Microsoft Word malumotlar va bilimlar bazasi

Д#, ЛО#)
ЕТКАЗИБ_БЕРИШ (
E#,
ЛО#) 

---

59
Кўп мазмунли боғлиқликлар.
Шу пайтгача фақат функционал 
боғлиқликлар 
ҳақида 
сўз 
юритилди, 
холос. 
Муносабатларда 
бошқа 
боғлиқликлар ҳам мавжуд. Боғлиқликларнинг яна бир кўриниши 
кўп мазмун-
ли
боғлиқликлардир.
Унда кўп атрибутларга эга бўлган R муносабатдаги бе-
рилган В атрибут А атрибутга боғлиқ бўлади. Айтишларича, А кўп жиҳатдан R 
даги В ни белгилайди (ёки В кўп жиҳатдан А га боғлиқ. Агар Анинг ҳар бир 
мазмунига R нинг бошқа атрибутлари билан ҳеч қандай алоқада бўлмаган 
Внинг маънолари (эҳтимол ҳеч қандай мазмун касб этмайдиган) мос келса, 
кўрсатилган боғлиқликни А

В шаклида белгилашади. Буни ПРОФЕССОР
муносабати мисолида кўриш мумкин (
ИД #, БОЛАЛАР, КУРСЛАР,
ЛА-
ВОЗИМ). Бу профессорнинг болалари, у ўргатадиган курслар ва лавозимлар 
ҳақидаги маълумотларни ўз ичига олади. Профессор ва болалар ўртасидаги 
1:М типидаги алоқа мавжуд. Агар баъзи курсларни бир неча ўқитувчи ўтишини 
фараз қилсак, профессор ва ўқувчилар ўртасидаги алоқа М:N кўринишида 
бўлади. Экстенсионал муносабат қуйидаги кўринишда бўла қолсин: 
ИД # БОЛАЛАР КУРСЛАР ЛАВОЗИМ
525-111 Жон К410 Адьюнкт 
525-111 Кэт К412 Адьюнкт 
525-111 Жон К412 Адьюнкт 
525-111 Кэт К410 Адьюнкт 
340-055 Жек К410 Ассистент 
Агар ИД# атрибутга БОЛАЛАР ёки КУРСЛАР атрибутининг кўп мазмун-
ли боғлиқлиги пайдо бўлса, у ҳолда тегишли равишда БОЛАЛАР ёки КУРС-
ЛАР атрибутларининг қайд этилган кўплаб маънолари ИД# атрибутларига мос 
келиши лозим. Бошқача қилиб айтганда бу атрибутларнинг мазмуни муноса-
батнинг ҳар қандай сатрида ўзгариши мумкин. КУРСЛАР <525-111 Кэт К412 
Адъюнкт) кортеж атрибути мазмунининг алмаштирилиш <525-111 Кэт К410 
Адъюнкт>ни келтириб чиқаради. БОЛАЛАР атрибути мазмунининг Жонга ал-
маштирилиши <525-111 Жон К412 Адъюнкт) кортежига олиб келади. Ҳар ик-
кала кортежлар муносабатда мавжуд эди. Шундай қилиб, кор-тежларнинг 
бошқа мазмунлари кўп мазмунли атрибутларининг мазмунлари билан ҳеч 
қандай боғланмаган. Демак ИД#

БОЛАЛАР ва ИД# 

КУРСЛАР экан. 
Муносабатда кўпмазмунли боғлиқлик бўлиши учун калитда учта атрибут 
бўлиши шарт. Булар қуйидагилар: калит ва иккитадан кам бўлмаган (бир-
бирига бўйсунмаслиги учун) мустақил атрибутлар.