|
www.ziyouz.com kutubxonasi
70
Bular yahudiy Abdulloh ibn Ubayning ittifoqchilari ekanini bilgan rasululloh:
"Mushriklarga qarshi kurashda kofirlardan yordam so‘ramaymiz", deb ularni qaytarib
yubordilar, sababi ularning xiyonat qilmasligiga ishonch yo‘q edi. Payg'ambar alayhis-
salom qo‘shinni ko‘zdan kechirib balog’atga yetmagan o‘spirinlarni orqaga qaytarib
yubordilar. Ularning orasida Rofiy ibn Xadij bilan Sumra ibn Jundublar ham bor edi.
Rofiyning usta kamonchiligi ma’lum bo‘lgach, qoldirildi. Buni eshitgan Sumra: "Nega
endi kurash tushganda doim mendan yengilib yuradigan Rofiy qolib, men ketar
ekanman", deb yig‘lab yubordi. Buni eshitgan payg'ambar alayhis-salom ikkalasini
kurashga soldilar. Chindan ham Sumra g‘olib chiqqach, safda qoldirildi.
Qo‘shin shu yerda tunadi. Muhammad ibn Maslama bilan Zakvon ibn Abdi Qays
posbonlikka qo‘yildi. Ertalab qo‘zg‘alib, Uhud bilan Madina orasidagi Shavat degan boqqa
yetganda Abdulloh ibn Ubay: "Mening maslahatimga quloq solmay (rasulullohni
aytmoqchi) go‘daklarning gapiga kirib shahar tashqarisiga urushgani chiqdi. Biz nega
bekordan bekorga o‘zimizni ajalning tig‘iga urushimiz kerak ekan?" deb uch yuz odami
bilan qaytib ketdi. Jobirning otasi Abdulloh ibn Amr ularning orqasidan borib: "Hoy
birodarlar, o‘z qavmingiz bilan payg‘ambaringizni tashlab ketgani Xudodan qo‘rqing",
dedi. "Urush bo‘lishini bilganimizda sizlarga sira ham qo‘shilmasdik", dedi qochoqlar.
"Olloh sizlarni bizdan yiroq qilsin. Xudo xohlasa, payg'ambarimiz sizlarga sira ham
muhtoj bo‘lmaydi", dedi Abdulloh ibn Amr. Bu voqea musulmonlar safiga sarosima soldi,
Xorisa bilan Salama aymog‘ining odamlari ham vaqtni g‘animat bilib juftakni
rostlamoqchi bo‘lishdi-yu, lekin botinisholmadi. Qaytib ketganlarni nima qilish kerakligi
haqida darrov bir qarorga kelisholmadi, fikrlar ikkiga bo‘linib bir guruh ular bilan
urushish, ikkinchisi esa o‘z mayliga qo‘yib berish tarafdori edi. Bu xususda parvardigori
olam Niso surasining 88-oyatida bunday deydi: "Sizlar nega munofiqlar haqida ikki
guruhga bo‘linasizlar? Vaholanki, Olloh munofiqlarni qilmishlari tufayli kufurga qaytardi.
Olloh ularni gumroh qilgan bo‘lsa-yu, sizlar hidoyatga erishtirmoqchimisizlar? Olloh
gumroh qilgan kimsaga sen hech qachon hidoyat yo‘lini topib berolmaysan".
Qo‘shin Uhud tog‘idagi bir daraga kelib tushdi. Rasululloh qo‘shinni Madina tomonga
yuzlantirib, tog‘ etagiga joylashtirdilar. Tog‘ yaqinidagi tekislikdan joy olgan
mushriklarning o‘ng qanotiga Xolid ibn Valid, chap qanotiga Ikrima ibn Abujahl,
piyodalarga esa Safg‘on ibn Umayya boshchilik qilardi. Payg‘ambar alayhis-salom
Xolidga Zubayir ibn Avvom qo‘mondonligidagi qo‘shinni, chap qanotdagilar bilan
piyodalarga qolgan lashkarlarni qarshi qo‘ydilar. Ellik kamonchiga madinalik Abdulloh ibn
Jubayirni bosh qilib, orqa tomonga joylashtirildi a kutilmaganda hujum bo‘lib qolsa,
qaytarish, musulmonlar yengsa ham yengilsa ham, o‘rnidan qimirlamaslik buyurildi.
Shundan keyin rasululloh nutq so‘zlab, jangchilarni sabotli bo‘lishga chaqirib: "Jabroil
dilimga soldiki, kishi rizqi bitmaguncha o‘lmaydi. Rizqinglar tugamagan bo‘lsa, Ollohdan
qo‘rqib, uni halol yo‘l bilan topinglar, harom yo‘llarni izlamanglar. Mo‘minlar xuddi inson
tanasidagi a’zolarga o‘xshaydi, agar birortasi og‘risa, butun badan halovatini yo‘qotadi",
dedilar.
Shundan keyin taomilga binoan yakkama-yakka olishuv boshlandi. Mushriklar safidan
bir odam chiqib, muborizaga talabgor chaqirdi. Zubayir oldinga chiqib, uni o‘ldirdi.
Mushriklarning bayrog‘i Talha ibn Abu Talhaning qo‘liga o‘tdi. Ali uni o‘ldirgach, bayroqni
qarindoshi Usmon oldi. Hamza uni o‘ldirgach, bayroqqa Abu Said ega bo‘ldi. Sa’d ibn
Abu Vaqqos uni yoy otib o‘ldirgach, bayroq quladi. Shundan keyin chiqqan to‘rt kishi
ham halok bo‘ldi. Mushriklar safidan Abu Bakrning o‘g‘li Abdurahmon muborizaga
chiqqanda oldinga intilgan otani rasululloh qaytarib: "Sen bizga keraksan", dedilar.
Mushriklarning suvoriylari uch marta qilgan xujumi kamonchilarning o‘q seliga duch
kelib qaytdi. Ikki tomon yuzma-yuz bo‘lib, jang qizigan paytda lashkarning ruhini
Nurul yaqin. Muhammad Xuzariy
Do'stlaringiz bilan baham: |
