|
(U) yaqinda (ato etilajak mukofotdan) rozi bo'lur.
ZUHO SURASI
Zuho - choshgoh vaqti.
Mehribon va rahmli Alloh nomi bilan (boshlayman).
Qasamyod eturman choshgoh vaqtiga
va (o'z zulmati bilan atrofni) qoplab turgan kechagaki,
(ey, Muhammad,) Rabbingiz Sizdan voz kechgani ham yo'q, yomon ko'rib qolgani ham yo'qdir!
Albatta, Siz uchun oxirat dunyodan yaxshiroqdir.
Yaqinda Rabbingiz Sizga (shunday ne'matlar) ato eturki, Siz, albatta, (undan) rozi bo'lursiz.
(Ey, Muhammad, Rabbingiz) Sizni yetim holda topib, boshpana bermadimi?!
Izoh: Boshpana bergani Payg’ambar (a. s.) yetim qolganlarida bobolari Abdulmuttalib, so'ngra amakilari Abu Tolib uni o'z qaramog’lariga olganlariga ishoratdir.
Yana Sizni gumroh (g’ofil) holda topib, (Haq yo'liga) hidoyat qilib qo'ymadimi?!
Sizni kambag’al holda topib, boy qilib qo'ymadimi?!
Bas, endi Siz (ham) yetimga qahr qilmang!
Soil (gado)ni esa (malol olib) jerkimang!
Parvardigoringizning (Sizga ato etgan barcha) ne'mati haqida esa (odamlarga) so'zlang!
SHARH SURASI
Sharh - ochish. Bu yerda Rasulullohning dillarini ilmu hikmat bilan ochilishi muroddir.
Mehribon va rahmli Alloh nomi bilan (boshlayman).
(Ey, Muhammad,) ko'ksingizni (ilmu-hikmatga) keng ochib qo'ymadikmi?!
Sizdan yukingizni olib qo'ydik,
qaysiki, belingizni ezib turgan edi.
Izoh: Bellarini ezib turgan yuk On hazratdan sodir bo'lgan ba'zi kichik sahvu xatolar. Chunonchi "Abasa" surasi izohida qayd etildi.
Zikringizni (martabangizni) ham baland qilib qo'ydik.
Bas, albatta, har bir qiyinchilik bilan birga yengillik bordir.
Albatta, har bir qiyinchilik bilan birga yengillik bordir.
Bas, (ey, Muhammad,) qachonki, (namozdan) foriq bo'lsangiz, (o'rningizdan) turing
va Rabbingiz sari rag'bat (bilan iltijo) qiling!
TIN SURASI
Tin - anjir.
Mehribon va rahmli Alloh nomi bilan (boshlayman).
Qasamyod eturman anjirga va zaytunga,
Turi Sinin (tog’i)ga,
mana shu tinch-osoyishta shahar (Makka)gaki,
haqiqatan, Biz insonni xushbichim (shaklda) yaratdik.
So'ngra (qarigan sari), uni asfalasofilinga (qomati xam bo'lishga) qaytardik.
Izoh: Asfalasofilin - pastlarning pasti. Bu so'zdan ikki xil mazmun olish mumkin. Birinchisi, tarjimadagi qarilik bo'lsa, ikkinchisi keyingi imonli solih bandalarga beriladigan ne'matlar zikri dalolatiga binoan imon keltirmagan munofiqlar do'zaxning past joyiga yuborilishiga ishorat bo'lishi mumkin.
illo, imon keltirgan va yaxshi amallarni qilganlarga bitmas-tuganmas ajr (mukofot) bordir.
Bas, (ey, inson)! Shundan keyin jazo (Kuni)ni inkor etishga seni nima majbur etmoqda?!
Axir, Alloh (o'sha Kunda) hukm qiluvchilarning (adolatli) hukm chiqaruvchirog’i emasmi?!
ALAQ SURASI
Alaq - Laxta qon. Bu yerda ona qornidagi homilaning rivojlanish jarayonidagi bir bosqich, ya'ni laxta quyuq qonga aylangan holati muroddir.
Mehribon va rahmli Alloh nomi bilan (boshlayman).
(Ey, Muhammad, butun borliqni) yaratgan zot bo'lmish Rabbingiz nomi bilan o'qing!
U insonni laxta qondan yaratdi.
O'qing! Rabbingiz esa karamli zotdir.
U insonga qalam bilan (yozishni) o'rgatgan zotdir.
U insonga bilmagan narsalarini o'rgatdi.
Darhaqiqat, inson haddidan oshar.
(Bunga) sabab o'zini boy - behojat sanashidir.
(Ey, inson,) albatta, qaytishing Rabbing huzurigadir.
(Ey, inson,) ko'rdingmi, to'sayotgan kimsani
bandani namoz o'qiganda?!
Ko'rdingmi - agar u (namoz o'quvchi) o'zi To'g’ri yo'lda bo'lsa,
yoki (o'zgalarni) taqvoga (Allohdan qo'rqishga) buyursa?!
Ko'rdingmi, agar u (namozdan) to'suvchi kimsa (haqni) inkor etsa va (u imon keltirishdan) yuz o'girsa,
albatta, Alloh (uning bu qilmishlarini) ko'rib turishini bilmasmi?!
Izoh: Bu oyatlar mashhur kofir Abu Jahl xususida nozil qilingan. U Payg’ambar (a. s.)ga aziyat va zarar yetkazishni o'z oldiga oliy maqsad qilib qo'ygan bo'lib, Haq taolo bu tanbehlar bilan uni ogohlantirgan.
Yo'q! Qasamki, agar u (bu yo'lidan) qaytmasa, albatta, Biz uning peshona sochidan tutamiz
o'sha yolg’onchi, adashgan (kimsaning) peshona sochidan (tutib jahannamga oturmiz)!
Bas, u o'zining jamoasini (yordamga) chaqiraversin!
Biz esa azob farishtalarini chaqirajakmiz!
Yo'q! (Ey, Muhammad,) Siz unga itoat etmang va (yolg’iz) Allohga sajda (ibodat) qilib, (Unga) yaqin bo'ling!
(Sajda oyati.)
QADR SURASI
Qadr so'zining turlicha ma'nolari bor. Jumladan qadr-qimmat, o'lchov, miqdor. Bu yerda bularning har biri to'g’ri kelaveradi. Zero, bu kechaning qadr-qimmati ming oydan ulug’ligi va bu kechada bir yillik ishlar o'lchanib, rejalashtirilishi bunga dalil bo'la oladi.
Mehribon va rahmli Alloh nomi bilan (boshlayman).
Albatta, Biz u (Qur'on)ni Qadr kechasida nozil qildik.
(Ey, Muhammad,) Qadr kechasi nima ekanini Sizga ne ham anglatur?!
Qadr kechasi ming oydan yaxshiroqdir.
Izoh: Bu ulug’ kecha Ramazon oyining 27-kechasi ekaniga dalolat qiladigan hadis va rivoyatlar ko'pdir.
U (kecha)da farishtalar va Ruh (Jabroil) Parvardigorlarining izni bilan (yil davomida qilinadigan) barcha ishlar (rejasi) bilan (osmondan yerga) tusharlar.
U (kecha) to tong otgunicha salomatlikdir.
BAYYINA SURASI
Bayyina - hujjat.
Hujjatdan murod bu yerda, Muhammad (a. s.) dirlar. Suraning nomini "Lam Yakun" deb ham yuritiladi. Unda kofir va mushriklar, to Muhammad (a. s.) payg’ambar bo'lib kelgunlaricha, o'zlarining kufroniy aqidalaridan ajramaganlari, keyin esa ba'zilari kufrdan xalos topib, Islomga kirgani va ba'zilari kufrda qolgani, ibodatda ixlos zarurligi, oxiratda mo'minlarga va kofirlarga qilinadigan muomalalar to'g’risida ma'lumot beriladi.
Mehribon va rahmli Alloh nomi bilan (boshlayman).
Ahli kitoblar va mushriklardan iborat kofir kimsalar, to ularga Hujjat kelgunicha, (kufrdan) ajraluvchi bo'lmadilar.
(U Hujjat) Alloh (tomoni)dan (yuborilgan) payg’ambar (Muhammad, ularga) pokiza sahifalarni (Qur'onni) tilovat qilur.
U (sahifa)larda qimmatli yozuvlar (ahkomlar) mavjuddir.
Ahli kitoblar faqat ularga Hujjat (payg’ambar) kelganidan keyingina bo'linib ketdilar.
Holbuki, ular faqat yagona Allohga, Uning uchun dinni (shirkdan) xolis qilgan, To'g’ri yo'ldan oqmagan hollarida ibodat qilishga va namozni mukammal ado etishga hamda zakot berishga buyurilgan edilar. Mana shu To'g’ri (haqqoniy) dindir.
Albatta, ahli kitob va mushriklardan iborat kofir kimsalar jahannam o'tida bo'lib, o'sha joyda mangu qolurlar. Ana o'shalar xaloyiqning eng yomonidirlar.
Do'stlaringiz bilan baham: |
