Microsoft Word монетар ум к 2019й docm

 
12.3. Тўлов баланси салъдосини ўлчаш
концепциялари
•
Тўлов баланси салъдоси тушунчаси операцияларнинг
маълум бир тўпламининг баланс якунига алоқадордир. 
Ушбу тушунча принспиал характерга эгадир. Тўлов
балансининг активлиги ёки пассивлиги кўрсаткичи, 
доим мувозанатда бўлган ялпи тўлов балансининг
характеристикаси сифатида қабул қилиниши керак
эмас. Тўлов баланси салъдосининг кўрсаткичи
тузилмавий бўлиб ҳисобланади. Унинг катта-кичиклиги
биринчи навбатда, ушбу моддалар якунини
ифодаловчи, моддалар танловига боғлиқ. Бундай
танлов ўз ҳолича бўлиши керак эмас. У маълум бир
мақсадга бўйсунган ва ўзида тааллуқли таҳлилий 
ёндашувни акс eттирмоғи лозим.
 
 
 
 
 
 
 

---

152 
12.5. Тўлов балансига таъсир этувчи асосий
омиллар
•
1)экспортнинг турли имкониятларини ва
товарлар, капиталлар, хизматлар импортига
эҳтиёжни белгиловчи иқтисоднинг таркибий
диспропорциялари;
•
2)иқтисодни бозор ва давлат томонидан
мувофиқлаштириш услубларининг ўзаро
нисбатидаги ўзгаришлар;
•
3)конъюнктурa омиллар (халқаро рақобат, 
инфляция, валюта курси ва бошқаларнинг
ўзгариш даражаси).
 
•
Эркин рақобат капитализми даврида халқаро 
иқтисодий операциялар ҳисобини юритиш муаммоси ва 
уларни талаб даражасида тўлов балансида акс 
eттиришга қизиқиш, айрим давлатларнинг иқтисодий ва 
кредит инқирозлари даврида олтиннинг оқиб кетишини 
олидини олишга қаратилган хатти-ҳаракатлари билан, 
иқтисодчилар томонидан эса – умумий мувозанат 
иқтисодий назарияси доирасида тўлов мувозанатининг 
бузилиши ва тикланишини тушунтиришга интилиш 
билан асосланган. Бироқ, ушбу даврда ҳали халқаро 
ҳисоб-китоблар тўғрисида, улар ҳақида маълумотлар 
йиғиш тизимининг такомиллашмаганлиги, ҳамда 
уларни англаб олишнинг назарий ёндашувларидаги 
камчиликлар мавжудлиги оқибатида тўлақонли ва 
ҳаққоний маълумотлар йўқ эди.