“Микроиқтисоиёт ва макроиқтисодиёт” фанидан оралиқ назорат саволлари (4-семестр)
1-вариант
“Ресурслар- товарлар ва хизматлар” ҳамда “даромадлар –харажатлар”нинг доиравий оқими модели.
AD-AS моделида макроиқтисодий мувозанат.
Автоном харажатлар мультипликатори.
2-вариант
Бюджет –солиқ сиёсатининг моҳияти ва усуллари. Дискрет ва нодискрет фискаль сиёсат.
Инвестицияларнинг моҳияти, графиги ва функцияси
Иқтисодий даврлар ва иқтисодий тебранишларнинг сабаблари.
3-вариант
. Давлат харажатлари, солиқ ва баланслашган бюджет мультипликаторлари.
Инфляция ва ишсизлик ўртасидаги боғликлик. Филлипс эгри чизиғи.
Истеъмол ва жамғаришга ўртача ҳамда чегараланган мойиллик
4-вариант
Инфляциянинг турлари. Талаб ва таклиф инфляцияси.
Истеъмол ва жамғариш, уларнинг графиклари ва функциялари.
. Номинал ва реал ЯИМ
5-вариант
Ишсизлик тушунчаси ва ишсизлик даражасининг ўлчаниши.
. Пул бозорида мувозанат.
Солиқларнинг турлари ва функциялари.
6-вариант
Инфляциянинг моҳияти ва ҳисобланиш усуллари.
Пул таклифи. Пул мультипликатори.
ЯИМни ҳисоблаш усуллари
7-вариант
Пулга талабнинг классик ва кейнсча назарияси.
Ҳақиқий ва режалаштирилган харажатлар. «Кейнс хочи».
. Ялпи таклиф, унинг графиги ва таъсир этувчи омиллари.
8-вариант
Пул тушунчаси ва унинг функциялари.
Кейнснинг макроиқтисодий мувозанат назарияси.
Ялпи талаб тушунчаси ва графиги.
akroiqtisodiyotda AD-AS modeli muhim ahamiyatga ega bo‘lib, yalpi
talab milliy iqtisodiyotdagi barcha yakuniy iste’molchilarning, ya’ni
aholi, korxonalar, davlat va chet elliklarning tovar va xizmatlar sotib olishga
qiladigan xarajatlarining umumiy miqdorini, yalpi taklif esa davlat va xususiy
sektorning milliy iqtisodiyot darajasida sotishga taklif qilgan barcha tovar va
xizmatlarining umumiy miqdorini puldagi ifodasidir.
Yalpi talab va yalpi taklifga narx darajasiga bog’liq va unga bog’liq
bo‘lmagan omillar ta’sir ko‘rsatadi.
Narx darajasiga bog’liq omillar ta’sirida yalpi talab va yalpi taklifning o‘zi
emas, balki ularning hajmi o‘zgaradi, natijada yalpi talab hamda yalpi taklif egri
chiziqlarining siljishi yuz bermaydi.
Narx darajasiga bog’liq bo‘lmagan omillar ta’sirida yalpi talab va yalpi
taklif egri chiziqlarining siljishi yuz beradi.
Yalpi taklif egri chizig’ining keynsian kesmasi katta miqdordagi mehnat va
moddiy resurslar foydalanilmayotgan bo‘lsa, iqtisodiyot pasayish holatida
ekanligidan dalolat beradi. Yalpi taklif egri chizig’ining klassik kesmasi ishlab
chiqarish quvvatlaridan to‘liq foydalanilayotgan va narxning har qanday darajasida
ham ishlab chiqarish hajmini yanada oshirish imkoni bo‘lmasa, iqtisodiyotni “to‘liq
bandlik” sharoitidagi yoki ishsizlikning tabiiy darajasi nuqtasidagi holatini
ifodalaydi.
AD-AS modelida yalpi talab o‘sib, yalpi taklif kamaygan holatda narxlar
darajasi o‘sib, milliy mahsulot miqdorini o‘zgarishi esa ularni o‘zgarish nisbatlariga
bog’liq bo‘ladi. Yalpi taklif o‘sib, yalpi talab pasaygan holatda narxlar darajasi
pasayib, milliy mahsulot miqdori o‘zgarishi ularning o‘zgarish nisbatlariga bog’liq.
Makroko’lamda milliy ishlab chiqarish hajmining o’zgarishi bilan birga
narxlar umumiy darajasining o’zgarishi o’rtasida bog’liqlikni tadqiq qilish, nima
uchun milliy ishlab chiqarish hajmi ayrim davrlarda barqaror o’sishi, ba’zi
davrlarda esa pasayib ketishni izoxlab berish uchun yalpi talab - yalpi taklif (AD-
AS aggregate demand – aggregate supply) modelidan foydalanamiz.
Bu modelda yalpi talabvataklif, narxlarning umumiy darajasi kabi agregat
ko’rsatkichlaridan foydalaniladi.
Makroiqtisodiyotda AD-AS modeli ishlab chiqarish hajmlari va narxlar
darajalarining tebranishlarini hamda ular o’zgarishining oqibatlarini o’rganish
uchun asosiy model bo’lib hisoblanadi va boshqa bir qancha modellar AD-AS
modelining xususiy holi hisoblanadi. AD-AS modeli yordamida davlat iqtisodiy
siyosatining turli variantlari tasvirlab berilishi mumkin.
Yalpi talab — uy xo’jaliklari, korxonalar, xukumat va chet ellik
xaridorlarning narxlarning ma’lum darajasida iqtisodiyotda ishlab chiqarilgan
yakuniy tovarlar va xizmatlarning umumiy hajmiga bo’lgan talabidir.
Yoki boshqacha qilib aytganda umumiy talab iqtisodiyotda ishlab chiqarilgan
yakuniy tovarlar va xizmatlarni sotib olishga qilingan umumiy harajatlar
yig’indisidir. Formula ko’rinishida umumiy talabni quyidagicha tasvirlash
mumkin:
AD =С+I+G+Xn
Do'stlaringiz bilan baham: |