Mikrobiologiyada laboratoriya mashg’ulotlari

Erkin  holda  yashaydigan  azotfiksatorlar.  Erkin  holda 
yashaydigan 
azotfiksatorlarga 
Azotobacter 
chrooccocum 
 
- 
azotfiksator  va  anaerob  azotfiksator  Clostridium  pasterianum  kiradi. 
Azotobakteriyalar  tuproqda  erkin  yashab,  har  gektar  yerga  15-30  kg 
azot  to'plashdan  tashqari,  yana  boshqa  xususiyatlari  bor.  Masalan, 
o'simliklar  o'sishi  uchun  auksin  tipidagi  o'sish  faktorini  hosil  qilib, 
rizosfera mikroblarining yaxshi rivojlanishiga yordam beradi. 
Ikkala  azotfiksator  azot  to'plash  uchun  energiyaga    muhtoj 
bo'ladi.  Ular  qandni  oksidlab  yoki  bijg'itib  shunday  energiya  oladi. 
Azotobacter  -  aerob  bo'ladi,  shuning  uchun  u  qandni  havo  kislorodi 
bilan  oksidlaydi.  Paster  klostridiyi  -  anaerobdir,  shuning  uchun  u 
qandni  moy kislota hosil  qilib bijg'itadi.  Azotobacter ning tuproqdagi 
elektiv  kulturasini  olish  uchun  tuproqqa  2%  li  mannit  qo'shib 
aralashtiriladi, loy quyuq xamir holiga kelguncha suv qo'shib qoriladi,  
shu  loy  Petri  likobchasiga  solinib,  ho'l  shpatel  bilan  yoyiladi  va 
termostatga  qo'yiladi.  Mannit  energiya  manbaidir.  Mannit  borligi 
tufayli azotobakter yaltiroq, tiniq shilimshiq koloniyalar shaklida o'sib 
chiqadi. Paster klostriydining elektiv kulturasini olish uchun tuproqqa 
1% li glyukoza va suv qo'shib, atala qilinadi. Shu tuproq atalasi Petri 
likobchasiga solinib, termostatga quyiladi. 
Clostridium  pasterianum  uchun  tuproqqa  azotbakterdagiga 
nisbatan  ko'proq  suv  qo'shamiz,  chunki  tuproqda  suv  qancha  ko'p 
bo'lsa havo shuncha kam bo'ladi, ya'ni anaerob sharoit vujudga keladi. 
Paster  klostridiyi  anaerob  bo'lib,  tuproq  ichida  o'sadi.  U  qandni 
bijg'itib  gaz  hosil  qiladi,  shu  sababli  uning  rivojlanayotganligi  gaz 
pufakchalari  paydo  bo'lganligidan  bilinadi,  gaz  pufaklari  tuproqni 
ko'tarib, do'mboqchalar paydo qiladi.