Microsoft Word нмкт маъруза doc

 
2.2. СУЛФАТ КИСЛОТА ИШЛАБ ЧИКАРИШ КУЛАМИ ВА 
КОРХОНАЛАРИ. 
 
Юқоридагилардан кўриниб турибдики, сулфат кислотаси халқ хўжалигида 
жуда ҳам кенг қўлланар экан. Шуни таъкидлаш мумкинки, бундан 10-15 йиллар 
муқаддам бутун дунёда 1400 дан ортиқ сулфат кислота қурилмалари ишлаб 
турган бўлиб, улар йилига 150 миллион тоннадан кўпроқ сулфат кислота 
ишлаб чиқарган. Дунёда сулфат кислотаси ишлаб чиқаришда бўйича АКШ 1-
ўринда бўлиб, у ерда йилига 37-39 миллион тонна сулфат кислота ишлаб 
чиқарилади. Собиқ СССРда эса 1990-1991 йилларда 29.6 миллион тонна сулфат
кислота ишлаб чиқарилган эди. У вақтда собиқ СССР сулфат кислота ишлаб 
чиқариш бўйича Европада биринчи, дунёда иккинчи ўринда эгаллар эди.
Хозирги вақтда Мустақил Узбекистон Республикасида Марказий Осиё 
давлатлари ичида энг кўп сулфат кислота ишлаб чиқарилади. Агар 
Республикамиз қурилмалари тўлиқ ишласа 6, млн. тоннадан кўпроқ сулфат 
кислота ишлаб чикариши мумкин. Сулфат кислота Узбекистон 
Республикасининг асосан қуйидаги корхоналарида ишлаб чиқаради:
1.Олмалиқ тоғ - кон металлургия конбинатида; 
2.Олмалиқ “Аммофос” ишлаб чиқариш бирлашмасида;
3.Самарқанд кимё заводида; 
4.Чирчиқ “Электрокимё саноати” бирлашмасида ; 
5. Навоий тоғ - кон металлургия конбинатида ва х.к.

---

13
Маълумки, хар бир давлатнинг кимё саноатини ривожланиш даражаси 
киши бошига тўғри келадиган сулфат кислотаси миқдори билан белгиланади. 
Узбекистон Республикасида киши бошига 240 кг. дан кўпроқ сулфат кислотаси 
тўғри келаяпти. Бундан кўриниб турибдики - бу юқори кўрсаткичлардан 
бири бўлиб, Узбекистон Республикаси кимё саноати ривожи бўйича энг 
юқори поғоналардан бирини эгаллаб турганлигининг исботидир. 
Республикамизда ишлаб чиқариладиган сулфат кислотанинг кўп қисмини 
нафақат Марказий Осиё давлатларига, балки Россия давлатининг Жанубий 
Улкаларидаги барча районлар, Сибир районлари ва бошқа бир катор давлатлар 
ҳам Ўзбекистондан олиб кетадилар.