Microsoft Word ugay ona ziyouz com doc

www.ziyouz.com kutubxonasi 

54

topishdan boshqa iloji qolmagan o‘g‘il, keltirgan pulini uloqtirmoqchi bo‘layotgan 

otasining bilagidan tutib: 

— Nima qilyapsiz, ota? Men bu lira uchun oqshomgacha zahmat cheqdim, bundan 

xabaringiz bormi, —debdi. 

Mening bu hikoyaga qo‘shimcham yo‘q. Har kim xohlaganini tushunsin. Istagan 

ma’nosini olsin. Tinglayotganlardan biri: 

— Shunaqasi ham bo‘larkanmi? — deb e’tiroz qildi. Boshqasi chidab turolmadi. 

— Bo‘lish-bo‘lmasligi senga aloqador emas. Hikoyadan chiqadigan qulosa senga 

aloqador. Odam peshona terinig to‘kmasdan mulkning qiymatini bilmaydi, mashaqqat 

bilan topganini qadrlaydi, degan xulosa chiqarish darkor. 

Bu savol berilayotganda Husayin miyig‘ida kulib qo‘ydi, faqat bu istehzo, kamsitish, 

mazaxlash yoki kibrning belgisi emasdi. 

Husayin so‘nggi darsda yozma nazorat ishini toshpirishi kerak. Bugungacha nusxaga 

havasmand bo‘lmagani sayin ba’zan esda saqlayolmasligini o‘ylab bir-ikki so‘zni partaga 

yengilgina qayd etib ko‘yar, bundan foydalangan paytlari ham bo‘lardi. Bu safar shu 

ishni qilmadi, bunga sabab bir soat avval tinglaganlarining ta’siri edi, Sigareti olingan, 

uning otasiniki ekanligani yuzi qzarmasdan ayta olgan Erto‘g‘on bu darsda nusxa 

ko‘chira turib qo‘lga tushishi ham Husayinda qatgiq, manfiy bir ta’sir qoldirdi. Oqshom 

uyiga kirar-kirmas onasining ko‘lini o‘pmoqni, uzr so‘ramoqni, o‘zining haqsizligini e’tirof 

etmoqni o‘ylardi. Uyiga shunday xayol va shunday niyat bilan bordi. 

Qur’oni Karim oldida Allohning quli ekanini har hujayrasi, har zarrasi, bor vujudi bilan his 

etgan, tavozeli holda sokin va sassiz bir ado bilan o‘qiyotgan Fotimaxonim... Insoniya 

tuchun hidoyat bo‘lib kelgan bu kitobdan ufurgan nur, uning odobi bilan adablanmoqni 

eng buyuk maqsad deb bilgan bu xonimning yuzida aks etar, ifodasi imkonsiz, moddiy 

jihatdan qo‘l yetmas bir go‘zallik tajalliy etardi. Tasviri bir jumlada mushkul bo‘lsa-da, 

undagi bu hol — ko‘zi Kitobi Karimda, ko‘ngli samoda. Ya’ni ko‘zi Qur’onga, ko‘ngli bu 

sharafli kitobni yuborgan Allohga yo‘nalgan, bog‘langan. Bu shunday bir hol ediki, bu hol 

xuzurini faqat bir mo‘min butun borlig‘i bilan boqiyga bog‘lanib, foniyni unutib — dunyo 

mashg‘ulotini ko‘ngildan kuvib o‘qigan namozida topishi mumkin. 

Husayin onasining tilovati tugaguncha kutdi. Uyga ki-ib, onasini farishtasifat qiyofada 

Qur’on o‘qiyotgan holda ko‘rishi yanada kuchliroq ta’sir qildi. Ertalab o‘zi ranjitgan 

onasini bu holda ko‘rgan qo‘zlari yoshlandi. 

Kitobi yopildi. Qo‘llar ko‘tarildi. Tilovat savobi muhtojlarga bag‘ishlandi. Kalomini 

o‘qiganga, hurmatlaganga buyuk mukofotlar va’da etgan Allohga chin dildan duolar 

qilinur. Shu onda uning yuzlariga boqqan kishi, soflik va poklikda huddi ikki tomchi 

yoshning odob va hayo bilan to‘liq yuzlardan sizib o‘tganini ko‘rgan bo‘lardi. Ammo 

ko‘rishning hojati yo‘q. Chunki u — Fotimaxonim ko‘rsinlar deb yig‘lamas, buni yig‘i ham 

deb bo‘lmasdi. 

Qo‘llar yuzga suruldi. Kitobi Karimni ko‘tarish uchun uzalgan qo‘llar muallaq qoldi. 

Chunki o‘ng tarafdan uzatnlgan bir juft ko‘l kitobni oldi va o‘rniga qo‘ydi. So‘ngra hanuz 

joynamoz ustida o‘tirgan Fotimaxonimning o‘ng qo‘lini olib bag‘riga bosdi. Hurmatu 

mehr bilan o‘pdi va peshonasiga surdi. Birozdan so‘ng uzrini aytdi: 

— Ona, meni shu Kitobi Karim hurmati avf eting! So‘ng onasining oyoqlarini quchdi. 

To‘xtatmoqchi bo‘lgan ona, navbatdagi yolvorishni eshitdi: 

— Onajon, ruxsat bering, bir bor yuzlarimni surayin! Ertalab onasiga isyon bilan qaragan 

yuz, Payg‘ambar ifodasi bilan ostida jannat bo‘lgan ona oyog‘iga surilmoqla yuklandi. 

Fotimaxonim o‘g‘lini turg‘azdi. Ko‘zlaridan o‘pib, bag‘riga bosdi: 

— Charog‘im, to‘g‘ri, halol, pokiza insonlarga oshnolik qilsang deyman, bir dona 

Husayinimdan, gul yuzli bolamdan o‘sha zaqqumning hidi kelmasa deyman?!. 

---

O’gay ona (roman). Ahmad Lutfiy Qozonchi