Microsoft Word rizyozus solihiyn ziyouz com doc

 
312-bob
Imom juma kuni xutba aytib turganida, ikki oyoqni qoringa
yopishtirib, qo‘lni xalqa qilib o‘tirishning karohiyati haqida
(chunki bunday o‘tirish uyqu keltirib, xutbani eshittirmasligi va
tahoratni ketkazishi mumkin) 
1704/1. Muoz ibn Anas al-Juhaniydan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh (s.a.v.) juma 
kuni imom xutba aytib turganida ikki oyoqni qoringa yopishtirib, qo‘lni xalqa qilib 
mahkamlab o‘tirishdan man etdilar. Abu Dovud va Termiziy rivoyatlari. 
 
313-bob
Zulhijja oyining avvalgi o‘n kunligi kirsa, qurbonlik qilish
niyatida yurgan kishiga qurbonlik qilib bo‘lgunicha sochini va
tirnog‘ini olishi man etilgani haqida 
1705/1. Ummu Salamadan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh (s.a.v.) «Kimning 
so‘yadigan qurbonligi bo‘lsa va zulhijja oyi kirib qolsa, to qurbonligini so‘ymaguncha 
soch va tirnoqlarini olmasin», de dil ar. Imom Muslim rivoyati. 
Foyda: bunday qilishning hikmati ana shunday mag‘firat kunlarida badanining barcha 
a’zolari ham ishtirok etishi ko‘zda tutilgan. 
 
314-bob
Payg‘ambar, Ka’ba, farishta, osmon, otalar, hayot, jon, bosh,
podshoh ne’mati, falonchining qabri va omonatlarga o‘xshash
maxluqotlar bilan qasam ichishdan qaytarilgani haqida 
1706/1. Ibn Umardan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh (s.a.v.) «Albatta Alloh taolo 
ota-bobolaringiz nomiga qasam ichishingizdan man qilgan. Kim qasam ichadigan bo‘lsa, 
Alloh nomi bilan qasam ichsin. Unday bo‘lmasa, jim tursin», dedilar. Imom Buxoriy va 
Muslim rivoyatlari. 
Boshqa sahih rivoyatda «Kim qasam ichadigan bo‘lsa, Alloh nomiga ichsin. Unday 
bo‘lmasa, sukut qilsin» bo‘lib kelgan. 
1707/2. Abdurahmon ibn Samuradan rivoyat qilinadi. Rasululloh (s.a.v.) «But-
sanamlar va ota-bobolaringiz nomiga qasam ichmanglar», deb aytdilar. Imom Muslim 
rivoyati. 
1708/3. Buraydadan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh (s.a.v.) «Kim omonat bilan 
qasam ichsa, biz (ning yo‘limiz)dan emas», dedilar. Abu Dovud rivoyati. 
Foyda: qasam Alloh va Uning sifatlari bilan bo‘ladi. Chunki omonat faqat Allohning 
buyruqlari va farzlaridan biri bo‘lgani uchun bular bilan qasam ichishdan qaytarildi. Va 

---

Riyozus solihiyn. Abu Zakariyo Yahyo ibn Sharaf Navaviy 
www.ziyouz.com
kutubxonasi 
297
yana omonat bilan qasam ichish Allohning ismlari bilan qasam ichishga tenglashib 
qolishidan xavf bor. Abu Hanifa (r.a.) va bu zotning ashoblari: «Allohning omonati agar 
qasam bo‘lsa, unga kafforat lozimdir», deyishdi. 
1709/4. Buraydadan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh (s.a.v.) «Kim qasam ichib unda: 
«Men Islomdan yiroqman», desa, agar yolg‘on qasam bo‘lsa, haqiqatda Islomdan yiroq 
bo‘ladi. Bordi-yu, qasami rost bo‘lsa, shunday ham Islomga salomat qaytmaydi», 
dedilar. Abu Dovud rivoyati. 
1710/5. Ibn Umardan (r.a.) rivoyat qilinadi. Bu zot bir kishining: «Ka’ba nomiga 
qasamki, unday emas», deb turganini eshitib: «Allohdan boshqa narsa nomiga qasam 
ichmagin. Chunki men Rasulullohning (s.a.v.) «Kim Alloh nomidan boshqa narsa ila 
qasam ichsa, batahqiq kufr yoki shirk keltiribdi», deb aytganlarini eshitganman», 
dedilar. Imom Termiziy rivoyati. 
Ba’zi ulamolar Rasulullohning (s.a.v.) «Kufr yoki shirk keltiribdi», degan so‘zlarini 
ziyoda qo‘rqitish uchun iste’mol qilganlar, deb sharhlashdi. Chunki Rasululloh (s.a.v.) 
boshqa bir hadislarida: «Riyo shirkdir», deb qo‘rqitish maqsadida aytganlar.