|
www.ziyouz.com
кутубхонаси
26
Zeberdet oxirgi chorani qo‘llab ko‘rdi—echinib, o‘zining kelishgan badani bilan Xojani rom
etmoqchi bo‘ldi. Biroq Xoja yerga qarab, istig‘for aytib o‘tiraverdilar. Zeberdetning alami, qahri-
g‘azabi junbushga kelib, kiyinganicha o‘tovdan otilib chiqib ketdi.
Ayol uchun rad etilgan sevgidan ham qattiqroq haqorat bo‘lishi mumkinmi? Bu qahru g‘azab, bu
alam, bu rashk, bu o‘ch olish tuyg‘usi Zeberdetni shu zahotiyoq otga o‘tkazib, Jung‘or xoqoni
qarorgohi sari boshladi. U kechasi bilan ot yeldirib, quyosh chiqqan mahalda xoqon qarorgohiga kirib
bordi va o‘z sarguzashtidan boshqa barcha bo‘lib o‘tgan ishlarni xoqonga yetkazdi. Xoqon qahr
g‘azabga to‘lib, ming kishilik xos navkarlarini Chechek Xotun qarorgohiga yubordi. Navkarlar
Chechek xotun va Xoja Pirmuhammad qalandarning qo‘l-oyoqlarini bog‘lab, xoqon huzuriga yetkazib
keldilar. Xoqon ularni shaxsan o‘zi so‘roq qilib, nihoyat ularga o‘z qarorini e’lon qildi:
— Ikkaloving ham bizning dinimizga qaytasizlar. Shundagina sizlarni kechirib to‘ylaringga o‘zim
bosh bo‘laman. Bu yigitning yaxshi jangchi ekanligini eshitdim. Uni o‘zimga tumanboshi qilib olaman.
Aks holda sizlarni oldin qiynoqqa solib, so‘ngra qatl ettiraman.
Chechek Xotun va Xoja o‘z dinlaridan qaytmasliklarini e’lon qildilar. Jallodlar ularni qiynab, qattiq
azobga soldilar. Shunda ham ular ahdlardan qaytmadilar.
Xoqon turli gazanda va darrandalarni boqishga ishqiboz bo‘lib, elchilar va savdogarlar vositasida
dunyoning turli burchagidan har xil ilonlarni oldirib kelib, parvarish qilar, qaerga bormasin, o‘zi bilan
olib yurar edi. U ilonlariga o‘z qo‘li bilan xo‘rak bera turib, kallasiga bir fikr keldi. Bir joyga
mustahkam o‘tov tiktirib, uning ichiga Xojani va Chechek Xotunni oldirib kirdi. So‘ngra o‘z sevimli
maxluqlaridan bir qismi—Hindistondan keltirilgan bo‘g‘ma va ko‘lvor ilonlardan bir nechasini o‘tovga
kiritib:
— Qani o‘sha senlar sodiq bo‘lgan Allohlaring senlarni mana bu ilonlardan qutqarib olarmikan?—
dedida, o‘tovning har tomonini mustahkam qilib berkittirib tashladi.
Ilonlar o‘rtada o‘tirgan Xoja va Chechek Xotunga yaqinlashib kela boshladilar. Xoja cho‘kkalab
o‘tirib Qur’on tilovatini boshlab yubordilar. Xojaning nafas (ovoz)lari shunday shirin, tilovat shunday
hazin va ohangdor ediki, ularni bo‘g‘ish, chaqish uchun yaqinlashib kelayotgan ilonlar beixtiyor o‘z
joylarida to‘xtab, tilovat ohangiga mast bo‘lib, shu ohangga moslab tebrana boshladilar. Oradan bir
soat o‘tar o‘tmas xoqon bir necha navkarini o‘tovga yubordi:
“Borib xabar olinglarchi, ilonlarim ularni yeb bo‘ldimikan?”
Navkarlar kelib ko‘rdilarki, ularga hech qanday shikast yetmagan. Ilonlar Qur’on tilovati sehrida
tebranib turibdilar. Navkarlar xoqon huzuriga qaytib, ko‘rganlarini so‘zlab berdilar. Xoqon: “Obbo,
ularning tangrisi ilonlarimni ham yo‘ldan urib, o‘ziga og‘dirib olibdida, ulardan ham voz kechishim
kerak” — deb o‘ylab, lashkarboshilarni to‘plab, shunday farmon berdi:
— Chechek o‘tirgan o‘tovni qo‘mib yuboringlar. Har bir cherik bir qalqondan tuproq olib kelib,
o‘tov yoniga, ustiga to‘ksin!
Qo‘shin harakatga tushib, har bir cherik o‘z qalqoniga tuproq to‘ldirib kelib, o‘tov atrofiga, ustiga
to‘ka boshladi. Ko‘p o‘tmay o‘tov ustida bir tepalik hosil bo‘ldi.
O’tov ko‘mib tashlangach, o‘lim muqarrar ekanligini sezgan Chechek Xotun Xojadan so‘radi:
— Endi nima qilamiz?
— Sabr, — dedilar Xoja.
Shu payt, nogahon ko‘zlarini uyqu elitdi. Xoblarida bobokalonlari Maxdumi A’zam Hazratlari
namoyon bo‘lib, shunday taskin berdilar:
— E, farzand, umidsizlikka tushmanglar, sizlarni o‘ldirish, yeyish uchun o‘tovga kiritilgan ilonlar
sizlarning xaloskorlaringiz bo‘ladilar. Faqat, birozgina sabr qilasizlar.
Bir qancha muddat o‘tgach ilonlar harakatga kelib, ulardan biri Xojaning etaklaridan tishlab, o‘tov
eshigi sari boshladi. Ilonning maqsadini karomat kuchi bilan anglagan Xoja eshikni ochdilar. Ilonlar
eshik og‘zidan boshlab tashqariga yo‘l qaziy boshladilar. Ko‘p o‘tmay, tepalikning etagiga qarab odam
engashmay yursa bo‘ladigan g‘or shaklidagi lahim ochildi. Xoja tashqariga chiqib atrofga razm
Mansurxo‘ja Xo‘jaev. Shermuhammadbek qo‘rboshi
Do'stlaringiz bilan baham: |
