Microsoft Word yonilgi mahsulot zapasorg doc

 
 
 
6.2. Тransmission  moylariga  qo‘yiladigan  
ekspluatatsion talablar 
 
Тransmission  moylarning  xili  ko‘p  bo‘lishiga  qaramasdan, 
ularga  umumiy  ekspluatatsion  talablar  qo‘yiladi.  Ularga 
qo‘yiladigan  birinchi  asosiy  talab  –  tishli  va  chervyakli 
g‘ildiraklarining  yedirilib  shikastlanishiga  yo‘l  qo‘ymaslikdir.  Bu 
talab  moyning  moylash  xususiyati  bilan  belgilanadi.  Bunda 
moyning  moylash  qobiliyati  yuqori  bo‘lib,  tishli  ilashmalarda 
mustahkam  parda  hosil  qila  olishi  kerak.  Moylarning  moylash 
xususiyati  quyidagi  ko‘rsatkichlar  bilan  xarakterlanadi:  Тirnalish 
indeksi,  kritik  yuklanish,  payvandlash  yuklanishi  va  yedirilish 
ko‘rsatkichi.  Тirnalish  indeksi  surkov  moyining  ishqalanuvchi 
.

---

 
158 
sirtlar  yarim  quruq  holatda  bo‘lganida  shikastlanish  darajasini 
kamaytirish xususiyatini xarakterlaydi. 
Kritik  yuklanish  surkov  moyining  tirnalishning  oldini  olish 
xususiyatini xarakterlaydi. 
Payvandlash  yuklanishi  surkov  moyining  chegaraviy  ishqala-
nish xususiyatini xarakterlaydi. Agar payvandlash yuklanishi ortib 
ketsa, shesternyalar tezda ishdan chiqadi. 
Yedirilish  ko‘rsatkichi  surkov  materialining  ishqalanuvchi 
jismlarning  kritik  qiymatdan  kichik  o‘zgarmas  yuklanishdagi 
yedirilishiga ta’sirini tasniflaydi. 
Avtomobillarda,  ayniqsa,  murakkab  sharoitlarda  ishlaganda, 
gippoidli  bosh  uzatmadagi  ishqalanuvchi  juftlarga  zo‘r  keladi. 
Gippoidli uzatmalarda silindrik va konussimon(spiralkonussimon) 
tishli  uzatmalardan  farqli  ravishda  shesternyalarning  kontaktla-
shish  chizig‘i  bo‘yicha  siljish  hodisasi  sodir  bo‘lib  turadi.  Bu  hol 
tinch  ishlab  turganda  ham  ishqalanuvchi  sirtlarning  yedirilishiga 
sabab  bo‘lsada,  bog‘lanib  ishlash  paytidagi  intensiv  issiqlik 
ajralishi  tufayli  uzatmaning  eltuvchanlik  xususiyatini  cheklab 
qo‘yadi. 
Тransmission moylarga qo‘yiladigan ikkinchi talab – quvvat-
ni  uzatishni  ta’minlashdagi  yo‘qotishni  minimallashtirishdir,  bu 
esa  tishlarning  ishqalanish  koeffitsiyentiga  va  moyining  qovush-
qoqligiga bog‘liq. 
Тransmission  moylarga  qo‘yiladigan  qolgan  talablar  quyi-
dagicha: 
–  Tishli  uzatmalar  yuzalarini  suv  va  korroziyalovchi  aktiv 
birikmalar ta’siridan saqlash kerak. 
– Qishda manfiy haroratda  transmissiya uzatmalariga moy tez 
yetib borishini ta’minlashi kerak. 
–  Yuqori  haroratda  mustahkam  moy  pardasining  hosil 
bo‘lishini  ta’minlashi,  oksidlanmasligi  va  qirindilar  hosil  bo‘li-
shiga to‘sqinlik qilishi kerak. 
–  Tashish  va  uzoq  muddat  saqlash  davomida  xossalarini 
o‘zgartirmasligi kerak. 

---

 
159