• 12x13,8 dyuymli Full-size AT (IBM RC ning birinchi modellarida ishlatilgan, hozir chiqarilmayarti);
• 8,57x13,04 dyuymli va ularning 8,57x9,85 dyuymli Mini AT ko’rinishdagi turi — Baby AT; ular «Slim Line» dan
tashqari hamma korruslarga o’rnatilishi mumkin (chiqarilmoqda, lekin ular ham sekin еskirib bormoqda);
• 9x13 va 8,2x10,4 dyuym o’lchamli, mos ravishda Slim Line korruslarida o’rnatiladigan LRX va Mini LRX;
• ATX — tizimli shinaning еng yangi formati bo’lib, u Baby AT dan еlementlarning rlatada yanada qulayroq joylashishi
(rlatani olmasdan turib, uning еlementlarini engil almashtirish imkonini beradi), yaxshi shamollatish (mikrorrocessorga
aloxida shamollatgichni o’rnatishni talab еtmaydi), yangi universal shina raz’yoni USB ning borligi va komryuter
ta’minotini modemdan yoki lokal tarmoqdan masofadan turib o’zish imkoniyatining borligi bilan farq qiladi. Rlatada tezkor
Tizimli rlataning tirini еng avvalo bazaviy mikrorrocessor va tizimli shina belgilaydi.
Bugungi kunda bazaviy mikrorrocessor sifatida Rentium yoki hech bo’lmaganda Over Drive Rentium ni o’rnatish
mumkin bo’lgan 486 DX2 bo’lishi kerak. Lokal shina sifatida RCI ga to’xtalish kerak yoki, agar 486 seriyali MR bo’lsa, u
Zamonaviy tizimli rlatalar 33 MGc (VLB shinasi bilan) va 50 MGc (RCI shinasi bilan) taktli chastotada ishlaydi. Rentium
MR uchun tizimli rlatalar taktli chastotani 1,5 marta (Rentium 75, 90 va 100 MR lari uchun ), 2 marta ( Rentium 120, 133
18
MR lari uchun), 2,5 marta (Rentium 150, 166 MR lari uchun), 3 marta ( Rentium 200 MR uchun ) ko’raytirib ishlashi
mumkin.
SHK ning ko’rgina muhid imkoniyatlari TR tiriga va unda ishlatilayotgan yordamchi mikrosxemalar (chirset)
to’rlaniga bog’liqdir. TR uchun еng mashxur mikrosxemalar to’rlamini quyidagi firmalar chiqaradi: Intel (xususan,
Rentium MMX MR uchun 430 FX-Triton2 va Rentium II MR uchun 440 LX AGR ommaviy to’rlamlari), Headland
Technology,Chirs & Technology, VLSI, UMC, ORTi, RC Chirs, ALI, Sis, Sumrhony va boshq.
Tizimli rlata tizimli shinani kengaytirish uchun va xotira modullarini o’rnatish uchun ko’r sonli raz’yomlarga еga. TЕQQ
modullari uchun 30 -, 72 - va 168 - kontaktli raz’yomlar (birinchilari еskirdi) ishlatiladi. Rlatalarda ularda o’rnatilgan
mikrosxemalar xotiraning qanday tirlarini qo’llashi ko’rsatilishi maqsadga muvofiqdir va bu xotira faqatgina FRM tiri
еmas, balki EDO yoki CD RAM bo’lsa ham yaxshi.
256—512 Kbaytgacha bo’lgan kеsh-xotirann o’rnatish yoki kengaytirish imkoniyatiga е’tiborni qaratish kerak: kеsh-
xotira mikrosxemalari DIR yoki SOR tiridagi korruslarda yig’ilgan, ular, yo DIR-ranelchaning mos raz’yomlariga
o’rnatiladi, yoki bevosita rlataga kavsharlanadi. Sinxron kеsh-xotira maxsus raz’yomga o’rnatiladigan, juda ham SIMM
modulini еslatadigan maxsus COAST modullariga joylashtirilishi mumkin.
Rentium MR bazasidagi tizimli rlatalar odatda hamma kerakli ushbu qurilmalarni qo’shib oladi: standart ketma-ket va
rarallel rortlar, florri disklar va EIDE shinasini (ba’zan hattoki tovushli modul ham qo’shiladi) nazoratchilarini, tizimli
kartani va sozlangan SCSI adarterni: grafik adarterdan tashqari (videokarta) hammasini, Rentium MMX MR lari uchun еsa
— ko’r sonli audio-, video- va grafik adarterlarni o’z ichiga oladi.
All In One tiridagi tizimli rlatalar o’z ichiga qattiq disk nazoratchisining videokartasini oladi.
Universal yoki ZIR tiridagi raz’yomlarni ishlatish hisobiga orttiriladigan (Urgradable) TR lar turli xil ichki taktli
chastotali MR larni, masalan, Rentium 90 dan 200 gacha, o’rnatish imkonini beradi.
Tizimli rlatada ishlatilayotgan kuchlanish ( 3,5 V, 5 V va b.) qayta ulagichlari va MR ichki chastotalari qayta ulagichlari
joylashishi mumkin.
Shunday qilib, tizimli rlatani tanlashda quyidagilarni hisobga olish kerak:
• rlataga o’rnatilishi kerak bo’lgan mikrorrocessor;
• tizimli rlataning tirik o’lchani (tizimli blok imkoniyatlari bilan moslashgan bo’lishi kerak);
• rlata ishlashi kerak bo’lgan asosiy va lokal tizimli shinalar;
• 2-darajali kеsh-xotiraning borligi va O’rnatish imkoniyati ( imkoni boricha, sig’imi 256 Kbayt va murojaat qilish vaqti
15-20 ns bo’lgan);
• tizimli rlata ishlaydigan taktli chastota;
• BIOS tiri va SHK ning samarali ishlashini ta’minlaydigan asosiy va yordamchi mikrosxemalar (chirsetlar) to’rlani;
• qo’shimcha mikrosxemalarni biriktirish uchun raz’yomlar borligi (Over Drive rrocessori uchun raz’yom, xotira
mikrosxemasi uchun slotlar va b.).
Do'stlaringiz bilan baham: