlanib qoladi 
va uni yana ishlatish mumkin. 
Egiluvchan  disklar.  Ularning  diametri  3.5  dyum  (89  mm)  bo‘lib,  hajmi  1,44  Kbgacha 
ma‘lumotni  saqlashga  mo‘ljallangan  magnit  qobiqli  diskdan  iborat.  Bunday  diskdan  ma‘lumotni 
o‘qish va unga ma‘lumotlarni yozish tezligi juda kichik. 
qattiq disklar. qattiq disklar ma‘lumotlarni uzoq vaqt saqlashga mo‘ljallangan disklardir. Ular 
ikki  tarafi  magnit  qobig‘i  bilan  qoplangan  1  tadan  5  tagacha  aylana  metal  plastinalardan  iborat 
bo‘lib, umumiy o‘qda katta tezlikda to‘xtovsiz aylanib turadi. Bunday disklarni mexanik buzilishini 
oldini olish maqsadida maxsus metal korpus bilan himoyalab qo‘yiladi. Ularning hajmi xozirda 300 
Gbgachani tashkil qiladi. 
Lazerli  (kompakt)  disk.  Keyingi  paytda  bu  qurilma  juda  muhim  rol  o‘ynamoqda.  Uning 
asosiy  sababi  unga  650  -  700  BBayt  hajmdagi  ma‘lumotni  sig‘ishi  bo‘lsa,  ikkinchi  tomondan  uni 
ishlatishda  qulayligi  bilan  alohida  ehtiborga  loyiq.  Uning  CD  ROM,  CD  R  va  CD  RW 
ko‘rinishdagilari  mavjud  bo‘lib,  birinchisiga  zavodda  maxsus  usul  bilan  yoziladi  va  faqat  o‘qish 
uchun mo‘ljallangan, ikkinchisi ma‘lumotlarni faqat bir marta yozishga mo‘ljallangan  va  oxirgisi 
ma‘lumotlarni ko‘p marta yozish uchun keng qo‘llanilmoqda. Bunday disklarning ikki tarafiga xam 
yoziladiganlari xozirgi kunda keng qo‘llanilayapti. 
DVD disklar. Bu nomdagi disklar raqamli ko‘pmaqsadli audio-video ma‘lumotlarni saqlashga 
mo‘ljallangan bo‘lib, ularning ma‘lumot  sig‘imi 4.7 Gbdir. Ularning xam  faqat  bir marta va ko‘p 
marta yoziladigan ko‘rinishlari mavjud. Bunday disklarning xam ikki tarafiga yoziladiganlari bor. 
Flesh-xotira.  Bunday  xotira  qurilmasi  mikrosxemelardan  iborat  bo‘lib  kompyuterning  USB 
portiga  ulanadi.  Unlarning  256,  512,  1,  2  Gb  va  undan  katta  hajmlilari  xam  mavjud.  Ularga 
ma‘lumotlarni katta tezlikda yozib olish va saqlash imkoni bor.  
Disk yurituvchilar(diskovod) 
Bu qurilmalarning ayrimlari tashqi xotiralarga ma‘lumotlarni yozish va o‘qish, ayrimlari esa 
faqat ulardan ma‘lumotlarni o‘qish uchun xizmat qiladi. 
Egiluvchan  3.5  dyumli  disklarga  ma‘lumotlarni  xam  yozish  xam  o‘qish  uchun  xizmat 
qiladigan  disk  yurituvchilar  nisbatan  arzon  narxda  bo‘lgani  uchun,  ularni  barcha  shaxsiy 
kompyuterlarga o‘rnatilgan bo‘ladi.  
qattiq  disklar  kompyuterni  ishlashi  uchun  kerak  bo‘ladigan  xizmatchi  dasturlarni  va 
foydalanuvchining ma‘lumotlarini uzoq muddat saqlashga mo‘ljallangan. Ularning xajmi juda katta 
bo‘lgani uchun undagi ma‘lumotlarni qidirib topish yoki ma‘lumotlarni saqlash 
uchun  bo‘sh  joy  tanlash  birmuncha  vaqt  talab  qiladi.  Shuning  uchun  bunday 
diskning  xar  bir  qavtida  shu  diskni  xar  ikkala  tarafini  o‘qiydigan  golovkalar 
o‘rnatilgan.  Diskni  esa  odatda  mantiqiy  ravishda  ikki  yoki  undan  ko‘p 
bo‘laklarga bo‘lib xar birini aloxida disk deb ehlon qilishadi. Shuning hisobiga 
diskda ma‘lumot bilan ishlashda  katta tezlikka erishiladi. 
Lazerli disklarga odatda zavodda yuqori aniqlikdagi lazer yordamida ma‘lumotlar yoziladi va 
keyinchalik  bu  ma‘lumotlarni  faqat  CD  ROM  qurilmasi  yordamida  o‘qiladi.  Xozirgi  kunda  CD 
Writer  va  DVD  RW  qurilmalari  xam  bor  bo‘lib,  ular  yordamida  lazer  disklarga  kompyuterning 
o‘zida ma‘lumot yozish va o‘qish mumkin.