|
konceptual pikirlerdiń bayan etiliwi.
Ǵ
árezsizlikke erisilgen dáslepki jıllardan baslap tálim-tárbiya tarawın
reformalaw, onı ótmishten qalqan ideologiyalıq sarqıtlardan tazalaw boyınsha bir
qatar jumıslar alıp barıldı. Atap aytqanda elimizdiń Konstituciyası tiykarında
Ózbekstan Respublikasınıń «Bilimlendiriw haqqında»
ǵ
ı Nızamınıń hám Kadrlar
tayarlaw boyınsha Milliy ba
ǵ
darlamasınıń qabıl etiliwi bilimlendiriw sistemasın
qayta qurıw islerine tiykar boldı. Jańa tiptegi oqıw orınları payda boldı, olarda
sabaq beriwshi mú
ǵ
állimler hám professor oqıtıwshılar qayta tayarlıqtan ótkerildi,
jańa áwlad sabaqlıqları hám basqada oqıw ádebiyatları payda bola basladı, tálim
mazmunın belgilewshi huqıqıy hújjetler túpten jańalandı, oqıw orınları
rekonstrukciya etilip, materiallıq-texnikalıq bazası jaqsılandı, jańadan oqıtıwdıń
pedagogikalıq hám informaciyalıq texnologiyaları jaratıldı, oqıw ornı kitapxanaları
bayıtıldı.
Jańadan jaratıl
ǵ
an sabaqlıq hám basqa oqıw áebiyatlarınıń tiykar
ǵ
ı mazmunı
jaslar
ǵ
ı ilim-bilim sırların úyretiwdi tereńlestiriw bolıp
ǵ
ana qalmastan, burın
ǵ
ı
sovet dáwirinen qal
ǵ
an eski túsinikler hám kóz-qaraslardı
ǵ
árezsizlik ideyaları
menen bayıtıw
ǵ
a itibar berildi. Bunda ásirler dawamında áwladtan-áwladqa ótip
kiyarır
ǵ
an xalıq pedagogikası dúrdanaları tiykar etip alındı. Ótkendegi ullı
oqımıslı-danıshpanlarımızdan qal
ǵ
an milliy miyraslar, tárbiya usılları, ulıwma
insanıy hám milliy qádiriyatlar tiykar
ǵ
ı buwın sıpatında qabıl etildi.
Burın
ǵ
ı dáwirleri atın eske alıw qada
ǵ
an etilgen Ámir Temur babamızdıń el,
xalıq, millet aldında
ǵ
ı biybaha xızmetleri jarıqqa shıqtı, islam táliymatında
ǵ
ı
insan tárbiyasına qaratıl
ǵ
an biybaha pikirlerden úzliksiz bilimlendiriw
sistemasında paydalanıw názerde tutıldı, umıtılıp baratır
ǵ
an milliy úrp-ádet hám
dástúrlerimiz tálim mazmunına engizildi.
Bilimlendiriw tarawında
ǵ
ı mámleketlik siyasattıń tiykar
ǵ
ı principleri etip
tálim hám tárbiyanıń ulıma insanıylıq, demokratiyalıq xarakterde bolıwı,
bilimlendiriwdiń úzliksizligi hám izbe-izligi, ulıwma orta hám orta arnawlı, kásip-
óner táliminiń májbúriyligi, olardıń túrin tańlawdıń ıqtıyariylı
ǵ
ı, bilimlendiriw
sistemasınıń dún’yalıq xarakterde bolıwı, mámleketlik bilimlendiriw standartları
sheńberinde tálim alıwdıń hámme ushın ashıqlı
ǵ
ı, tálim ba
ǵ
darlamaların tańlaw
ǵ
a
jeke hám differencial qatınas jasaw, bilimli hám talantlı bolıwdı xoshametlew,
bilimlendiriw sistemasında mámleketlik hám jámáátlik basqarıwdıń uy
ǵ
ınlı
ǵ
ı
belgilendi.
Bul iste ásirese pedagogika tarawı boyınsha ilim-izertlew islerin alıp barıwshı
alımlarımız úlken xızmetler kórsetti. Olar
ǵ
árezsizligimiz ruwxında burın
ǵ
ı tálim-
tárbiya sistemasına bol
ǵ
an kóz-qarastı qayta kórip shı
ǵ
ıw islerin baslap jiberdi.
Nátiyjede jańa, zaman kóz-qarasına ılayıq bol
ǵ
an ilimiy miynetler, sabaqlıqlar,
oqıw quralları payda bola basladı. Bunda tarixiy ádalatlılıq bas ólshem etip alındı.
Ilimpazlarımızdan akademik R.X.Juraev, pedagogika ilimleriniń doktorları,
professorlar J.
Ǵ
.Yuldoshev, N.Ortiqov, Ó.Álewov, O.Musurmanova, F.Yuzlikaev,
M.Quronov, R.Safarova, N.Saydahmedov, K.Xoshimov, S.Ochil, B.Farberman,
J.Xasanbaev, M.Toxtaxojaeva, S.Nishanova, X.Ibragimov hám t.b. ózleriniń
kólemli ilimiy miynetlerin dóretti.
Professor
Ó.Álewovtıń
«Qaraqalpaqstanda
tálim-tárbiyalıq
oylardıń
qáliplesiwi hám rawajlanıwı» (1993), K.Xoshimov, S.Ochildıń «Uzbek
pedagogikası antologiyasi» (1999, 2010), A.Munavarovtıń «Oila pedagogikasi»
(1994),
N.Saydahmadovtıń
«Yangi
pedagogik
texnologiyalar»
(2003),
B.Farbermannıń «Il
ǵ
or pedagogik texnologiyalar» (1999), O.Musurmanovanıń
«Ma’naviy qadriyatlar va yoshlar tarbiyasi» (1996), S.Nishonovaniń «Komil inson
tarbiyasi» (2003) hám t.b. kólemli ilimiy miynetleri jarıq kórdi.
Jańa zaman ruwxı menen suw
ǵ
arıl
ǵ
an professor M.Toxtaxojaevanıń ulıwma
redaktorlawında
«Pedagogika»
(2010),
X.Ibragimov,
Sh.Abdullaevalardıń
avtorlı
ǵ
ında «Pedagogika teoriyası» (2008), E.Yuzlikaev hám b. «Umumiy
pedagogika» (2012), J.Xasanbaev hám b. «Pedagogika» (2011), A.Qaldıbekovanıń
«Jalpı pedagogika teoriyası jáne praktikası» (2013), K.Xoshimov hám b.
«Pedagogika tarixi» (1996), K.Xoshimov, S. Nishanovalardıń «Pedagogika tarixi»
(2005),
A.Pazılov,
Q.Qosnazarov,
Q.Seytmuratov,
Z.Kurbaniyazovalardıń
avtorlı
ǵ
ında
ǵ
ı «Pedagogika teoriyası» (2018), A.Xolikovtıń «Pedagogik mahorat»
(2011) hám t.b. kóplep sabaqlıqlar basıp shı
ǵ
arıldı.
Do'stlaringiz bilan baham: |
