Microsoft Word монетар ум к 2019й docm

 
 

---

125 
•
Миқдорий пул назариясининг XVIII асрдаги
ёрқин намоёндаси Д. Рикардодир. Шуни
таъкидлаш лозимки, унинг қарашлари икки
томонлама
тавсифга
эга
бўлди:
бир
томондан, у пулнинг қиймати уларни ишлаб
чиқаришга
меҳнат
сарфлари
билан
аниқланишини
тан
олган,
иккинчи
томондан
эса
алоҳида
даврларда
пул
бирлигининг
қиймати
пул
миқдори
ўзгаришларига боғлиқ равишда ўзгаради,
деб ҳисоблаган.
 
 
 
 
•
Юқорида келтирилган назарияларнинг камчиликларини қисқа
қилиб
тушунтирадиган
бўлсак,
пулнинг
алоҳида
товар
сифатидаги моҳиятини ҳеч бир назария тўғри ва батафсил
ёритмаганлигини
таъкидлаб
кўрсатиш
мумкин.
Натижада
металлистлар
пулнинг
нима
учун
қимматбаҳо
бойлик
эканлигини, унинг туб негизида нима ётишини тушуниб
етишмаган,
пулнинг
моҳиятини
юзаки
намоён
бўлиш
шаклларида кўришган. Номиналистлар бўлса, қоғоз пулларни
инкор
этмагани
ҳолда
нима
учун
уларнинг
қимматли
эканлигини изоҳлаб бера олмадилар, улар ҳам металлистлар
каби пулни юзаки тушуниб, давлат томонидан чиқарилган пул
фақат шартли белги ва ҳисоб бирликларинигина ифодалайди,
деб кўрсатишади. Юқорида кўрсатганимиздек, классиклар ҳам
пулнинг алоҳида товар эканлигини ва бошқа товарлардан унинг
ана шу махсус хусусияти ажратиб туришини тушунтириб бера
олмади. Ҳозирги даврда, шу кунларда ҳам олтин пул мазмуни
билан қоғоз пул мазмунини бир хил деб қаровчилар жуда
кўпдир.
 
 

---

126 
•
Товарлар оламининг товарлар ва пулларга
ажралишида истеъмол қиймати ва қиймат
ўртасидаги ички зиддият юзага чиқади.
Барча
товарлар
истеъмол
қиймати
сифатида
чиқсалар,
пул
эса
уларнинг
қийматини ифодаловчи восита сифатида
кўринади. Ўзининг қийматини ифодалаш
учун
ҳар
бир
товар
олдиндан
пулга
айланиши
керак.
Фақат
пулга
айланган
товаргина истеъмол қиймати билан бир
қаторда қийматга ҳам эга бўлади.