Microsoft Word рақобат, ЎҚув қЎлланма. 11111docx docx

7 - МАВЗУ. РАҚОБАТБАРДОШЛИКНИ ОШИРИШДА НАРХ 
СИЁСАТИДАН ФОЙДАЛАНИШ ВА НАРХ ШАКЛЛАНИШИНИНГ 
БОШҚАРИШ УСУЛЛАРИ. 
7.1. Рақобатнинг турли кўринишлари шароитида рақобатбардошликни 
оширишда нарх омилидан фойдаланиш. 
Глобаллашув иқтисодиётнинг ривожланиши учун ҳам ижобий, ҳам 
салбий аҳамиятга эга. Агар мамлакатда рақобатбардош маҳсулот ишлаб чи-
қариш учун шароитлар мавжуд бўлса, бу ҳолатда мамлакат учун 
глобаллашув жараёни фойдали ҳисобланади. Агар маҳаллий корхоналар 
қўшимча (устама) қийматнинг юқори 
улушига 
эга 
юқори 
технологик 
маҳсулотлар ишлаб чиқарса, вазият, 
айниқса, ижобий таъсир кўрсатади. Бунда 
ишчиларнинг бандлиги ортади, бюджет 
даромади кўпаяди, хом ашёдан оқилона 
фойдаланилади. Агар иқтисодиётда узоқ 
вақт давомида ишлаб чиқаришнинг хом ашёга йўналтирилганлиги бартараф 
этилмаса, демак, иқтисодиётни тартибга солиш механизмлари кам самарали 
ҳисоблана-ди. Бундай ҳолатда жамият чекланган ресурсларни оддий тарзда 
сарфлаб, 
келгуси 
ривожланиш 
тўғрисида 
қайғурмайди. 
Ишлаб 
чиқариладиган товарлар сифатини ошириш - жамиятнинг энг мухим 
вазифасидир. Махсулот сифатини ошириш кўплаб омилларга боғлиқ. 
Биринчидан, юқори сифатли маҳсулот тайёрлаш учун юқори малакали ишчи 
кучлари зарур бўлади. Иккинчидан, корхона яхши, замонавий жиҳозларга эга 
бўлиши керак. Учинчидан, рақобатбардош махсулотларнинг маълум 
миқдорига эга савдо бозорларига кира олиш учун етарли даражада тажрибага 
эга бўлиш керак.
Нархнинг шаклланишига бозорнинг ҳолати бевосита таъсир кўрсатади, 
чунки нархнинг шаклланишида бозордаги талаб ва таклиф нисбати асосий 

---

93 
омиллардан бири ҳисобланади. Шунга кўра, талаб ва таклиф миқдорига 
таъсир кўрсата олиш имкониятига кўра бозордаги рақобатнинг турли 
кўринишлари фарқланади.