Insoniyat jamiyati rivojlanishining birinchi ming yilligida migratsiya yangi hududlarning rivojlanishi bilan bog'liq edi. Ibtidoiy kommunal tuzum qulashi davrida ko'chish sabablariga qabilalar o'rtasidagi qurolli to'qnashuvlar qo'shildi. Davlatlarning paydo bo'lishi va qulashi, yangi xalqlarning shakllanishi sodir bo'ldi. O'rta asrlarning boshlarida xalqlarning Buyuk ko'chishi natijasida qabilalar aralashgan, bu esa zamonaviy Evropaning zamonaviy etnik tarkibini shakllantirishga olib keldi. Butun O'rta asrlarda ommaviy ko'chish dehqonlar feodal qaramligidan ozod erlarga qochishi bilan bog'liq edi.
Jahon iqtisodiy aloqalarining kengayishi sharoitida aholining xalqaro migratsiyasi jamiyat rivojlanishida tobora muhim o'rin tutmoqda. Migratsiya jarayonlarida ishtirok etayotgan davlatlar soni tobora ko'payib bormoqda, ammo ushbu hodisa ko'lamiga qaramay, zamonaviy ilm-fan yagona tushunchaga ega emas. Bir tomondan, buni migratsiya bir vaqtning o'zida jamiyatning iqtisodiy, demografiya, sotsiologiya, siyosat va huquq kabi turli jabhalariga ta'sir qilishi bilan izohlash mumkin. Boshqa tomondan, xalqaro migratsiya hajmi va tendentsiyalarini tahlil qilish nomukammal ma'lumotlar yig'ilishi, yagona milliy va xalqaro ko'rsatkichlarning yo'qligi bilan murakkablashadi. Nashr etilgan statistik ma'lumotlar odatda qismli bo'lib, kontekstga bog'liq. Shunga qaramay, umumiy tendentsiya - bu aholining migratsiya harakatchanligining oshishi, xalqaro migratsiya oqimlari intensivligining o'sishi, birinchi navbatda iqtisodiy.
Migratsiyaning asosiy sabablari
Yuqorida ta'kidlab o'tilganidek, ko'chirish niyatlari inson hayotining turli sohalarida yolg'on gapirishi mumkin. Keling, aholining migratsiyasining asosiy sabablarini tasniflashga harakat qilaylik.
Iqtisodiy sabablar
Agar siz muhojirlardan nima uchun ko'chib ketishini so'rasangiz, eng mashhur javob hayotning shartlari va sifatini yaxshilash istagi bo'ladi. Odamlar o'zlarining farzandlari uchun munosib ish haqini va yaxshi istiqbollarni qidirmoqdalar. Bularning barchasi migratsiyaning iqtisodiy sabablari. Ular, qoida tariqasida, rivojlangan iqtisodiyotga ega mamlakatlar yo'nalishi bo'yicha xalqaro oqimlarni keltirib chiqarmoqdalar. Bunga misol sifatida, Lotin Amerikasi aholisini AQShga doimiy ravishda ko'chirish mumkin.
O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining Xorijda vaqtinchalik mehnat faoliyatini amalga oshirayotgan O‘zbekiston Respublikasi fuqarolari huquqlarini himoya qilish masalalari va xalqaro iqtisodiy hamkorlik departamenti, Bandlik va mehnat munosabatlari vazirligi, Xalqaro migratsiya tashkiloti (XMT) va Xalqaro mehnat tashkiloti (XMT) hamkorligida “Xususiy bandlik agentliklari institutini takomillashtirish: milliy va xalqaro tajriba” mavzusida xalqaro videokonferensiya o‘tkazildi.
Tadbirda xalqaro mehnat migratsiyasida xususiy bandlik agentliklarining roli, ular faoliyatini tashkil etishda xorijiy davlatlarning amaliyotlari, qonunchilik doirasida ular faoliyatini tartibga solish muammolari va ularni hal etish yo‘llari, xalqaro mehnat migratsiyasi doirasidagi faoliyatga kirish, tanlab olish va ishga joylashtirishning etika qoidalari, migratsiya siyosatini ishlab chiqishda xalqaro qonunchilikning o‘rni kabi mavzularda ma'ruzalar tinglandi.
Koronavirus infeksiyasi tarqalishi oqibatida barcha sohalarda bo‘lgani kabi mehnat migratsiyasida ham yuzaga kelayotgan jiddiy muammolarni bartaraf etish, mamlakat ichida va xorijda aholini xavfsiz, tartibli va manzilli ish bilan ta'minlash bo‘yicha tezkor choralarni ko‘rish zarurligi ta'kidlandi.
Do'stlaringiz bilan baham: |