Microsoft Word педагогика тарихы кейинги вартант

4.Yaponiya bilimlendiriw sisteması. 
Yaponiya bilimlendiriw sistemasınıń 
rawajlanıw tariyxı 1867-1868 jıllarda
ǵ
ı mámleket húkimdarı Meydzi tárepinen 
ótkerilgen reformalar
ǵ
a barıp taqaladı. Ol óz aldına eki úlken uran menen shı
ǵ
ıp, 
olardıń birinshisi – «Fukoku – kioxsi» bayıw, mámleketti bekkemlew hám 
áskeriylestiriw, ekinshisi bolsa «Siokusan kogio» aldıń
ǵ
ı Batıs islep shı
ǵ
arıw 
texnologiyaları tiykarında mámleket ekonomikasın rawajlandırıw edi. Meydzi bul 
eki maqsetti ámelge asırıwdıń baslı tiykar
ǵ
ı bilimlendiriw sistemasın túpten 

---

ózgertiw hám jańalawda dep esapladı. Nátiyjede 1872 jılı «Bilimlendiriw 
haqqında» nızam qabıl etildi. Bul nızam
ǵ
a muwapıq 53750 baslawısh, 256 orta 
mektep, 8 universitet shólkemlestirildi. 1908-jıl
ǵ
a kelip baslawısh májbúriy tálim 6 
jıl hám biypul etip belgilendi. Birinshi universitet 1886-jılı Tokioda, ekinshisi 1897 
jılı Kiotoda shólkemlestirildi.
 
Házirgi dáwirde Yaponiya bilimlendiriw sisteması tómendegishe: balalar 
baqshaları, baslawısh mektep, kishi orta mektep, joqarı orta mektep, joqarı bilim 
beriwshi oqıw orınları. 
Balalar baqshaları
– bul basqıshqa 3-5 jaslı balalar qabıllanıp, balalardıń 
jasına qaray 3,2,1 jıllıq tálim kurslarına tartıladı. Yaponiyada 59,9 procent 
baqshalar jeke menshik, 40,8 procenti municipal (bizińshe rayon) keńesleri 
qarawında, qal
ǵ
an 0,3 procenti mámleketlik esaplanadı. 
Yaponiyada balalardıń tezirek er jetiwin qáleydi. Sonlıqtanda balanıń túrli 
jasına qaray tárbiyanıń túrli táreplerine itibar beredi. Mısalı, balanıń 1 jasında o
ǵ
an 
ózine bol
ǵ
an isenimdi oyatıw, 2 jasında o
ǵ
an qoldan islengen qol óneri buyımların 
kórsetiw, 3 jasında minnet sezimlerin oyatıw
ǵ
a, 4 jasında jaqsılıq penen jawızlıqtıń 
ayırmasın ańlaw
ǵ
a, 5 jasında liderlik qábiletti tárbiyalaw
ǵ
a, 
ǵ
árezsizlikke 
umtılıw
ǵ
a, óz islerin jobalastırıw hám onı orınlaw
ǵ
a úyretiledi.
Yaponiya baqshalarında balalardı 8 baladan ibarat bol
ǵ
an «xan» dep atalıwshı
kishi toparlar
ǵ
a bóledi. Baqshada hár bir bala
ǵ
a «jumıs ornı» ajıratıladı, olar óz 
«xan»larına at qoyadı. Solay etip, balalar kishkeneliginen jámáátte islewge 
úyretiledi. «Xan»lar baslawısh mekteptede dawam etedi, lekin jańa sharayatlar
ǵ
a 
tezirek kónligiw ushın olar hár 5 aydan ózgerip turadı. Balalar baqshasınıń tiykar
ǵ
ı 
wazıypası – balanı mektepke tayarlaw bolıp esaplanadı.