Microsoft Word majmua Ta'lim sifati 2



Download 2,21 Mb.
Pdf ko'rish
bet17/181
Sana18.01.2022
Hajmi2,21 Mb.
#385257
1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   ...   181
Har  tomonlama  fikrlash 
talabalardan  o‘quv  topshiriq,  masala  va  vazifalarini  bajarishda  ko‘plab  g‘oyalarga 
tayanishni  talab  etadi.  Bundan  farqli  ravishda 
bir  tomonlama  fikrlash 
esa  birgina 
to‘g‘ri g‘oyaga asoslanishni ifodalaydi. Mushohada yuritishda masala yuzasidan bir 
va  ko‘p  tomonlama  fikrlashdan  birini  inkor  etib  bo‘lmaydi.  Binobarin,  bir  va  har 
tomonlama fikrlash kreativlikni shakllantirishda birdek ahamiyat kasb etadi. YA’ni, 
topshiriqni bajarish, masalani echishda talaba echimning bir necha variantini izlaydi 
(ko‘p  tomonlama  fikrlash),  keyin  esa  eng  maqbul  natijani  kafolatlovchi  birgina 
to‘g‘ri echimda to‘xtaladi (bir tomonlama fikrlash). 
Yuqorida  bildirilgan  fikrlarga  tayangan  holda  “kreativlik”  tushunchasini 
quyidagicha sharhlash mumkin: 
Shaxsning kreativligi uning tafakkurida, muloqotida, his-tuyg‘ularida, 
 
 muayyan  faoliyat  turlarida  namoyon  bo‘ladi.  Kreativlik  shaxsni  yaxlit  holda 
yoki  uning  muayyan  xususiyatlarini  tavsiflaydi.  Kreativlik  iqtidorning  muhim  omili 
sifatida  ham  aks  etadi.  Qolaversa,  kreativlik  zehni  o‘tkirlikni  belgilab  beradi, 
“talabalar e’tiborini ta’lim jarayoniga faol jalb etishni ta’minlaydi. 
Xorijiy  mamlakatlarda  barcha  sohalarning  mutaxassislari  kabi  o‘qituvchilar ham 
o‘zlarida  kreativlik  sifatlari  mavjudligi  va  uning  darajasini  aniqlab  boradi.  Buning 
uchun  ular  E.P.Torrens  tomonidan  1987  yilda  asoslangan  va  shaxsning  kreativ 
tafakkurga egaligini aniqlovchi testdan o‘tadi. Mazkur test shaxs kreativligi va uning 
darajasini  ijodiy  faoliyatni  tashkil  etishdagi  faollik,  tezkor  fikrlash,  o‘ziga  xos 
(orginal)lik  va  takomillashganlik  kabi  mezonlar  bo‘yicha  baholash  imkoniyatini 
yaratadi. O‘quvchi tomonidan tavsiya etilgan savollarga beriladigan javoblar aynan 
mana shu to‘rtta mezonni qanotlantirishi lozim
3

E.P.Torrens fikricha, “kreativlik” tushunchasi negizida quyidagi yoritiladi: 
 
 
 
Kreativ  fikrlash  har  bir  ijtimoiy  sohada  yaqqol  aks  etishi  mumkin
4

O‘qituvchining ijodkorligi esa u tomonidan tashkil etilaigan kasbiy faoliyatni tashkil 
etishga  ijodiy  (kreativ)  yondashuvida  aks  etadi.  So‘nggi  yillarda  ushbu  holat 
“pedagogik kreativlik” tushunchasi bilan ifodalanmoqda. 


 
“Kreativ pedagogika” quyidagi ikki holatni kafolatlay olishi zarur: 
1)
 
o‘qituvchilar  tomonidan  o‘quv  fanlarini  past  o‘zlashtirayotgan  va   ularini 
o‘rganishni  zerikarli  deb  hisoblayotgan  talabalar  e’tiborlarini  fan  asoslarini 
o‘zlashtirishga jalb etish; 
2)
 
o‘qituvchilarga  talabalarda 
kreativ 
fikrlash 
va 
ijodiy 
faoliyat 
natijalarini  rag‘batlantirishga  xizmat  qiladigan  strategiya  va  vositalarni  tavsiya  etish 
qilish orqali auditoriyada ulardan samarali foydalanishlari uchun imkoniyat yaratish. 
Pedagogning  kreativlik  sifatlariga  ega  bo‘lmasligi  tufayli  talabalar  ham 
qiziqarli  va  ajoyib  g‘oyalarga  ega  bo‘lsalar-da,  biroq,  ularni  ifodalashda 
sustkashlikka  yo‘l  qo‘yadi.  Buning  sababli  ta’lim  jarayonida  qo‘llanilayotgan 
metodlar  talabalarda  erkin,  mustaqil  fikrlash  ko‘nikmalarini  shakllantirishga  xizmat 
qilmasligi  bilan  belgilanadi.  Muallif  tomonidan  tavsiya  qilingan  vosita  va 
strategiyalar  talabalarda kreativlikni  rivojlantirishda o‘qituvchilar  uchun qo‘l keladi 
hamda  talabalarda  o‘quv  fanlarini  o‘rganishga  bo‘lgan  qiziqish,  intilishni 
rivojlantiradi
5

Kasbiy  faoliyatda  pedagogning  kreativligi  turli  shakllarda  namoyon  bo‘ladi. 
Ular quyidagilardir: 

 
Me’yoriy  hujjatlar  (o‘quv  fanlari  bo‘yicha  DTS,  o‘quv  dasturi  va  rejalari)ni 
tayyorlash;  O‘quv  manbalari  (darslik,  o‘quv-metodik  va  metodik  qo‘llanma, 
tavsiyanoma, lug‘at, ensiklopediya, atlas, ish daftari va b.)ni yaratish;


 
Ta’lim jarayoni va ma’naviy-ma’rifiy ishlar loyihalarini tayyorlash;


 
O‘quv axborotlari, nazorat hamda sinov topshiriqlarini shakllantirish;


 
Ta’lim jarayonini qiziqarli, jonli, jo‘shqin tashkil etish;


 
Ilmiy-tadqiqotlarni muvaffaqiyatli olib borish;


 
Ilmiy va metodik anjumanlarda faol ishtirok etish, chiqishlar qilish;


 
Ilmiy, ilmiy-metodik va metodik ishlarni chop ettirish;


 
Davriy hisobotlarni topshirish, attestatsiyadan o‘tish.

Pedagog tomonidan ushbu shakllarda kasbiy faoliyatning samarali tashkil 
etilishi uning kreativligi qay darajaa ekanligiga bog‘liq bo‘ladi. 
 
 

Download 2,21 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   ...   181




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish