Microsoft Word XXI asrda islom ziyouz com doc

www.ziyouz.com
kutubxonasi 
62
atamalardan tozalash hamda milliy ruhni gotik illyuziya o‘rnini egallab borayotgan 
geometrik soflik vositasida ko‘tarish orqali qayta uyg‘otishga umid qilar edi. Haydegger 
buning uchun nemis folklor dunyosini va jamoa taqdirini ko‘z-ko‘z qilish muhim 
ahamiyatga ega deb bilar edi. 
Ushbu loyihaga eng yaqin o‘xshashlikni Otaturk amalga oshirgan loyihada ko‘rish 
mumkin. Turk mustabidi ma'lum ma'noda Haydegger nazarda tutgan hukmdorlarning 
dastlabkisidir: u lug‘atlarni etnik jihatdan qayta tozalash, yalpi dunyoviylashtirish va 
yangi shaharlashtirish usuli orqali turkiy 
dasein
[113]
renessansini amalga oshirishga 
uringan edi. Mustabidning Anqaradagi maqbarasi buning yorqin namunasidir. Turkiyani, 
shuningdek, so‘nggi haydeggercha davlat sifatida baholash ham mumkin: 2000 yilda 
mo‘‘tadil islomchi rahbar Erbakan ishonchlilik doktrinasi nomi bilan hukm qilingan edi, bu 
doktrinadan hech qaerda, hatto Yevropada ham foydalanilmagan, eng kulgili jihati, turk 
modernizmi undan ulgi olish yo‘llarini axtargan. Boz ustiga, qarib qolgan Haydegger 
natsizm halokatga uchragach, o‘zi 
Gelassenheit
- "o‘z holiga qo‘yish" deb atagan 
tushuncha foydasiga "qat'iy harakat tushunchasidan voz kechdi". Umuman olganda, "o‘z 
holiga qo‘yish" kamolchilarniki singari loyihalarga xayrixohlik bilan qaramaydi. "O'z 
holiga qo‘yish" usmonlilar tabiatiga xos jaranglaydi.
Turkiya bir vaqtning o‘zida yangilanishdan tashvishda bo‘lgan intellektual muhitga ega 
yagona davlat emas, u so‘nggi modernizmni qabul qilishga ro‘yxush berayotgani yo‘q. 
Baasizm loyihasi hanuzgacha Suriya va Iroqda nomigagina amal qilmoqda. So‘nggi 50 
yil davomida arablarning birgalikdagi urinishi bir necha marta barbod bo‘lishiga 
qaramasdan, Fuad Ajamiyga o‘xshash kishilar tavsiya etayotgan hur arab millatchiligi 
g‘oyasi dolzarbligicha qolmoqda. Ammo dunyoviy millatchilar taklif etayotgan muqobil 
haqiqatlar intellektual jihatdan eskirib qolgani barobarida omma ko‘z o‘ngida o‘z 
jozibasini yo‘qotayotgani ayon bo‘lmoqda. Yangi haqiqat esa, arab dunyosidagi ibn 
Taymiyani qo‘llab-quvvatlovchilar xush ko‘radigan ideallashtirilgan yalpi o‘qishda yoki
turk din huquqidagi o‘tmishni qo‘msovchi usmonliparastlik shaklida bo‘lishidan qat'i 
nazar, islomiyatdadir.
Payg‘ambarlik nomaqbul ish, biroq G'arb mutafakkirlari dastlabki paytda Haydegger 
dunyoviy jahonga o‘z-o‘zini tanib olish uchun qat'iy va qanoatlanarli tuzilma taklif eta 
olmaganidan so‘ng islomiyat o‘zining behisob jilvalari bilan jozibasini oshirib 
boraverishini tan olishi aqldan bo‘lur edi.