Microsoft Word o`qituvchilar uchun metodik qo`llanma :>?8O



Download 4,98 Mb.
Pdf ko'rish
Sana28.04.2022
Hajmi4,98 Mb.
#587915
Bog'liq
tim









Ushbu
metodik qo‘llanma matematika fanidan 2-sinflar uchun mo‘ljallangan 
bo‘lib, iqtidorli o‘quvchilarning salohiyatini, mantiqiy, kreativ fikrlash 
qobiliyatlarini rivojlantiruvchi boshqotirmalar, misol, masalalar, didaktik 
o‘yinlardan tuzilgan.Qo`llanma boshlang‘ich sinf o‘quvchilarining matematik 
savodxonligini yanada boyitish, bilimlarini kengaytirish maqsadida xizmat 
qiladi. 
Muallif:
Nasimova Dilfuza Xalimovna
Samarqand shahar 21- umumta`lim maktab boshlang`ich sinf o`qituvhisi
Taqrizchilar:
Asadova Fotima Lutfullayevna
Samarqand shahar 21-umumta’lim maktabi boshlang‘ich sinf uslubiy 
birlashma rahbari
Raxmaova Nazira Abdusamatovna 
Samarqand shahar 21- umumiy o`rta ta`lim maktabi boshlang‘ich sinf 
o‘qituvchisi.



Metod
:1
,,Kenguru “ testlari
Metod maqsadi
: ,,Kenguru” testlari 
orqali o‘quvchilarning mantiqiy misol 
masalalar yechish qobiliyatlarini o‘stirish;
Test
1.Qaysi rasmda oq shakl bilan qora shaklning yuzalari teng 
bo‘lmagan holat tasvirlangan?
2.
Kvadratning bo‘lagini top.
A B C D E
3.
Bu soat 15 daqiqa oldin yurgan bo‘lsa, aslida soat necha 
ekanligini aniqla.
A ikki yarim B 15 ta kam ikki C ikki
A B C D E



D
ikkidan 15ta E uch
5.Qushcha chambarakning ponachalaridan sakrab 
o‘tmoqda. Uning har bir ponaga sakrashiga 1 sekund vaqt 
sarflanadi.Qushcha har gal 4 ta oldinga va 1 ta orqaga 
sakraydi.Ponachalardan marragacha sakrab borishida 
necha sekund vaqt o‘tadi?
A 10 B 11 C 12 D 18
E 13
6.Rasmdagi har bir shakl raqamni bildiradi.
Gul qanday raqamni bildirishini top.
A 1 B 2 C 3 D 4 E 5
7. Anvar, Obid va Rasul estafeta musobaqalarida g‘oliblikni 
qo‘lga kiritdilar. Rasul 1- o‘rinda emas edi, Anvar esa 
marraga 1- bo‘lib ham 2-bo‘lib ham kelgani yo‘q.Har bir 
bola egallagan o‘rinlarni toping.Jadvalni tegishlicha 
to‘ldiring.
Javob: 
O‘rinla
r Ismlar
Anvar 
Obid
Rasul
1-o‘rin
-
+
-
4 . Qaysi shakldagi chiziq eng uzun?
A B C D E



2-o‘rin
-
-
+
3-o‘rin
+
-
-
Anvar Obid Rasul
8.Aziza do‘kondan 4 ta o‘yinchoq sotib oldi. Ularning narxi 
ushbu tenglikka
javob beradi:
A) B) C) D)
E) 
9. Nargiza xonqizlarning belidagi 
nuqtalar soniga qarab eng kichik sondan 
ketma-ket ravishda eng katta sonigacha 
bir-biri bilan bog‘lab chiqsa qanday 
shakl hosil boladi?
A) B) C)
D)
E)
Eng arzon va eng qimmat o‘ yinchoqni toping.



Boshqotirmalar
Javob :15 Javob:38 
Vazifa 
Test
Bir qurt daraxtning uchiga chiqmoqchi bo‘libdi. Daraxt 
bo‘ylab kechasi u 2 m balandlikka chiqqach, kunduzi esa
1 m pastga tushar ekan. 9-kechada u daraxtning uchiga 
chiqib olibdi.Daraxtning balandligi necha metr ekan? A
10m B 9 m C 8 m D 11 m E12m
Boshqotirma
Bo‘sh kataklarga mos sonlarni qo‘ying. Har bir qator va 
ustundagi sonlar yig‘indisi 12 ga teng bo‘lsin.
Javob:



Metod
:2
,,Shoshil, lekin adashma!”
Metod maqsadi
:,,O‘quvchilarning
xotirasini 
fikrlash qobiliyatlarini charxlaydigan misol, masalalar 
yechishni o‘rgat ish;
Masala
,, Zanjir” 
Sobir bir son o‘yladi. Uni 8ga ko‘paytirdi, undan 4ni ayirdi, 
6 ga bo‘ldi, yana 7 ga ko‘paytirdi va 18ni qo‘shdi, natija 60 
chiqdi.
Sobir qanday son o‘ylagan? 
Javob: Sobir 5 sonini o‘ylagan 



Masala 
1.Ota va o‘g‘ilning yoshlari birgalikda 40 ga teng. Ota 
o‘g‘lidan 4 marta katta. Kim necha 
yoshda?
Javob: Otasi 32 
yoshda, o‘g‘li 8 yoshda 
2.
Bobo nevaralari Nodira Olima ,Karim va Salim
uchun olma uzib berdi.Kimga qaysi olma tushdi? 
Olimaning olmasi eng kichigi emas,lekin Karimniki va 
Salimnikidan kichik.Karimning olmasi Salimnikidan 
kichik emas.
Javob: 
Misol
Javob:



3.
Qizil lenta ko‘k lentaga qaraganda 2 dm qisqa. Ikkila 
lentaning uzunligi 5 dm.
Har bir lentaning uzunligi necha sm?
Yechilishi:1) 2dm=20sm ; 5dm=50sm
2)
50-20=30 (sm) - har bir lenta uzunligi,agar lentalar bir 
xil bo‘lganda
3)
30:2=15(sm) qizil lenta uzunligi
4)
15+20=35(sm) ko‘k lenta uzunligi
Javob: Qizil lenta 15 sm, ko‘k lenta 35 smga teng. 
4. 
Raqamlar orasidagi farq 5ga teng bo‘lgan barcha ikki 
xonali sonlarni topib yozing.
Javob:
50,61,72,83,94 
Vazifa 
Qutida qizil, sariq va ko‘k sharlar bor.Ular jami 10 ta.Qizil 
sharlar sariqlardan 2 marta kam, ko‘k sharlarga qaraganda 
3 marta ko‘p. Qutida har bir shardan nechtadan
bor? Javob: sariq-6, qizil-3, ko‘k-1
Nodira
Karim
Salim
O
lima


10 
Metod
:3
,,Shoshil, lekin adashma!” 2-soat
Metod maqsadi
: ,,O‘quvchilarning xotirasini 
fikrlash qobiliyatlarini charxlaydigan misol, masalalar 
yechishni o‘rganish, topqirlik, zukkolik malakalarini 
rivojlantirish.
Masalalar 
1. Hovlida tovuqlar va xo‘roz donlab yuribdi.Har bir 
tovuqning 2tadan jo‘jasi bor.Hamma parrandalar 7 ta. 
Hovlida nechta
tovuq
bor? 
To‘g‘ri javobni top.
A 4
B
3 C 2 D 1
2. To‘rtburchak shaklidagi uyning 4 
burchagida 1 tadan mushuk, har 
bir mushukning qarshisida 3 tadan 
mushuk bor. Xonada nechta 
mushuk bor?
Javob: 4 ta mushuk
3. Birinchi qutida 40 ta 
shirinlik, ikkinchi qutida esa, 
birinchidagining yarmidan 
kam shirinlik bor.


11 
Ikkinchi qutidagi yarmidan yarmi shirinlik nechta?

10 B 5 C 15 D 20
4. Savatda olmalar bor. Ular 10 tadan kam. 
Ularni ikki yoki uchta bolalarga teng 
tarqata olamiz. Savatda nechta olma bor?
A 9 B 8 C 7
D
6 E 
5
G 4 H 3
5. Quyidagi shokoladni 8 ta 
alohida bo‘lakchalarga bo‘lish 
uchun 
uni 
necha 
marta 
chiziqlaridan sindirish kerak 
bo‘ladi?
A 3 B 4 C 5 D 6

7 G 8
6. Berilan 4 ta uchburchaklarni qizil, sariq ko‘k va yashil 
rahgga bo‘ya .Ularni shunday bo‘yaginki , ko‘k rang 
chapdan o‘ngga va o‘ngdan chapga sanaganda ham
ikkinchi bo‘lmasin, yashil ko‘kdan keyin tursin lekin 
qizildan oldin kelsin.
Javob: 


12 
7.Qafas tagida 24 oyoqcha , qafas tepasida 12 ta quyon
quloqlari ko‘rinadi.Qafasda nechta 
quyon bor?
A 24 B 12
C
6 D 3
8. Amal belgilarini shunday qo‘yib chiqingki tengliklar 
to‘g‘ri bo‘lsin. ( Qavslardan foydalanishingiz mumkin)
4 4 4 4 = 7 5 5 5 5 = 100 5 5 5 5 = 26
Javob: 4-4:4+4=7 (5+5)x(5+5)=100 5x5+5:5=26 
9. Bir bochkada 18 chelak, ikkinchisida 12 chelak suv bor. 
Birinchi bochkadan necha chelak 
suv olinsa, ikki bochkadagi suv 
tenglashadi.

6 B 5 C 4 D 3 E 2
Vazifa 
1.
Stol ustida 3 stakan qulupnay bor edi. Qodir 1 stakan 
qulupnayni yedi.Stolda nechta stakan qoldi? Javob:3 ta 
stakan qoldi.
2.
5 yildan so‘ng Shaxzod 13 ga kiradi. 3 yil oldin 
Shaxzod necha yoshda edi?
Javob: 5 yosh 1) 13-5=8 ( yosh) hozirgi yoshi
2) 8-3=5 (yosh) 3 yil oldingi yoshi


13 
Metod
:6
Murakkab masalalar
Metod maqsadi:
O‘quvchilar bilan murakkab masalalar 
,ularni yechish usullarini o‘rganish.
Masalalar
1.Do‘konga 25 ta choynak, undan 40 ta ortiq kosa va 
choynak bilan kosalar nechta bo‘lsa, shuncha piyola 
keltirildi. Do‘konga nechta piyola keltirilgan?
Yechish:
1)
25+40=65ta (kosa)
2)
25+65=90ta
Javob: 90 ta payola keltirilgan.
2. Bir o‘ramda 56 m , ikkinchi o‘ramda 40 m sim 
bor.Uchinchi o‘ramda esa birinchi va ikkinchi o‘ramda 
qancha bo‘lsa, shundan 4 m kam. Uchinchi o‘ramda necha 
metr sim bor?
Yechish:1) 56+40=96 m (ikkala o‘ramda)
2)96-4=92m
Javob: 3-o‘ramda 92 m sim bor.
3.Traktorchi 45 l yonilg‘i ishlatdi. Bu qolgan yonilg‘idan 
35 l kam.Necha litr yonilg‘i qolgan?
Yechish:
1)45+35=80l
Javob: 80 litr yonilg‘i qolgan.
4.Bog‘bon 36 tup anor va 25 tup olma ko‘chati butadi. Anor 
va olma ko‘chatlari nechta bo‘lsa, ulardan 15 tup kam 
shaftoli ko‘chatini butadi. Bog‘bon necha tup shaftoli 
ko‘chatini butagan?
Yechish: 1)36+25=61tup ( olma va anor)


14 
2) 61-15=46tup
Javob: 46 tup shaftoli
5.Bir fermada 24 ta ishchi, ikkinchi fermada esa 36 ishchi 
ishlaydi. Fermalarda hammasi bo‘lib 38 erkak kishi 
ishlaydi. Bu fermalarda qancha ayol ishlaydi?
Yechish:1) 24+36=60ta hammasi
2) 60-38=22ta
Javob: Fermada 22 ta ayollar ishlaydi.
Topshiriq. 
Rasmda nechta uchburchak tasvirlangan?


15 
Masalalar
1.Bir top`da 34 m, ikkinchisida undan 8 m ko‘p gazlama 
bor. Agar 4 m gazlamadan bitta ayollar ko‘ylagi tikish 
mumkin bo‘lsa, bu gazlamaning hammasi nechta ayollar 
ko‘ylagi tikishga yetadi?
Javob: 21 ta
Boshqotirmani yech.


16 
Yechish: 1) 34+8=42m ( 2-to‘pda)
2)
34+42=76m ( hammasi)
3)
76:4=19 ta
Javob: Bu hamma gazlamadan 19 ta ayollar ko‘ylagi tikish 
mumkin.
2.Maktab oshxonasida 15 ta stol va har bir stolga 4 tadan 
stul bor. Maktab oshxonasidagi stol va stullarning 
hammasi nechta?
Yechish: 1) 15X4=60 ta ( hamma stullar)
2) 15+ 60= 75 ta
Javob: hamma stol va stullar 75 ta
3.Oshxonada 60 kg karam bor edi. 4 kun har kuni 12 kg dan, 
qolgan karam esa keying uch kunga baravaradan ishlatildi. 
Keyingi 3 kunda kuniga necha kilogrammdan karam 
ishlatilgan?
Yechish: 1) 4x12=48 kg ( ishlatilgan)
2)
60-48=12 kg (qolgan karam)
3)
12:3= 4 kg
Javob: 3 kunda har kuni 4 kg dan karam ishlatilgan.
Boshqotirma
Javob:14 


17 
Metod
:7
Qiziqarli o‘yinlar
Maqsad
: O‘yinlar orqali o‘quvchilarning fikrlash qobiliyati 
va tafakkurini rivojlantirish.
Boshqotirmani yeching 
Matematik krossvord
Vazifa


18 
2. Yuzalari bir xil bo‘lgan 
shakllarni toping.
A
2 va 4
B
1 va 5
D 2 va 3
Didaktik o‘yin
,,Qiziqarli ferma” 
O‘yin 2 guruhga bo‘lingan holda olib boriladi. Har bir 
guruh qatnashchilari birinchi bo‘lib sonli toshni 
tashlashadi.Qaysi guruhga katta son tushsa o‘sha guruh 
birinchi bo‘lib o‘yinni boshlaydi.Bu o‘yinda tosh 
tashlangandan keyin raqam tushadi . Shu raqam ostidagi 
o‘tlab yurgan hayvonga doir misol yoki masala yechilsa, 
guruh shu hayvonni qo‘raga kirgizadi. O‘yin oxirida qaysi 
guruh qo‘raga ko‘p hayvon kirgizgan bo‘lsa g‘olib bo‘ladi. 
1.Oilada 10 ta aka-ukalar bor. Eng kattasining yoshi 20 da 
qolganlari oldingilaridan 2 yosh kichik.Eng kichigi necha 
yoshda? J: 
2 yoshda
2. Amallarni shunday qo‘yingki tengliklar to‘g‘rib o‘lsin.
(81 72) 8 = 80 8 (72 63) x 6 = 9 8 18
3. Fermada g‘ozlar va otlar bor. Ularda hammasi bo‘lib
10 bosh va 26 oyoq bor . Fermadagi hamma g‘ozlar va


19 
otlar nechta?
J: 3ta ot vz 7 ta g‘oz
4.Quyidagi kvadratni 4 ta to‘g‘ri chiziqlar bilan 9 ta kichik 
kvadratchalarga qanday bo‘laklash mumkin?
5.
4 l lik va 6 l lik idishlar yordamida jo‘mrakdan 2 l suvni 
qanday olish mumkin?
6.
Amallarni shunday qo‘yingki tengliklar to‘g‘ri chiqsin.
(qavslardan foydalanish mumkin).
18+(9-3)=24 (18 -9) x3 =27 18 + 9 + 3 = 30
7.
1 dan 100 gacha sonlarda nechta bir soni bor?
J: 21 ta 
8.
Ikki son o‘yladim.Bu sonlarning yig‘indisi 14 ga, 
ko‘paytmasi esa 24 ga teng. O‘ylagan sonlarimni 
toping?
Javob
: 2 va 12
9.Qutichadagi qo‘ng‘iz va o‘rgimchaklar oyoqlarining 
umumiy soni 34 ta bo‘lsa, qutichada nechta qo‘ng‘iz va 
nechta o‘rgimchak bor? Bitta qo‘ng‘izda 6 ta, bitta 
o‘rgimchakda 8 ta oyoq bo‘lishini hisobga oling.Javob:
Qutida 2 ta o‘rgimchak va 3 ta qo‘ng‘iz bor. 
10.Ota bilan o‘g‘ilning yoshini qo‘shganda 42 yosh. 4 yidan 
keyin ularning birgalikdagi yoshi qancha bo‘ladi? Javob:
50 yosh. 


20 
,,Amallar zanjiri” 
Sana:_________________
8-mashg’ulot 
Mavzu
:
Qiziqarli o‘yinlar
Maqsad
: O‘yinlar orqali o‘quvchilarda topqirlik 
matorikasini rivojlantirish.
Jihoz:
Qiziqarli o‘yinlar, boshqotirmalar; 
Mashg‘ulotning 
borishi: 
,,Qo‘shiluvchilarni top”
To‘g‘ri javob
: 278379 


21 
306216
Har bir tovuqning, guruchning va mushukning massasini 
top.
Javob: tovuq 6 kg, guruch 1kg, mushuk 3 kg 
yi 
doirachalar
uchburchaklardagi
Quyidagi
g‘ indisini
berilgan son orqali chiqaring
G
G
G


22 
Vazifa 
ABOP to‘g‘ri to‘rtburchakning 
perimetrini toping. 
1)
5=2=7(m) BO 
2)6:2=3(m) OP 
3)P=(7+3)x2=20(m) 
Javob: ABOP to‘g‘ri to‘rtburchakning perimetri 20 m ga teng 
Sana:_________________
9-mashg‘ulot
Mavzu
:
Qiziqarli tenglamalar
Maqsad
: o‘quvchilar bilan qiziqarli tenglamalar
yechishni o‘rganish,ularning fikrlash doirasini 
kengaytirish;
Jihoz:
Tenglamali misollar; 
Mashg‘ulotning 
borishi: 
1-tenglama
Yulduzchalar o‘rniga mos sonlarni qo‘yib tengliklarni yeching. 


23 
2-tenglama 
3-tenglama. 
х + 17 = 75 + 15 с - 29 = 43 + 18 
4-tenglama 
х + (73 - 48) = 82 (52 + 
39) - с = 15 
Vazifa Tenglamalarni yeching 
38 + х = 100 – 44 73 - с = 55 – 27 
Sana:_____________
10-mashg‘ulot
Mavzu
:
Qiziqarli tenglamalar
Maqsad
: o‘quvchilar bilan qiziqarli tenglamalar yechishni 
o‘rganish orqali amallar tartibini puxta o‘zlashtirish.
Jihoz:
Tenglamalar, boshqotirmalar; 
Mashg‘ulotning 
borishi: 


24 
1-misol
27 + 54 - 36 = 53 + (100 - 62) - 37 =
48 - 19 + 67 = (49 + 49) - (60 + 38) =
31 - 14 + 49 = 34 + 58 - (43 + 19) =
2-misol
х - (16 + 29) = 43 (91 - 25) - 
х
= 27 3-misol
(32 + 29) + х = 100 (75 + 19) - с = 67
4-misol
91 – 36 … 45 + 16 32 + 59 … 63 + 18
84 - 26 … 51 + 19 12 + 68 … 100 - 24
5-misol
(92 - 34) - х = 19
(45 - 18) + х = 79
Vazifa 
Tenglamalarni yeching 
(34 + 40) - с = 19

+ (90 — 65) = 52
Mavzu
:
Rasmli masalalar
Boshqotirma
Javob:28
Sana:
______________
11
-
mash
g‘
ulot


25 
Maqsad
:Rasmli masalalar orqali o‘quvchilarning fikrlash 
qobiliyatlarini o‘stirish, ularning mantiqiy tafakkurlarini 
rivojlantirish;
Jihoz:
rasmli masalalar,,,Yashirin so‘zni top” didaktik 
o‘yin;
Mashg‘ulotning borishi: 
1-masala
A)Ikkinchi qop birinchisidan og‘irroq, lekin uchinchisidan 
yengil.Qaysi qop yengil

B) Har bi qop massasini kesmalarda ko‘rsat
D) Qoplarni b o‘ ya


26 
Yengilroq 
,
og‘irroq 
Eng yengil qop----
og‘irroq, va ga 
qaraganda
va
dan.
2-masala Rasmlarni taqqoslang. Son jihatidan va og‘irligi 
Javob:
Son jihatidan 2- va 3- idishlarda mevalar soni 5 ta, 
1- va 4- idishlarda esa 6 ta. Og‘irligi bo‘yicha 3-idishdagi 
mevalar og‘irroq, 4-idish esa yengilroq.
3-masala 
Ikkita qayiq to‘xtagich joyida teng miqdorda qayiqlar 
turibdi.Ulardan 25 tasi suvga tushgandan keyin birinchi 
to‘xtash joyida 10 ta, ikkinchisida esa 5 ta qayiq 
qoldi.To‘xtash joyida nechtadan qayiq bo‘lgan?
b
o‘
yicha.
o g‘ ir emas 


27 
Javob: 
To‘xtash joyida baravardan 20 ta qayiq bor.
Yechish: 10+5=15 ta 25+15=40 ta
O‘YIN
,,Yashirin so‘zni top.”
53+17 
41-O‘ 
19 
2 x6 

100-35 

2X8 

5X3 

Z-44 
28 
O+36 
100 
36:I 

2

7

7

26 
1


16 
65 
64 
15 
O‘ 









Vazifa 
Misol. 
Quyidagi
misollarda amallar tartibini shunday 
qo‘yingki, tengliklar to‘g‘ri bo‘lsin. 


28 
Mavzu
:
Gugurt cho‘plari bilan ishlash.
Maqsad
:Gugurt
cho‘plari bilan
ishlash orqali 
o‘quvchilarda kombinatorik qobiliyatni 
shakllantirish,ularning mantiqiy tafakkurlarini 
rivojlantirish;
Jihoz:
Ko‘rgazmali rasmlar, didaktik materiallar,gugurt 
cho‘plari, boshqotirmalar; 
Mashg‘ulotning borishi: 
1-masala
2 ta cho‘pni shunday olib qo‘yingki, natijada uycha 
teskarisiga aylansin.
2-masala
10 ta gugurt cho‘plaridan kalit shakli yasalgan.Siz shunday 
4 ta gugurt cho‘pining joyini almashtirib 3 ta kvadrat hosil 
qiling.
Sana:
_______________________
12
-
mash
g‘
ulot


29 
3-masala
Gugurt 
cho‘plaridan 
bittasini 
shunday 
olib 
qo‘yingki,natijada tenglik to‘g‘ri bo‘lsin.
Boshqotirmani yeching. Javob: 
7+17=24 
Javob:
Xotira mashqi
Xotirani mustahkamlashing uchun
dan 9 gacha b 

o‘ lgan sonlarni
ranglar asosida k o‘ rsatib ber.


30 
25+7=32 
17+25=42 
25+7+17=49 
Vazifa 
Misol 
Cho‘plardan noto‘g‘ri
tengliklar
hosil 
qilingan. Har bir tenglikdagi bitta cho‘p joyini shunday olib 
joylashtiringki, natijada tengliklar to‘g‘ri
bo‘lsin.
13-mashg‘ulot
Mavzu
:
Gugurt cho‘plari bilan ishlash.
Maqsad
:Gugurt 
cho‘plari 
bilan 
ishlash 
orqali 
o‘quvchilarda 
kombinatorik 
qobiliyatni 
shakllantirish,ularning mantiqiy,
kreativ fikrlash
qobiliyatlarini rivojlantirish;
Jihoz:
Ko‘rgazmali rasmlar, didaktik materiallar,gugurt 
cho‘plari;
Mashg‘ulotning borishi: 
Sana:
______________


31 
1-masala
Shunday 2 ta gugurt cho‘pini olib qo‘yingki, natijada 
buzoqcha teskari tomonga qaragan bo‘lsin. Bunda u 
xursandligicha qolishi shart, ya’ni uning dumi tepaga 
qaratilganday turishi lozim.
2-masala 
4ta shunday cho‘pni olingki, natijada kvadratlar soni 5 ta 
bo‘lsin.
Javob:


32 
3-masala 
3 ta cho‘pning joyini o‘zgartirib, 5 ta kvadrat 
hosil qiling.
Javob:
4-masala 
2 ta cho‘pning o‘rnini o‘zgartirib, 6 ta kvadrat hosil qiling. 
Javob: bunda 5 ta bir xil kvadrat va 1 ta katta kvadrat 
hosil bo‘ladi:
Javob: 


33 
Boshqotirma 
5-masala 
Shunday 3 ta cho‘pni olingki, shaklda 3 ta kvadrat qolsin.
Javob:
Vazifa 
Cho‘plardan shunday 4 tasini olib tashlangki, 5 ta kvadrat 
qolsin.


34 
Javob:
Sana:_______________
14-mashg‘ulot 
Mavzu
:
Arifmetik jumboqlar.
Maqsad
:O‘quvchilarga arifmetik jumboqlar haqida 
tushuncha berish, to‘rt arifmetik amallar yordamida ularni 
yechishga o‘rgatish. O‘quvchilarning fikrlash
qobiliyatlarini rivojlantirish; 
Jihoz:
Arifmetik jumboqlar; 
.
Mashg‘ulotning borishi: 
1-misol 
Qanday to‘rtta ketma-ket sonning yig‘indisi 78 ga teng?
+ + + =78 Javob: 18+19+20+21=78 2-misol 
Qanday to‘rtta sonning yig‘indisi va ko‘paytmasi 8 ga teng.


35 
+ + + =



Javob: 
1+1+2+4=1x1x2x4
3-misol 
Quyidagi jumboqda arifmetik amallarni topib, natijani 
to‘g‘ri chiqaring.
Javob: 
4-misol 
Raqamlar orasiga amallarni to‘g‘ri qo‘yginki natija 100 
chiqsin.
Javob: 
5–misol 
Quyidagi jumboqda arifmetik amallarni topib, natijani 
to‘g‘ri chiqaring.
Javob: 
Vazifa 
5 ta 9 raqami va arifmetik amallar yordamida 10 
sonini keltirib chiqaring.
Javob:
99:9-9:9=10


36 
Sana: _________________
15-mashg‘ulot
Mavzu
:
Belgilarning lug‘aviy ma’nosi.
Maqsad
:O‘quvchilarga belgilarning lug‘aviy ma’nosi 
haqida
tushuncha
berish.Fikrlash 
qobiliyatlarini rivojlantirish;
Jihoz:
Tarqatmalar, ko‘rgazmali rasmlar, didaktik 
materiallar, belgilar; 
Mashg‘ulotning borishi: 
1.
Matematika – yunoncha so‘z bo‘lib, fan, bilim ma’nosini 
bildiradi. Buni Pifagor kiritgan(e.o.VI asr).
2.
Qo‘shish “ + ” va ayirish “ – ” Ya. Vidman 1489 yilda 
kiritdi.
3.
Ko‘paytirish – “ ” Regiomontan 1461 yilda kiritdi. “ x ” 
belgini U.Outred 1631 yili kiritgan.
4.
Bo‘lish – “ :” arab olimlari kiritgan . Hozirgi ko‘rinishni 
1684 yilda Leybnis taklif etgan.
5.
Tenglik – “ = ” belgini R.Rekard 1557 yilda kiritgan .
6.
O‘nli pozitsion sistema va nol 550 – yili xind matematigi 
Vxoskaraning asari orqali kirib keldi. Uning dunyoga 
tarqalishida al – Xorazmiyning “ Hind hisobi haqida 
qisqacha kitob” asari katta rol o‘ynadi. XII asrdagi lotin
tiliga tarjimasi bilan u Evropaga kirib keldi va “arab 
raqamlari” nomi bilan tarixga keldi .
7.
Birinchi hisoblash mashinasi – arifmometr fransuz olimi 
B.Paskal 1642 yilda ixtiro qilgan. Ammo 1985 yilda 
Keplir arxividan nemis olimi V.Shikkard 1623 yili 


37 
bunday mashina yaratganligi haqida ma’lumot topilgan. 
1674 yilda Lebnits,1874 yilda Peterburglik olim Odnir 
takomillashtirgandan so‘ng arifmometr keng qo‘llanila 
boshladi.
8.
Katta – kichik – “ > ” , “ < ” belgilarni G.Garriod 1631 
yilda kiritgan . Qat’iy bo‘lmagan tengsizliklarni P.Buge 
1734 yilda kiritgan .
Misollar 
1.Tushirib qoldirilgan sonlarni yozing.
2.Qo‘lingizni uzmay va 2 marta yugurtirmay shakllarni 
chizishga harakat qiling

3.Xotira mashqi .
Ko‘rgan elementlarni yoki shakllarni ranglarni qayta 
yozishga ,chizishga harakat qiling.
+ = - : ? 


38 
4.Quyidagi shaklni teng 3 ta qismga 
ajrat.
5.O‘ylab , qaysi shakl bo‘sh katak ichida bo‘lishini chiz.
Vazifa 


39 
Chivin uyning shiftida uzunligi 3 sm, 4 sm bo‘lgan to‘g‘ri 
burchak ostida harakatlanyapti.Chivin yo‘li rasmda 
tasvirlangan. Chivin yo‘lining uzunligini toping.
Javob: 4+3+4+3+4+3+4+3=4x4+3x3=16+9=25sm
Sana:______________
16-mashg‘ulot
Mavzu
:
Buyuk matematik al- Xorazmiy
Maqsad
:O‘quvchilarni buyuk matematik al-Xorazmiy 
haqidagi ma’lumotlar , kashfiyotlari bilan tanishtirish, 
ulardan o‘rnak olish , o‘rganish ruhida tarbiyalash; 
Jihoz:
Al-Xorazmiy rasmlari,boshqotirmalar; 
.
Mashg‘ulotning 
borishi: 
Tarjimai hol
O‘zining daho kashfiyotlari bilan 
dunyo ilm-faniga bebaho hissa 
qo‘shgan olim
- Muhammad al-Xorazmiydir.
Yoshligi bilan bog‘liq ma’lumotlar saqlanib qolmagan.


40 
Biroq, 800 yillarning boshlarida Xurosonning Bog‘doddagi 
hokimi - Ma’mun ibn Xorun ar-Rashidning saroyiga taklif 
qilinganligini inobatga olgan holda, u ona yurti Xorazmda 
ta’lim olib, yigirma yoshlaridayoq mashhur olim bo‘lib 
ulgurgan. 813 yilda Ma’mun xaliflik tojini egallaydi va 
Marvda atrofiga yig‘ilgan olimlar bilan birga Bog‘dodga 
ko‘chib o‘tadi. Fanning yirik ishqivozi
Ma’mun ilm-fan tarixida “Bog‘dod akademiyasi” deb 
nomlanmish “Bayt al-hikma”ga (“Donolik uyi”) asos 
soladi. Muhammad al-Хorazmiy umrining oxirigacha 
ushbu ilmiy markaz boshqaruvchisi bo‘lgan. Bu yerda 
Markaziy Osiyo mamlakatlaridan kelgan arab Sharqining 
ko‘plab olimlari ham faoliyat ko‘rsatgan. Ular uchun 
qadimiy qo‘lyozmalarga boy kutubxona hamda maxsus 
qurilgan observatoriya xizmat ko‘rsatgan.
Asosiy ilmiy ishlari 
Muhammad al-Xorazmiy 20 dan ziyod ilmiy asarlar 
muallifi bo‘lgan, ulardan 7 tasi bizning davrimizgacha 
saqlanib qolgan. Jumladan:
“Fi xisab al-Hind” (arab tilidagi “Hindcha hisob haqida 
kitob”) – o‘nlik pozitsion hisoblash tizimini ifodalovchi va 
nol belgisi bor, to‘qqizta raqamni bayon etuvchi asar.
“Al-kitob al-muxtasar fi hisob al-jabr va al-muqobala”. 
(Arab tilida yozilgan “Al-jabr va al-muqobala hisobi haqida 
qisqacha kitob”) - muallif tomonidan algebra fan sifatida 
ko‘rilib, “Algebra” deb nom olgan kitob.
Ziji al-Xorazmiy (arab tilida yozilgan (“Zij”) “Astronomik 
jadval”) - sinuslarning trigonometrik funksiyalari 


41 
keltirilgan kichik nazariy bo‘lim va jadvallardan tashkil 
topgan asar.
“Kitob surat al-arz” (arab tilida yozilgan “Yer surati 
kitobi”) - O‘rta asrlarda ilk bor odamzod yashayotgan yer 
sayyorasining sharqiy yarmi, undagi mamlakatlar, Tinch 
okeani (Baxr al-muzallam) hamda sayyoramiz xaritasi 
keltirilgan geografik risola.
Jahon ilm-faniga qo‘shgan hissasi 
Muhammad al-Xorazmiy matematika, astronomiya va 
geografiya fanlariga, ular orqali sivilizatsiya rivojiga 
umumiy qo‘shgan muhim hissasi:
1.
O‘nlik pozitsion hisobni ifodalovchi, nol belgisi bor 
to‘qqizta raqamni bayon etuvchi sanoq tizimiga asos 
solgan.
2.
Fan sifatida Algebrani yaratdi va unga shu nomni berdi.
3.
Ovrupa adabiyotida “Algoritm” deya nom olgan aniq va 
tushunarli qoidalar orqali ilmiy va ta’limiy asarlarning 
yangi usulini ishlab chiqdi va ularni yo‘lga qo‘ydi. Lotin 
tilida “algoritm” talaffuzi uning ismi - al-Xorazmiyga 
tenglashadi. Mazkur - algoritm tushunchasi butun 
zamonaviy 
raqamli 
axborot 
va 
kompyuter 
texnologiyalari tushunchasi asosini tashkil qiladi. Aynan 
ushbu usul orqali Muhammal al-Xorazmiy asarlarining 
bayoni keng ommaga tarqalgan. Yuqorida keltirilgan 
xizmatlari bilan bir qatorda, hozirgi kunda ma’lum 
bo‘lishicha, u qutb nuqtalaridan foydalangan.
4.
Muhammad al-Xorazmiyning (“Ziji”) Astronomik 
kitobida Quyosh, Oy, beshta sayyora, matematik 


42 
jo‘g‘rofiya masalalari, trigonometriya, Quyosh va 
Oyning tutilishi kabilar ko‘rib chiqilgan. 1126 yil kitob 
lotin tiliga, 1914 yili nemis, 1962 yili ingliz tiliga tarjima 
qilingan.
5.
Muhammad al-Xorazmiyning jo‘g‘rofiya asarlarida 
yerning o‘sha vaqtlardagi ma’lum joylari bayon qilingan. 
Asarda joylar aniq xarita, u yerdagi daryo, dengiz va 
okeanlari, soni 2402 ga yetuvchi muhim aholi soni bilan 
keltirilgan. Bu - O‘rta asrlarda yozilgan arab tilidagi ilk 
jo‘g‘rofiy asar bo‘lgan. Mazkur iqlim nazariyasi aytarli 
darajada jo‘g‘rofiya rivojida muhim o‘rin tutgan.
Matematik boshqotirmalarni yeching. 
10+10+10=30 
10+5+5=20 
5+(1+1)+(1+1)=9
5+1x10=15 
Xotira ,diqqat, fikrlash va mantiqni rivojlantiruvchi 
mashq 
1.
2 daqiqa ichida har bir qatorda chap qismida joylashgan 
uchburchakli kvadratlarni belgilang va o‘ng tomondagi 
jadvalda ular sonini ko‘rsatib bering.


43 
2.
Har bir qatordan 3 ta sonni doirachaga olib belgila. 
Ularning yig‘indisi o‘ng tomonda doira ichida berilgan 
qiymatga teng bo‘lsin.
Vazifa
Shakllar


44 
Azima bayroqchali bezakni yasab bo‘yadi. 
Avval ko‘k keyin qizil, keyin yashil so‘ng sariq.U
bayroqchalarning hammasini shu tartibda bo‘yadi. 17
bayroqchaning rangi qanday bo‘ladi? Ularni bo‘yamasdan
matematik talqinda
toping.
Javob:17:4=4(1q) Demak 4 ta rang 4 marta takrorlansa, keyingi 17 chi 
rang ko‘k bo‘ladi.
Sana: _____________
17-mashg‘ulot
Mavzu
:
O‘lchov birliklari haqida ma’lumot
Maqsad
: O‘lchov birliklari haqida ma’lumotlar bilan 
tanishish, ularning vazifasi, turlarini o‘rganish.O‘lchov 
birliklari bilan misollar yechish.
Jihoz:
Tarqatmalar, ko‘rgazmali rasmlar,didaktik 
materiallar;
Mashg‘ulotning borishi: 
SI o lchov birliklari 
Asosiy olchov birliklar Kattaliklar Olchov 
birliklari Belgilanishi ozbekcha 
nomlanishi
xalqaro nomlanishi o zbekcha xalqaro
Uzunlik metr metre (meter) m m
Og irlik (massa) kilogramm kilogram kg
kg


45 
Vaqt soniya second
s s
Tok kuchi amper ampere
A A
Termodinamik harorat kelvin kelvin K
K
Yorug‘lik kuchi kandela candela kd cd
Modda miqdori mol mole
mol mol
Kilogramm
Kilogramm (qisqacha: kg) SI massa o‘lchov birligidir. U 
xalqaro kilogramm etaloniga teng, deb ta’riflanadi. 1 kg 
1000 grammga teng. Xalq orasida kilo deb ataladi. Dastlab, 
normal atmosfera bosimida 1 litr toza suvning 4 °С dagi 
massasini 1 kilogramm deb atashgan.
Kilogramm (kilo... va gramm) — Xalqaro birliklar tizimi
SIda massa oʻlchov birligi. kg bilan belgilanadi. 1dm3 (4° 
li) toza suv massasiga teng . Parij yaqinida joylashgan
Sevr sh.dagi Xalqaro oʻlchov va tarozilar byurosida 
saqlanadigan diametri va bal. 39 mm li platina-iridiy (90 % 
Pt, 10% lr) ning silindr shaklidagi krtishmasi K. etaloni 
sifatida qabul qilingan (1889). K.ning ulush birligi gramm 
keng qoʻllanadi: 1 g = 0,001 kg . Hozirgi kunda kilogramm 
— SIda insoniyat tomonidan yaratilgan yagona jismdan 
iborat bo‘lgan etalondir.
Kilometr
Kilometr — xalqaro birliklar sistemasida uzunlikning 
karrali birligi, 1000 metrga teng. Belgilanishi km. 1 km = 
0,62137 ingliz mili = 0,53996 dengiz mili. Kilometr (kilo... 
va metr) — Xalqaro birliklar tizimi SIdz. uzunlik olchov 
birligi. km bilan belgilanadi. 1 km = 103 m.


46 
1.
6 ta belgidan mosini bo‘sh katakka chizib qo‘ying.
2.
Vaqt o‘lchov birliklarini klaster usulida to‘ldiring.


47 
3.
Uchburchaklardan qaysi birini qo‘yish kerakligini o‘ylab 
top.
4.Boshqotirmani yech.
Javob: 


48 
Sana:_________________
18-mashg‘ulot
Mavzu
:
Yulduzchalar o‘rniga noma’lum sonni qo‘y.
Maqsad
:O‘quvchilarning noma’lum sonni topishga doir 
mantiqiy fikrlash doiralarini kengaytirish, tezkorlik, 
og‘zaki hisob ko‘nikmalarini rivojlantirish;
Jihoz:
Tarqatmalar, ko‘rgazmali rasmlar, didaktik 
materiallar,yulduzchali misollar, boshqotirmalar; 
Mashg‘ulotning borishi: 
14+14+14=42
14+3=17
14=14
9=3x3
14+3+9=26
Vazifa
Javob:
79+83
=162
79
+
67
=146
83
+
67
=150
=83


49 
1-misol 
2-misol 
3-misol 
Diqqat 
mashqi 
Har bir kvadratda 1dan 20 gacha bo‘lgan sonlar berilgan.
Lekin kvadratlar soni 16 ta bo‘lganligi uchun 4 son tashlab 
ketilgan. Har bir kvadratdagi tashlab ketilgan sonlarni 
aniqla va yoz.
4-misol 


50 
Ushbu shakllarda nechtadan uchburchak borligini toping.
5-misol
Vazifa


51 
6-misol 
Sana:______________
19-mashg‘ulot
Mavzu
:
Ukkivoyning jumbog‘i.
Maqsad
:O‘quvchilarning mustaqil ravishda mantiqiy 
masalalar yechish qobiliyatlarini rivojlantirish;
Jihoz:
Ko‘rgazmali
rasmlar;
didaktik
materiallar,masalalar, boshqotirmalar; 
Mashg‘ulotning 
borishi: 


52 


53 
Test
Misol


54 
Boshqotirma
Vazifa
Qaysi bolakay sharbatni birinchi b o‘ lib ichadi?


55 
Sana:_______________
20-mashg‘ulot
Mavzu
:
Quyonning matematik boshqotirmalari.
Maqsad
:O‘quvchilarning mustaqil ravishda mantiqiy 
misollar, boshqotirmalar
yechish qobiliyatlarini 
rivojlantirish;
Jihoz:
Misollar, testlar boshqotirmalar; 
Mashg‘ulotning 
borishi: 
Qiziqarli tarozilar
Testlar
1.
2.
.


56 


57 
Boshqotirma
Qaysi idish birinchi bo‘lib to‘ladi?
Misol 
Xotira mashqi


58 
1 daqiqa ichida nechta sonni topa olasan?
Vazifa


59 
Sana: _______________
21-mashg‘ulot
Mavzu
:
Metematik krossvordlarni yechamiz.
Maqsad
:O‘quvchilarga matematik krossvordlar yechishni 
o‘rgatish, ularning fikrlash qobiliyatlarini, diqqatlarini 
kengaytirish;
Jihoz:
Didaktik materiallar,krossvordlar boshqotirmalar; 
Mashg‘ulotning borishi: 
Eniga :
1.
Uzunlik o‘lchov birligi.
2.
Matematika darsida kerakli o‘quv quroli.
3.
Bir xonali son.
4.
Vaqt birligi.
5.
O‘nlik sanoq sistemasiga asos solgan olim.
6.
Hamma tomoni teng shakl.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10


60 
7.
Noma’lum sonni topishga doir misol.
8.
Kamaytirish uchun ishlatiladigan amal.
9.
Sanamay………..dema.
10.Sharti, yechimi va javobiga ega ko‘rinish. Bo‘yiga:
1.
Hisob darsi.
Matematik krossvord 
Eniga :
Bo‘yiga: 
Matematik krossvordlarni yeching. 


61 
Matematik krossvord 
Vazifa
Matematik krossvordni yeching. 


62 
1.Burchaklarni o‘lchovchi asbob. 7.Bo‘lishning qiymati
2. Birlar xonasi.
3.Amal, ifoda.
4.Uzunlik o‘lchovi birligi.
5.Tomonlar yig‘indisi.
6.Yoysimon matematik belgi.
Sana: _________________
22-mashg‘ulot
Mavzu
:
Xudbin, xasis , saxiy va bag‘ri keng sonlar. 
Maqsad
:O‘quvchilarga sonlarning bo‘linish guruhlari 
haqida tushuncha berish;
Jihoz:
Tarqatmalar, ko‘rgazmali rasmlar, didaktik
materiallar, boshqotirmalar; 
Mashg‘ulotning 
borishi: 
2.3.5.7.11.13.17.19.23.29.31.37.41.43.47.53.61.67.71.73.7 
Eniga:
B
o‘
yiga:
1
2
3
4
5
6
7


63 
9.83.97 sonlari ,,xudbin” sonlar ekanlar, ya’ni ular 1 va 
o‘zlarini mustasno etilsa, boshqa hech bir songa 
bo‘linmaydiganlar guruhini tashkil etisharkan.
4,9,25,49 sonlari esa ,,xasis”, ya’ni atigi birgina bo‘luvchisi 
bor sonlar toifasiga kirisharkan. Ammo lekin, to‘rtta son ( 
qoyil, lekin to‘rt polvon) :
Ya’ni 60, 70, 90, 96 sonlarning juda bag‘rilari keng va ular 
saxiy deb nom olgandir.
Negaki, ularning har biri o‘zlari va birni istisno 
etilgandayam, baribir yana oz emas, ko‘p emas--- ropparosa 
o‘ntadan song abo‘linisharkan-da!Mana, qarang:
60=2x30,3x20,4x15,5x12,6x10
72=2x36,3x24,4x18,6x12,8x9
90=2x45,3x30,5x18,6x15,9x10
96=2x48,3x32,4x24,6x16,8x12 Bu 
olamda xudbin o‘tar, xasis o‘tar.
Umridan lek hech ne qolmay izsiz ketar. Kimki 
agar bag‘ri kengdir—elga berib, Shuhrat topib, 
murodiga o‘sha yetar.
Yana shunday sonlarni topa olasizmi?


64 
1-misol 
Javob:
10+10+10=30
10+10+20=40
10+20+15+15=60
Kubok 15 ga teng
2-misol 
Amallarni qo‘yib tengliklarni to‘g‘ri yeching
.
3-misol Boshqotirma 


65 
Xotira mashqi 
1 daqiqa ichida sonlarni topishga harakat qiling. 
Sana: _________________
23-mashg‘ulot
Mavzu
:
Jadval asosida masala tuzamiz.
Maqsad
:O‘quvchilarga jadval asosida masala tuzib 
yechishni o‘rgatish, ularning fikrlash qobiliyatlarini 
rivojlantirish;
Vazifa
Boshqotirmani yech.


66 
Jihoz:
Jadvalli 
masalalar, 
boshqotirmalar; 
Mashg‘ulotning borishi: 
1-masala 
Hayvonot bog‘ida ayiqcha, yo‘lbarscha va sher bolasining 
og‘irligi 
o‘lchandi. 
Jadvalda 
qanday 
toshlardan 
foydalanilganligi ko‘rsatilgan.Qiymatlardan foydalanib, 
jadval asosida har bir hayvonning og‘irligini toping.


67 
2-masala.
Quyidagi idishlarda necha litr suv borligini 
aniqlang
3 litrli 
5 litrli 
4 litrli 
Bidonda 
4


? 35 l 
Bochkada 
5


? 39l 
Ko‘zada 
1


? 25l 
Boshqotirma
3-masala
Ushbu shaklni teng 3 qismga ajrating.
4-masala


68 
Asalari inidagi kataklarni 
shunday 3 ta teng bo‘lakka 
ajratingki, har bir bo‘lakda 
asalli katak bo‘lsin.
Vazifa
Boshqotirma


69 
Mundarija: 
1-dars “Kenguru” testlari
3-bet
2-dars “Shoshil, lekin adashma!”
6-bet
3-dars “Shoshil, lekin adashma!”2
9-bet
4-dars Murakkab masalalar
10-bet 
5-dars Murakkab masalalar
11-bet 
6-dars Qiziqarli o‘yinlar
12-bet 
7-dars Qiziqarli o‘yinlar
16-bet 
8-dars Qiziqarli o‘yinlar
19-bet 
9-dars Qiziqarli tenglamalar
21-bet 
10-dars Qiziqarli tenglamalar
22-bet 
11-dars Rasmli masalalar
23-bet 
12-dars Gugurt cho‘plari bilan ishlash
27-bet 
13-dars Gugurt cho‘plari bilan ishlash
29-bet 
14-dars Arifmetik jumboqlar
33-bet 
15-dars Belgilarning lug‘viy ma’nosi
35-bet 
16-dars Buyuk matematik al-Xorazmiy
38-bet 
17-dars O‘lchov birliklari haqida ma’lumot
43-bet 
18-dars Yulduzchalar o‘rniga noma’lum sonni qo‘y 47-bet 
19-dars Ukkivoyning jumbog‘i
50-bet 
20-dars Quyonvoyning matematik boshqotirmalari
54-bet 
21-dars Matematik krossvordlarni yechamiz.
58-bet 
22-dars Xudbin, xasis, saxiy va bag‘ri keng sonlar
61-bet 
23-dars Jadval asosida masala tuzamiz.
64-bet 


70 
Foydalanilgan adabiyotlar ro‘yxati 
1.
“MATEMATIKADAN
QIZIQARLI
MASALALR” M.A.Mirzaahmedov. Toshkent
<> 2020
2.
“MATEMATIKAGA OID MANTIQIY MISOL 
VA MASALALAR TO‘PLAMI”
3.
“QIZIQARLI MATEMATIKA” Y.I.PERELMAN
Nashriyot “Sharq”
4.
Axborot ta’lim tarmog‘i-http://ziyonet.uz/
5.
Ijodkor o‘qituvchilar ta’lim tarmog‘i-
http://edunet.uz/


71 
M
EN
,
N
ASIMOVA 
D
ILFUZA 
X
ALIMOVNA
1969-
YIL 
S
AMARQAND SHAHRIDA TUG

ILDIM

1976-
YIL 
S
AMARQAND SHAHRIDAGI 
21-
MAKTABNING 
1-
SINFIGA QABUL QILINDIM

1986-
YILDA MAKTABNI A

LO BAHOLAR BILAN TUGATDIM
.
S
HU YILI 
S
AM
DU
FILOLODIYA
F
AKULTETIGA O

QISHGA KIRDIM
.1992-
YILDA TUGATDIM
.
1993-
YIL 
21-
MAKTABDA
I
SH FAOLIYATIMNI BOSHLADIM
.
S
HU YILDAN BUYON SHU 
MAKTABDA ISH FAOLIYATIMNI DAVOM ETTIRIB 
KELMOQDAMAN
.O
ILALI
.3
NAFAR FARZANDIM BOR


Download 4,98 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish