Microsoft Word Pril Hakimova doc

Davriy  sistemadagi  o’rni  va  atom  tuzilishi.Mis  -tartib  raqami  29,  atom 

massasi  63,546,  zichligi  8,920  g/sm

3

,  tsuyuq=  1083

0

C;  tqayn=2573

0

C;  qizil  rangli 

kubik kristallik metall,  issiqlik va  elektr  o'tkazuvchanligi  katta;  xavoda  oksidlanib 

qorayadi,  nam  xavoda  gidroksikarbonat  hosil  bo'lgani  uchun  ko'karadi; 

kislotalarda  va  ammiakda  erib,  tuzlar  hosil  qiladi.  Misdan kimyoviy  apparaturalar 

(issiqlik  almashgichlar,  muzlatkichlar,  plazmatron  detallari  va  boshqalar)  tayyor- 

lanadi.  30% dan ortiq mis  sanoatda mis qotishmalari sifatida ishlatiladi  [12].

Cu mis IB  guruh d-elementlari  qatoriga kiradi.  Tartib raqami 29.Atomining

+29

elektron konfiguratsiyasi Cu 

2

)

8

)

18

)

1

)

1s

2

  2s

2

2p

6

  3s

2

3p

6

4s

1

3d

10 

Nisbiy elektromanfiyligi-1,9  ga teng.

Atom radiusi  -0,128 nm.

Neytronlar soni  -29.

Atom massasi  -63,546 m.a.b(g/mol)

Elekron  konfiguratsiyasida  ns  pog'onachanaing  bitta  elektroni  (n-1)  d- 

orbitaga  ko'chishi  hisobiga  (n-

1

)  d

10

-konfiguratsiya  batamom  barqaror  bo'lib 

ulgurmagan.Shu  sababli  ularning  bir  necha  valentlik  holatlari  ma'lum.  Mis  1  va  2 

valenlikka  ega.  U  kuchsiz  qaytaruvchi  bo'lib,  qiyin  oksidlanadi.  Kimyoviy  bog' 

hosil  qilishda  atomidagi  tashqi  va  ohiridan  bitta  oldingi  qavatdagi  elektronlar 

qatnashadi.Shu  sababli  oksidlanish  darajasi  +2  va  +1  ga teng.  U  ikki  izatopdan

iborat.

64

Cu-69%  va 

65

Cu-31%,uning  yana  9  ta  izotopi  olingan.Yuqorida  aytib

7

---

o'tilganidek,mis  1  va  2  valenlikka  ega  bo'lishi  bilan  birga  3  valentli  mis 

birikmalari 

yaxshi  tekshirilmagan. 

1

 

va 

2

 

valentli  birikmalar  yaxshi 

tekshirilgan.Ikki 

valentli 

mis 

birikmalari  barqarordir,shuning 

uchun  biz 

ishlatadigan mis birikmalarining ko'pi ikki valentli mis birikmalaridan iborat.