Mikroblarga qarshi vositalar

MIKROBLARGA QARSHI VOSITALAR

1. 
   Tanlab ta'sir ko‘rsatuvchilar (ximioterapevtik vositalar) ya'ni bu guruh preparatlari mikroorganizimlarning ma'lum guruhigagina ta'sir etadilar.
   

1. 
   Tanlab ta'sir ko‘rsatmaydiganlar (anteseptik, dezinfeksiyalovchi vositalar).
   

ANTISEPTIK VA DEZINFEKSIYALASH VOSITALARI

Kimyoviy tuzilishlariga qarab dezinfeksiyalovchi va antiseptik moddalar quydagi guruhlarga bo‘linadilar:

1. 
   Detergentlar-serigel.
   

2. 
   Nitrofuran-unumlar-furatsillin.
   
3. 
   Fenol va uning hosilalari-toza fenel, rezorsin, kayn qora moyi.
   
4. 
   Bo‘yoqlar-brilliant yashili, metilen ko‘ki, etakridin laktat.
   
5. 
   Galogen saqlovchi moddalar-xlorgeksidin, xloraminB, yodning spirtli eritmasi.
   
6. 
   Og‘ir metal tuzlari-simob ikki xlorid, simobning sariq oksidi, Kumush nitrat, mis sulfat, rux oksid, rux sulfat.
   
7. 
   Oksidlovchilar-vodorod pereksining eritmasi, kaliy permanganat.
   
8. 
   Aldegid va spirtlar-formaldegid eritmasi, etil spirti.
   
9. 
   Kislota va ishqorlar-bor kislotasi, amiak eritmasi (novshadil).
   

Ba'zi antiseptik va dezinfeksiyalovchi vositalarning kimyoviy tuzilishi



Preparatlar

Nomi	O‘rtacha konsentratsiya va kiritish yo‘li	Chiqarish shakli
1	2	3
Serigel — Cerigelum	Sirtga (qo‘lga ishlov berish uchun) 3-4 g	Shisha idishda 400 ml dan
Rokkal - Roccal	Qo‘lga ishlov berish uchun 0,1% li eritma; operatsiya maydoniga ishlov berish uchun 1% li eritma; asbob-uskuna-larga ishlov berish uchun 0,1-0,25% li eritma	Turli xil xajmdagi idishlarda 10% va 1% li eritmada 250 ml dan
Furatsilin -Furacilinum	Suvli eritma 1:5000 sirtga; spirt li eritma 1:1500; 0,2% surtma; ichishga 0,1 g	Kukun; tabletkalar 0,1 g dan (ichishga); 0,02 g tablet-kalar (eritmalar tayorlash-ga); 0,2% surtma
Toza Fenol - Phenolum purum	Dezinfeksiya uchun 3-5% eritma	Kukun
Rezorsin -Resorcinum	Sirtga 2—5% suvli va spirtli eritma; 5-20% surtma	Kukun
Qora qayin moyi - Pix liquida Betulae	Sirtga 10—30% surtma va liniment
Brilliant yashili -Viride nitens	Sirtga 1-2% suvli va spirtli eritmasi	Kukun; flakonlarda 1% va 2% spirtli eritma 10 ml dan
Metilen ko‘ki – Methylepit coeruleum	Sirtga 1-3% spirtli eritma; uretra va peshob xaltasini yuvish uchun 0,02% suvli eritma; ichishga 0.1 g; tomirga kiritish uchun 1% eritmadan 50-100 ml	Kukun; 1% suvli eritma; 1%spirtli eritma; 20 va 50 ml 1% eritma tutgan ampulalar( 25% li glyukoza eritmasida («Xromosmon»)
Etakridin laktat — Aethacridini lactas	Yaralarga ishlov berish uchun 0,05-0,2% eritma; tanadagi bo‘shliqlarga kritish uchun 0,05-0,1% : sirtga 2,5% sepki, 1% surtma, 5-10% pasta, 0,1-0,2% li eritma	Kukun; 0,01 g etakridin laktat va 0.09 g bor kislo-tasi tutgan tabletkalar; 0.1% spirtli eritma; 25 g dan 3% surtma
Xloramin B - Chloraminum V	Qo‘lni dezinfeksisi uchun 0,25— 0,5% eritma; yaralar-ni yuvish uchun 1,5-2% erit-ma; metalldan bo‘lmagan anjonlarni dezinfeksiyasi uchun 1—5% eritma	Kukun
Xlorgeksilin - Chlorhexidinum	Operatsiya maydoniga ishlov berish uchun 0,5% suvli-spirtli eritma; jaroxat-lar,kuygan yaralarni dezinfeksiyasi uchun 0,5% suvli eritma; qo‘lni dezinfeksiyasi uchun 0,5% spirtli eritma yoki 1% suvli eritma	Flakonlarda 0,5; 3 va 5 l 20% suvli eritma
Yodning spirtli eritmasi - Solutio Iodi spirituosa	Sirtga 5% eritma	Qora shisha idishlarda 5% spirtli eritmadan 10 va 25 ml; ampulada 5% li eritmadan 1 ml
Simob dixlorid - Hydrargyri dichloridum	Sirtga va dezinfeksiya uchun 1:500-1:1000 eritma	Kukun; 0,5 va 1 g tabletka-lar (eritma tayyorlash uchun)
Sariq simob oksidi - Hydrar-gyri oxidum flavum	Sirtga va kon'yunktiva qopchasiga 2% surtma.	2% ofitsinal surtma
Kumush nitrat -Argenti nitras	Sirtga 2-10% eritma, 1-2% surtma; shilliq avatlarga surtish uchun 0,25—2% li eritma; qalamchalar	Kukun
Mis sulfat - Cupri sulfas	Kon'yunktiva bo‘shlig‘i, uretra va qinni yuvishga 0.25% eritma	Kukun
Rux oksidi - Zinci oxydum	Sirtga 10-25% sepki, surtma, pasta, liniment	Kukun; 10% surtma va 25% pasta
Rux sulfat — Zinci sulfas	Oftalmologiyada 0,1- 0,5% eritma; otorinolaringolo-giyada 0,25-0,5% eritma; uretra va qinga 0,1-0,5% eritma; ichishga 0,1-0,3 g (qayt qildirish uchun)	Kukun; ko‘z tomchisi (0.25va 0.5% rux sulfati eritma-si va 2% li bor kislotasi-ning eritmasi) flakonda 10 ml dan
Vodorod pereki-sining eritmasi — Solurio Hydrogenii peroxydi diluta	Sirtga	3% ofitsinal eritma
Kaliy permanga-nat- Kalii permanganas	Sirtga yaralarni yuvish uchun 0,1-0,5% li eritma; kuygan yuzalar uchun 2-5% eritma; chayish va yuvishga 0,01-0,1% eritmalar	Kukun
Formaldegid eritmasi - Solutio Formaldehydi	Sirtga 0,5-1% eritma; sprinsevaniya uchun 1:2000-1:3000 eritma; asboblarni dezinfeksiyalash uchun 0,5% eritma	37% ofitsinal eritma
Bor kislotasi — Acidum boricum	Sirtga 2-4% eritma; 5 -10% surtma, sepki	Kukun; 0.5%; 1%; 2% va 3% spirtli eritma 10 ml flakonlarda; 10% eritma glitserinda 25 ml flakonda
Ammiak eritmasi 10% - Solutio Ammonii caustici 10%	Xirurgiyada qo‘l yuvish uchun (25 ml ni 5 l iliq qaynagan suvga qo‘shiladi)	10, 40 va 100 ml dan flakon-larda