Microsoft Word yonilgi mahsulot zapasorg doc

 
Sun’iy moylarining asosiy tasnifi 
 
Su’niy moylar 
 
Ko‘rsatkichlar 
 
Neft 
moylari 
diefirli 
polialken-
glikolli 
Polisilok- 
sanli 
Ftorug-
lerodli 
100
0
C dagi qovush-
 
 
 
 
 

---

 
152 
qoqligi, mm
2
/s 
2,5 
3,2 
3,2 
3,5 
- 
qovushqoqlik 
indeksi  
70 
140-150 
135-180 
270 
500 
Muzlash harorati,
 
°C  -40…-73  -43…-63  -58…-63 
-63-100 
-3…-23 
Yonish harorati, °C 
119 
232 
193 
315 
400-500 
Chegaraviy ishlash 
harorati,
 
°C 
 
220 
 
220 
 
260-300 
 
250 
 
- 
100
 
°C da 22 soat 
davomida bug‘la- 
nish, % 
 
8 
 
0,1 
 
0,1 
 
0,1 
 
0 
 
Diefir  asosida  olinadigan  moylar  yuqori  qovushqoqlik 
indeksiga  ega  bo‘lib,past  haroratda  qotish,  bug‘lanish  kamligi  va 
yong‘in  xavfi  kamligi  bilan  neft  moylaridan  farq  qiladi.  Bu 
moylarining  kamchiligi  :  rezina  prokladkalari,  shlang  va  boshqa 
buyumlarning yumshashiga va shishishiga olib keladi. 
Poliglikolli  moylar  neft  moylariga  qaraganda  yeyilishga 
qarshi  xossasi  va  qovushqoqlik  harorat  tasnifi  yaxshi,  yuqori 
haroratda  (300°C)  xossasini  yo‘qotmaydi,  metallarni  korroziya-
lamaydi.  Poliglikolli  moylar  efir  moylariga  nisbatan  tabiiy  va 
sun’iy  rezinalarda  kamroq    shish  va  yumshashni  hosil  qiladi.  Bu 
moylarning  tannarxi  baland  bo‘lganligi  sababli  amalda  kamroq 
qo‘llaniladi. 
Polioksanlar    muzlash  harorati  pastligi  va  issiqbardoshligi 
bilan  ajralib  turadi,  qovushqoqlik  harorat  tasnifida  egri  chiziqni 
hosil  qiladi.  Shu  bilan  birga  ular    kimyoviy  barqarordir.  Bu 
moylarda  po‘lat,  cho‘yan,  mis,  latun,  bronza,  qo‘rg‘oshin  va 
boshqa metallar 150°Cda ham korroziyaga uchramaydi. Polisilok-
san  va  ular  asosidagi  moylarning  kamchiligi:  yemirilishga  qarshi 
xususiyati  kamligidir.  Prisadkalar  qo‘shish  orqali  bu  kamchilikni 
yanada kamaytirish mumkin.  
Moylash  materiallari  orasida  polisiloksanlar  kelajagi  porloq-
dir.  Hozirgi  davrda  ular  gidrotizimlarda,  gidroamortizator-
larda,  plastik  moylarda  va  o‘lchash  uskunalarida  keng  qo‘lla-
nilmoqda. 

---

 
153 
Ftoruglerodli  moylar  xossasi  bo‘yicha  quyidagi  xusu-
siyatga  ega:  yuqori  termik  barqaror,  ishqor  ta’siriga  inertligi, 
korroziyalanishga  chidamli,  ya’ni  detal  yuzalarini  korroziya-
dan  saqlay  oladi.  Bu  xususiyatli  ftoruglerodli  moylarni  yuqori 
haroratda  ishlatish  mumkin.  Bu  moylarning  qovushqoqlik-
harorat  tasnifi  va  moylash  xususiyati  yuqori,  lekin  termik 
turg‘unligi yaxshi emas. 
Yarim  sun’iy  moylar  mineral  va  sun’iy  moylarni  aralashtirib 
tayyorlanadi.  Motor  moylarini  almashtirish  muddatlari  texnik 
xizmat  ko‘rsatishgacha  bosib  o‘tiladigan  masofa  davriyligiga 
binoan  belgilanadi.  Motor  moylari  ma’lum  vaqt  o‘tgandan  so‘ng 
shu sistemaga muvofiq almashtiriladi.  
Motor  moylari  1-ТХK  vaqtida  almashtirilib  turiladi.  Yuk 
mashinalari  va  yengil mashinalar uchun bu muddat bosib o‘tilgan 
yo‘lning  uzunligi  (texnik  xizmat  ko‘rsatishning  davriyligi)  bilan, 
traktorlar,  qurilish  va  melioratsiya  mashinalari  uchun  esa 
ishlangan motosoatlar soni bilan  belgilanadi. 
 Haqiqatan  ham,  moyni  o‘z  vaqtida  almashtirish  uchun 
texnika  ishlangan  vaqtni  (kilometrda  bosib  o‘tilgan  yo‘l,  moto-
soatlar, sarflangan  yonilg‘i  miqdorini) hisobga  olib borish kifoya. 
Dvigatellarni  ishlatishga  oid  zavod  instruksiyalaridan  ma’lumki, 
traktor,  masalan,  480  soat  ishlangandan  so‘ng  yoki  avtomobil 
9000 km yo‘l yurgach, unga yangi moy quyish zarur.