Microsoft Word Moliyaviy hisob

Jadval 
Asosiy vosita ob’ektlariga amortizatsiya hisoblash me’yorlari 
Asosiy vositalar guruhlari 
Amortizatsiya 
me’yori 
1. Engil avtomobillar, taksi, yo’llarda foydalaniladigan avtotraktor texnikasi, 
maxsus asbob-uskuna, inventar va jihozlar, kompyuterlar, periferiya qurilmalari 
va ma’lumotlarni qayta ishlash uskunalari 
20 foiz 
2. Yuk avtomobillari, avtobuslar, maxsus avtomobillar va avtotirkamalar, 
sanoatning barcha tarmoqlari, metall quyish xo’jalik yurituvchi sub’ektsi uchun 
mashinalar va uskunalar, temirchilik-presslash uskunalari, qurilish uskunalari, 
qishloq xo’jalik mashinalari va uskunalari, ofis uchun mebel 
15 foiz 
3. Temir yo’l, dengiz, daryo va havo transporti vositalari, kuch-quvvat 
beradigan mashnalar va uskunalar: issiqlik-texnika uskunalari, turbina 
uskunalari, elektr dvigatellari va dizel generatorlar, elektr uzatish va aloqa 
qurilmalari, truboprovodlar 
8 foiz 
4. Binolar, inshootlar va imoratlar 
5 foiz 
5. Boshqa guruhlarga kiritilmagan, amortizatsiya qilinadigan aktivlar 
10 foiz 
 
Amortizatsiyalanuvchi qiymat muntazam ravishda asosiy vositani foydali ishlatishning 
butun davriga taqsimlanadi. Amortizatsiya turli xil usullarni qo’llash yo’li bilan amalga 
oshiriladi: 
To’g’ri chiziqli usul asosiy vositani foydali ishlatishning butun davri mobaynida 
eskirishning doimiy summalarini hisoblab yozishdan iborat. 
Kamayib boruvchi qoldiq usuli bo’yicha muntazam hisoblab yozilayotgan summalar 
foydali ishlatish muddati davomida kamayadi. 
Bajarilgan ishlar hajmiga mutanosib ravishda hisoblab yozish usuliga binoan 
amortizatsiya miqdori faqat asosiy vosita qancha marta ishlatilishiga yoki qancha mahsulot 
birligi ishlab chiqarilishi kutilayotganiga bog’liq bo’ladi. 
Kumulyativ usulda amortizatsiya summasi hisoblash koeffitsientining maxraji bo’lgan 
ob’ektning xizmat muddati yig’indisi bilan aniqlanadi. Bu koffitsientning suratida 
ob’ektning xizmat muddati oxirigacha qoladigan yillar soni teskari tartibda ko’rsatiladi. 
Amortizatsiyani hisoblashda uning tugatilish qiymatiga e’tibor berish lozim. Agar 
boshqa summani ishonchli tarzda hisob-kitob qilish mumkin bo’lmasa, asosiy vositaning 
qoldiq qiymati nolga teng bo’ladi. 
 
43

---

To’g’ri chiziqli usulda amortizatsiya hisoblash. To’g’ri chiziqli usul deb tugatilgan 
qiymati ayrilgan asosiy vositalar ob’ekti qiymatini davrlar bo’yicha foydalanish muddati 
davomida teng nisbatda hisoblash usuliga aytiladi. Amortizatsiya summasi 
amortizatsiyalanayotgan qiymatni (tugatish qiymati ayrilgan ob’ektning dastlabki qiymatini) 
ko’zda tutilgan foydalanish davrlari soniga bo’lish yo’li bilan topiladi: