Microsoft Word xulafoi roshidiyn ziyouz com doc

HIJRAT KUNIDA RASULULLOHGA JON FIDOLIKLARI 

 

Rasulullohni doimiy ravishda o‘z himoyalarida mushriklar jafosidan saqlab yurgan Abu 

Tolib vafot etgach, qurayshlar Rasulullohga astoydil izolar boshladilar. Holat bu darajaga 

yetganidan Rasululloh asxoblariga Madinai munavvaraga hijrat etmoqlariga amr 

etdilar. Saxobalar birin-ketin vatanlarini, mol-mulklarini tashlab yagona imonlarini 

saqlab qolish uchun Madina shahriga jo‘nab ketdilar. Rasululloh esa Rabbilarining 

amriga muntazir bo‘lib Makkada bir muncha vaqt yashab turdilar. Oxiri mushriklar 

hammalari bir ray’ ila Rasulullohni o‘ldirib butunlay u kishidan xalos bo‘lishlikni qat’iy 

qaror qilishgach, Rabbilari u zotga kofirlarning yomonligi va hiylalaridan qutulishlikni 

ajab bir rejasini tuzib berdi. 

Rasululloh, hazrati Alini chaqirib: «Bu tun menga mushriklar behosdan hujum 

uyushtirmoqchilar. Rabbim menga Makkadan jo‘nab ketishlikka ruxsat berdi. Shuning 

uchun siz mening joyimga yotib xoinlarning ko‘zini bo‘yashlik uchun chakmonimga 

o‘ralib olasiz»,— dedilar. Ali Rasulullohning aytganlarini darhol hech qanday to‘xtovsiz 

qabul qildilar va o‘rinlariga yotib o‘ralib uxladilar. Holbuki, tashqarida tish-tirnog‘igacha 

qurollangan shafqatsiz kishilar poylab turganligini va ular hammasi birdan yopirilib 

Rasulullohni xuddi bir kishi o‘ldirgani kabi o‘ldirishlik uchun shaylanib turganligini va 

hamda ular Alini Rasululloh deb gumon etib bilmasdan o‘ldirib qo‘yishlari ham mumkin 

ekanligini juda yaxshi bilardilar. Mana shularni bilib turib, biroq o‘zlari ixtiyoriy 

ravishda xo‘p, deb qabul etdilar. Jonlarini risolat sohibiga toki dinlari odam ahliga 

yoyilishligi uchun, Ollohning kalimasi oliy bo‘lishligi uchun fido etdilar. Jonni fido 

etishlik degani, jumardlikning eng yetuk cho‘qqisidur. Mana shunday oliy cho‘qqiga 

hazrati Ali yeta oldilar. Jonlarini hech ayamay, achinmay, qo‘rqmay Ollohning dinini olam 

uzra hukmron bo‘lishligi yo‘lida risolat sohibiga fido etib yubora oldilar. Ana saxiylik, 

ana jumardlik, ana jonfidolik, tarix bunday jonfidolikni ilgari ham keyin ham uchrata 

olmagan bo‘lmasa kerak. O’z jonini Islom yo‘lida fido etishlikni hech narsa fahmlamay 

---

Xulafoi roshidiyn. Rizouddin ibn Faxriddin