+микробиология китобч doc


Микроорганизмларга биологик омилларнинг таъсири



Download 232,9 Kb.
bet40/47
Sana26.04.2022
Hajmi232,9 Kb.
#584771
1   ...   36   37   38   39   40   41   42   43   ...   47
Bog'liq
0009 MM Mikrobiologiya

Микроорганизмларга биологик омилларнинг таъсири. Микроорганизмлар физикавий, кимёвий омиллардан ташкари биологик омиллар хам катта таъс этади. Микроорганизмлар табиий шаротда яъни тупрок, сув, хаво, хайвон ва од организмида яшагада, факат ташки мухит билгангина эмас, балки турли микробл ва бошка тирик организмлар билан хам узаро муносабатда булад Микроорганищмларнинг ана шундай яшашига биоценоз дейилади. Биолог омиллар асосан 3 га булинади. Симбиоз, метабиоз ва антогонизм ёки антибиоз.

  1. Симбиоз. Симбиозда бир мухитда икки ёки ундан ортик турдаги микроблар бир – бирига халакит бермасдан тотув яшайди ва купаядилар. Масалан, анаэроб (О – сиз) микробларнинг ривожланиши учун аэроб микроблар булиши керак. Чунки аэроб микроблар мухитдаги кислородни узлаштириб, анаэроб микробларнинг ривожланишига шароит яратади. Анаэроб микроблар эса уз навбатида хаводаги молекуляр азотни узлаштириб, аэроб бактерияларга азотли моддалар етказиб беради.

  2. Метабиоз. Микробларнинг микроблар билан хамкорлигига метабиоз дейилади. Бунда бир микроорганизм 2 – чи микроорганизмларнинг яшаши учун кулай шароит яратади. Масалан, купчилик сапрофит микроблар оксилни пептонга ва аминокислоталарга парчалаб нитрофикацияловчи бактериялар учун озик тайёрлаб беради. Нитрификацияловчи бактериялар эса аммиакли тузларни усимликлар учун яхши хазм буладиган азот кислотасига айлантиради. Ёки азотобактериялар билан клетяаткани парчаловчи бактерияларни олсак, азотобактерияларга азотсиз органик бирикмалар яъни клетчатка керак. Лекин азотобактериялар клетчаткани парчалай олмайди. Целлюлозани парчалайдиган бактерияларга эса целлюлозанинг парчаланиши хосил буладиган органик кислоталар салбий таъсир этади яъни уларнинг ривожланишига йул куймайди. Натижада ана шу органик кислоталарни бактерияларнинг ривожланишига ёрдам беради. Яъни азотобактериялар целлюлозадан тулик фойдаланади.

  3. Антогонизм. Микроблар уртасидаги узаро карама- каршиликка антогонизм дейилади. Баъзи бир микроблар 2 – чи микробни ривожланишини тухтатадиган модда ишлаб чикаради. Масалан, содда хайвонлар бактерияларни еб куяди, бактерияфаглар бактерияларни эритиб юборади ва бошкалар.

Микроорганизмларда юз берадиган антогонизм жараёнини 1877 йилда Л.Пастер биринчи булиб аниклаган. Бунда Л.Пастер куйдирги касаллигини хосил килувчи бактериянинг ривожланишига чиритувчи бактериялар тускинлик килишини аниклайди. Микроблар хаётига анатагонизм ходисаси микроорганизмлардан бактерияларга таъсир этувчи модда антибиотикларни ажратиб олишга ёрдам беради.
Назорат саволлари:

  1. Микрорганизмларга ташки мухитнинг таъсири хакида умумий тушунча.

  2. Микроорганизмларга физикавий омилларнинг таъсири.

  3. Микроорганизмларга кимёвий омилларнинг таъсири.

  4. Биологик омилларнинг таъсири.

  5. Микроорганизмга намликни таъсири

  6. Эритмадаги моддаларнинг концентрациясининг таъсири

  7. Температурани таъсири

  8. Ёругликни таъсири

  9. Кимёвий моддаларни таъсири. 10.Симбиоз, метабиоз хакида тушунча.

16. Маъруза. ИММУНИТЕТ ТУГРИСИДАГИ УМУМИЙ

Download 232,9 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   36   37   38   39   40   41   42   43   ...   47




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish