Microsoft Word xulafoi roshidiyn ziyouz com doc

JAMAL VOQEASI 

 

Ummul mo‘‘minin Oyisha haj marosimlarini tugatib, Makkani tashlab Madina sari yo‘lga 

chiqqan paytlarida Ali ibni Abu Tolibga bay’at qilinganligini eshitdilar. Bu xabarni 

eshitgach, Makkaga qaytib keldilar. Oyisha onamizning bu ishlaridan odamlar hayron 

qolib nima uchun yo‘ldan qaytib keldilarkin, deyishib turdilar. O’zlaridan Makkaga qaytib 

kelganliklarining sababini so‘raganlaridan keyin ish odamlarga ravshan bo‘ldi. Zero, 

Oyisha onamiz mazlumona shahid uchun adolat istab va o‘chlarini olmoqlikni talab etib 

kelgan ekanlar. Makkada esa hazrati Usmonning qarindosh-urug‘lari hamda u zotga 

qadrdon bo‘lgan kimsalar juda ko‘p edi. Shu sababli Oyisha onamiz chaqiriqlariga 

javoban tezdan barchalari jam bo‘lib atroflariga to‘plana boshladilar. Bularga Makkaning 

yana boshqa odamlaridan ham ko‘pchilik kelib qo‘shildi. Oyisha onamiz Makkaga qaytib 

kirgan paytlarida u janobdan «nima uchun yana qayta yo‘ldan keldilar» deyilganda, 

«Usmon mazlumona o‘ldirildi, agar mana shu gavg‘o tinchitilmas ekan, hech qachon 

ishni to‘g‘ri yo‘lga solib bo‘lmaydi. Sizlar Usmonning qonini talab etinglar. Islomning 

sha’nini buyuklatinglar», dedilar. Oyisha onamizning mazkur chaqiriqlari ba’zi bir 

tabaqalar tomonidan keng qo‘llab-quvvatlandi. Talxa hamda Zubayr xuddi mana 

shunday fursatni kutgan edilar. Bunday kishilar Oyisha onamiz oldilariga kirib 

haybarakallachilik qilishdi. Bu ikki buyuk sahoba hazrati Aliga bay’at etganlarini unutib 

ham qo‘yishdi. Keyin Alidan ruxsat olib hajga kelganliklarini ham esdan chiqardilar, 

so‘raganlarga «biz Aliga majburiyat ostida bay’at berganmiz», deb javob bera boshladilar. 

Bularning barchalari hozirgi davrda musulmonlarning eng muhim bo‘lgan ishlari — 

Usmonning qotillarini jazolashlik, deya ray’i etdilar. Ular hazrati Usmonning qonli 

ko‘ylaklarini Damashq shahriga yubordilar. Odamlarni jangga chorladilar va Usmon 

hazratlarini o‘ldirgan kimsalarni hamda mana shu ishda ishtirok etgan kishilarni 

---

Xulafoi roshidiyn. Rizouddin ibn Faxriddin