Microsoft Word монетар ум к 2019й docm

 
2.2. Пулнинг номиналистик ва давлат назариялари.
•
Номиналистик пул назарияси XVII-XVIII асрларда пул 
муомаласи тўла қийматли бўлмаган тангалар билан 
олиб борилганда шаклланди. Номинализмнинг 
биринчи намояндалари инглиз Ж. Беркли, Ж.Локк 
ва Ж. Стюартлар бўлишган.Уларнинг назарияси учун 
пуллар - бу фақат товарлар айирбошланишига 
хизмат қиладиган идеал ҳисоб бирликлари, 
маҳсулот, давлат ҳокимиятининг натижаси, пулнинг 
асосий вазифаси-тўлов воситаси вазифасидир деб 
тушуниш характерли эди, номиналистлар пулларни 
техник алмашув қуроли сифатида ўрганиб, унинг 
қиймат табиатини тўлиқ инкор қилишган.
 

---

124 
•
1929-1933 йиллардаги иқтисодий таназзул 
даврида номинализм янада ривожланди ва 
олтин стандартидан воз кечишни оқлаш учун 
назарий асос сифатида танилди. Ж.М. Кейнс 
(“Пул ҳақида трактат”, 1930 й.) олтин пулларни 
“ёвузлик қолдиқлари”, “Араванинг бешинчи 
ғилдираги”, деб эълон қилди.
1
Олтинга 
нисбатан эластикроқ бўлган қоғоз пулларни у 
идеал, деб ҳисоблайди ва улар жамиятнинг 
доимий гуллаб-яшнашини таъминлашлари 
керак, деб кўрсатади. Қоғоз пулларнинг 
олтинни муомаладан сиқиб чиқаришига у 
пулнинг олтиндан устунлиги ва 
номинализмнинг ғалабаси сифатида қарайди
•
1
 
 
2.3. Пулнинг миқдорий назарияси
•
Пулнинг қиймат миқдори ҳақидаги масаланинг янада
кенгайтирилган талқини миқдорий пул назариясида
берилган. Бу назариянинг асосий ғоялари шундан
иборатки, улар пулнинг қиймати-ҳақиқий пулнинг ҳам,
пул белгиларининг ҳам қиймати уларнинг муомаладаги
миқдори билан белгиланади, деб кўрсатишади. Мазкур
гипотезани
биринчи
марта
XVI
асрда
Француз
иқтисодчиси
Ж.
Боден
илгари
суради.
У
Ғарбий
Европада
товарларнинг
қимматлашиб
кетганини
қимматбаҳо
металларнинг
кириб
келиши
билан
изоҳлайди. Бу ғояни XVII асрда Ш.Л. Монтескье, Д. Юм,
Ж.
Миллар
қўллаб-қувватлайдилар,
бироқ
улар
муомаладаги пулнинг миқдори ва улар қийматининг
ўзгариши
ўртасидаги
мутаносибликни
қайд
этиб
кўрсатдилар.