Mundarija
Kirish..............................................................................................................4-7
Loyihalanayotgan texnologik jarayonni nazariy, fizikaviy-kimyoviy, asoslari………..…………………………………………………………12-17
Xom ashyoni va materiallarni ta’minlovchi korxonalar, xossalari, tekshirish usullari, ularni texnologik jarayonga tayyorlash........................................19-29
Ishlab chiqarishning texnologik sxemasi va parametrlar yozuvi jarayoni.......................................................................................................42-52
Ishlab chiqarish texnologik sxemasiga ko’ra asosiy va yordamchi jihozlarni tanlash ularni ishlab chiqarish unumdorligini hisoblab, kerakli miqdorini aniqlash......................................................................................................60-61
Texnologik jarayonda asosiy jihozni tanlash, jihozning issiqlik balansini, biron-bir qismini mexanik mustahkamligini hisoblab topish....................63-65
Texnika xavfsizligi................................................................................112-116
Foydalanilgan adabiyotlar......................................................................118-119
KIRISH
Prezidentimiz Shavkat Mirziyoyov Miromonovich tashabbusi bilan mamlakatimiz kimyo sanoatini izchil rivojlantirish sohasida korxonalar quvvatidan oqilona foydalanish eksportga raqobatbardosh mahsulotlar ishlab chiqarishni ko’paytirishga alohida e’tibor qaratilmoqda.
Bu jarayonda ishlab chiqaruvchilarni har tomonlama qo’llab quvvatlanayotgani soha rivojiga xizmat qilmoqda. Tarmoq va tarmoqlararo hamkorlik mustahkamlanmoqda. Texnik va texnologik jihatdan qayta jihozlanayotgan korxonalarda haridorgir zamon talablariga mos va raqobatbardosh mahsulotlar ishlab chiqarish hajmi ortib, ko’plab yangi ish o’rinlari yaratilmoqda. O’zkimyosanoat kompaniyasidan ma’lum qilishlaricha 2018 yilning 1 - dekabrida soha korxonalari tomonidan mahalliylashtirish dasturiga 147,4 milliard so’mlik maxsulot ishlab chiqarish mamlakatimiz qishloq xo’jaligi, sanoat, tog’-kon, metallurgiya, neft-gaz singari sohalar korxonalariga yetkazib berilgan. Hozirgi kunda yurtimizda va dunyo bo’ylab rivojlangan mamlakatlarda ishlab chiqarish bilan bog’liq bo’lgan sohalar rivojlanib bormoqda. Jumladan yengil va to’qimachilik sanoati, mashinasozlik, radio va elektro-texnika, qurilish sanoatlari hamda qishloq xo’jaligining rivojlanishi turli tuman qimmatli xossalarga ega bo’lgan kimyoviy tolalar, kauchuklar, lok va bo’yoqlar ishlab chiqarish bilan bog’liqdir. Ushbu talablarni inobatga olib va behisob qimmatbaxo xom-ashyolar, ko’mir, neft va gazlarni mo’lligini ko’zda tutib, O’zbekiston nafaqat tabiiy polimerlar diyori, shu bilan birga asosiy va ko’p tarmoqli sun’iy polimerlar va elastomerlar markaziga aylanib bormoqda.
O'zbekiston Respublikasini rivojlantirish bo'yicha Harakatlar strategiyasiga muvofiq 2017 yil kimyo sanoati sohasida qator o'zgarishlar amalga oshirildi. Jumladan, O'zbekiston Respublikasi Prezidentining 2017 yil 12 apreldagi “O'zkimyosanoat” AJ boshqaruvi tizimini takomillashtirish chora-tadbirlari to'g'risida”gi qarori tasdiqlandi.
Davlat rahbarining joriy yil 23 avgustdagi qarori asosida 2017-2021 yillarda kimyo sanoatini rivojlantirish dasturi qabul qilindi. Unda umumiy qiymati 3,1 milliard dollarga teng 43ta investitsiya loyihasi amalga oshirilib, sanoat mahsulotlari hajmini 2,4 marta, eksportni 2,7 barobar oshirish, mahalliylashtirilgan mahsulotlar ulushini 42,5 foizga yetkazish hamda 43ta yangi turdagi mahsulot ishlab chiqarishni o'zlashtirish, 3,2 mingdan ziyod yangi ish o'rinlari yaratish ko'zda tutilgan. Tarmoqning eksport-import faoliyatini tartibga solish, tashqi savdo jarayonlari shaffofligini ta`minlash, eng asosiysi, tashqi bozorlarda kimyo mahsulotlarini sotish hajmini oshirish va geografiyasini kengaytirish, raqobatbardosh va jozibadorligini yanada oshirishni ta`minlash maqsadida “O'zkimyoimpeks” mas`uliyati cheklangan jamiyati tashkil etildi.
Bu tovarlarni mamlakatimizda ishlab chiqarish import o‘rnini to‘ldirish, valyuta mablag‘larini tejash, shu bilan birga, eksportdan foyda topish imkonini beradi.
Shu bilan birga hozirgi zamonaviy dunyoda mashinlar soni sezilarli ravishda ko’tarilib ketti. Bu o’z navbatida katta miqdordagi eskirgan shinalarning yig’ilishiga olib keldi. Buning natijasida ularni qayta ishlash va utilizatsiya qilish uchun nima qilish kerakligi to’g’risidagi savol paydo bo’lyapti.
O’zbekiston xam mashina ishlab chiqarish bo’yicha MDX davlatlari orasida Rossiyadan keyin ikkinchi o’rinni egallaydi. Avtomashina iqtisodiyotining import eksporti xam sezilarli darajada yuqori ko’rsatgichka ega. To’gri xozirda ushbu biznesdan yurtimiz iqtisodiyoti yaxshi daromad ko’rmoqda. Lekin xar bir narsaning ijobiy tomoni bo’lsa albatta salbiy tomoni xam bo’ladi. Avtomashinalar sonining ko’pligi yaroqsiz shinalarninig ularga nisbatan 2 barobariga ko’payib ketishiga olib keladi. Andijon viloyatining Asaka shaxrida o’z faoliyatini 1993 -yildan buyon yuritib kelayotgan O’zDeuAvto(xozirgi GM Uzbekistan) yiliga 300 mingta turli xil markadagi avtomobillarni ishlab chiqarmoqda.
Do'stlaringiz bilan baham: |