Microsoft Word Turoperator majmua tayyor doc

4.3.Xizmatlar paketi. 
 
 
Kompleks xizmat ko‘rsatish o‘z ichiga turistik xizmatlar to‘plami 
turpaketni oladi. Turizmda xizmatlar turli tumandir: joylashtirish, 
ovqatlantirish, tashish, ekskursion, dam olish-ko‘ngilochar va maishiy 
xizmatlar, sport va kurort dasturlari, turistik safarlar va h.k. 
Turistik amaliyotda asosiy va qo‘shimcha xizmatlar tushunchalari amal 
qiladi. Ular o‘rtasida qanday farq bor? Iste’molchilik hususiyatlari nuqtai 
nazaridan ular o‘rtasida hech qanday farq mavjud emas. Ekskursiyalar agar 
ular turning narxiga va kompleks xizmat ko‘rsatishiga kiritilgan bo‘lsa ular 
asosiy xizmatlar hisoblanadi, ammo agar turist o‘z hohishiga binoan 
to‘langan turga qo‘shimcha ravishda yana biror ekskursiyani harid qilsa, bu 
qo‘shimcha xizmatga aylanadi. Shunday qilib asosiy va qo‘shimcha xizmatlar 
o‘rtasidagi farq ularning turist tomonidan dastlabki sotib olingan turga 
aloqadorligiga bog‘liq. 
Amaliyotda asosiy turistik mahsulot bu xizmat ko‘rsatish kompleksidir, 
ya’ni turistlarga yagona paketda sotiluvchi xizmatlarning standart to‘plami. 
Xizmatlar paketi (turpaket) - turoperator tomonidan yaratilgan va ma’lum 
xizmatlar to‘plami: tashish, joylashtirish, ovqatlanish, ekskursiyalar va h.k. 
xizmatlar to‘plamidan iborat turistik mahsulotdir. Turdagi xizmatlar paketi 
turist tomonidan tanlangan turistik dam olish turi bo‘yicha ularning 
ehtiyojlari va sayohat maqsadidan kelib chiqqan holda shakllantiriladi. Tur va 
uning paketini shakllantirishda turistlar bilan ishlashning ikki varianti 
mavjud:
1) buyurtmali turlar sotilishi; 
2) inklyuziv turlar sotilishi. 
Buyurtmali tur.
Buyurtmali turlarning sotishda dasturni shakllantirish 
va xizmatlar tarkibini yaxlitlash turist hohishiga binoan, uning bevosita
ishtirokida amalga oshiriladi. Turistga taklif etilayotgan dam olish maskanida 
turli xil tur xizmatlarning har biri bo‘yicha turli xizmat ko‘rsatish variantlari 

---

359
taklif etiladi: 
•
joylashtirish-joylashgan joyi va turi, darajasi bo‘yicha turli xil 
mehmonxonalar; 
•
ovqatlanish-turli variantlar (to‘liq yoki to‘liq yarim pansion, yoki 
umuman ovqatlanishsiz) shved stoli yoki “alya kort” va x.k.; 
•
ekskursiyalar, harid-ko‘ngilochar xizmatlar; 
•
transport xizmatlari – aviauchish variantlari, temiryo‘l tashuvlar, 
avtomobil ijarasi va h.k. variantlari; 
•
sport va davolanish kurort xizmatlari; 
•
viza xizmatlari, shuningdek sug‘urta xizmatlari.