|
4
Ўзбаки — зўраки, дейди.
Эртаси эрталаб дала ишларимни бир ёқли этдим.
Мотоциклимни миниб Денов йўл олдим.
Шляпа ололмайман-а, шляпа ололмайман, мотоцикл олмиш жооним, шляпани
ололмайманми, дея йўл олдим.
Мотоциклимни йўл гирдида қолдирдим.
Қўш қават дўконлаб кўтарилдим. Шляпа сотгич жойни топдим. Шляпаларга назар солдим.
Оқ шляпа, кўк шляпа, сариқ шляпа... бари тешик-тешик шляпа!
Бурчакда иккита қиз ойна кўриб-ойна кўриб ўтирди. Ҳиринг-ҳиринг кулишиб ўтирди.
Мен қизларга қараб турдим-турдим — қизлар отинг нима демади!
— Ў-ў, қизларим-ов! — дея овоз бердим. Қизлар ияк силтади.
— Ҳа, нима? — деди.
Мен кафтим билан бери келинглар, ишорасини бердим.
Қизлар бир-бировига қараб олди. Бирови юзини ушлаб кулди. Бирови бошини кетига
ташлаб кулди.
Бирови мен тараф юрди. Олдимга келар-келмас тағин ияк силтади.
— Ҳа, нима керак? — деди.
Қиз қошимда тойчоқдай лик-лик этди. Қиз пештахта чертиб-чертиб ўйнади.
Қиз уст-бошимга қаради. Қиз бетимга қаради... қиз афт бурди. Қиз бурчак қаради.
— Бўлинг, давай, бўлинг! — деди.
Мен нимадан гап бошлашимни билмадим. Бир шляпа бер, дейин дедим — эп бўлмади.
Тилим бормади!
Тағин, турган-туришинг шу, сенга шляпани ким қўйибди, дейдими дея ўйладим.
Қиз бурчак тикилиб ликиллашидан — бизга ўхшагичларга шляпа бергич қиз бўлмади.
Бир кўнглим — обрўйимни борида қайтиб кета берайин, дедим.
Бир кўнглим — элан-қаран келдим, энди сўрайин, дедим.
Оғзимни шунча жуфтладим шляпа деёлмадим!
— Анавиндан бер, — дедим.
— Шляпа? Размер, размер?
— Размер деб ўтирасанми, бировини бер-да қўй-да.
Қиз олдимга бир даста шляпа ташлади. Мен ойна олдида битта-биттадан шляпа кийиб
кўрдим..
Тоғай Мурод. Отамдан қолган далалар (роман)
www.ziyouz.com кутубхонаси
78
Ўйнаб қўяй-ўйнаб қўяй, жигитни қаранглар-ай, жигитни-е, дедим.
Мен ўзимни ўзим танимадим. Мен ўзимга ўзим беш кетдим!
Қиз бурчакдан кўз олмади.
Қиз ер остидан калламга кўз қир ташлади.
Қиз бурун жийирди. Қиз пешона тириштирди.
Охир-оқибат — бир шляпа калламга чиппа ёпишди.
— Шуни нархини айт, — дедим. Қиз юзимга қайрилиб-да қарамади.
— Беш сўм! — деди.
— Ўзи тешик-тешик бўлса, яна-тағин, офтобдан сақламаса, буни нимаси беш сўм? — дедим.
Қиз жавоб бермади. Бурчак қараб тура берди.
Мен беш сўм узатдим.
Қиз бурчак қарамиш зайли пул олди. Бийқиллатиб ғаладон очди. Пулни ғаладон ташлади.
Тағин ғийқиллатиб ғаладон ёпди.
Шунда, пештахтада тахлоқлик бахмалга кўзим тушди. Гулдор бахмал кўзимни ўйнатди.
Олмасам-да, сўраб-суриштиргим келди.
— Бахмал қанчадан бўлди? — дедим.
— Олмасангиз нима қиласиз, — деди қиз.
— Ўйнаб қўяй, бахмалларингдан, ўинаб қўяй, оламан десам, оламан.
— Беш сўмлик шляпани кўриб юрагингиз ёрилиб кетди-ю.
— Ёрилган йўқ, қизим, ёрилган йўқ, ундай дема.
— Сўзана қиммат, эллик сўм, — деди қиз.
— Юз сўм турса-да, бер қани, бир кўрайинқани.
Қиз бахмални зарда билан олдимга ташлади. Ўзи бир бурчидан ушлаб турди.
Мен гўё олар одамдай бахмални силкиб-силкиб ёйдим.
Шунда, бахмал бурчи қиз қўлидан чиқиб кетди.
Қиз қўлини белига тиради, Қиз уччосини чиқарди. Қиз кафти билан бетига шамол этди.
— Уф-ф-ф... кўриб бўлдингизми? — деди.
Мен бир қизга қарадим, бир бахмалга қарадим, бир ёнимга қарадим.
Ёнимда пул бўлди. Аёлимиз ун оласиз, дея бермиш пул бўлди. Пул бир ҳафтадан буён
ёнимда юрди.
Мен ёнимни ковладим. Ана шу пулни олдим.
Мен бармоқ тупуклаб-бармоқ тупуклаб пул санадим. Мен қиз қулоғига қуйиб-қуйиб пул
санадим:
— Бир сўм, икки сўм, уч сўм... Эллик сўм! Ана, эллик сўм! Энди, шу бахмалингни берман
бер!
Қиш пештахтадан пулни олди. Санаб-санаб ғаладон солди.
Қиз бахмал ўраб бошлади.
— Ўрама, шундай бер! — дедим. Қиз бахмални олдимга сурди.
Мен бахмални олиб бурчак бордим. Ер жойлашиб ўтирдим. Этикларимни бирин-кетин
суғурдим.
Бахмални тирр-тирр икки бўлдим.
Бир бўлагини бу оёғим ўрадим, бир бўлагини у оёғим ўрадим.
Этикларимни тортиб-тортиб кийиб олдим. Этикларимни ер тепиб-ер тепиб кийиб олдим.
Дўконда юрмишлар ажаблана-ажаблана қараб-қараб ўтди.
Қиз... кўрдим демади! Қиз... мижжа қоқмади!
Қиз ойна қараб қош силади. Қиз ойна қараб зулф тоблади.
— Бахмал сўзана... — дея минг-минг этди.
— Далага бўла беради, — дедим. — Бизни далага бахмал сўзанаям бўла беради!
Тоғай Мурод. Отамдан қолган далалар (роман)
Do'stlaringiz bilan baham: |
