Microsoft Word лотинча девиант хулқ-атвор психологияси rtf

Eksgibitsionizm  (lotincha  exhibitio  –  chiqarib  qo‘yish,  taqdim 
qilish)  –  jinsiy  yaqinlik  vaziyatidan  tashqarida  u  yoki  boshqa  jins 
vakillari  oldida  jinsiy  a’zolarini  yalang‘ochlashga  moyillik.  Eks-
gibitsionizm  ko‘pincha  erkaklarda  uchraydi,  biroq  aytish  mumkinki, 
professional  ravishda  striptiz  bilan  shug‘ullanuvchi  yoki  ko‘kragi  va 
bo‘ksalarini  ochib  yurishni  yoqtiradigan  ayollar  eksgibitsionistik 
moyillikka egadirlar. 
Eksgibitsionistlar ko‘pincha sevgiga bo‘lgan ehtiyojlari qonmagan 
va o‘zida qoniqish topishga layoqatsiz bo‘lgan «vital-toraygan» tabiatli 
bo‘ladilar. Ular uchun eksgibitsiyalashtirish muloqot izlash yoki o‘zini 
namoyon etishning autistik shakli bo‘lib xizmat qiladi. 
  Eksgibitsionistning  tipik  taktikasi  hech  nimadan  shubha 
qilmayotgan  ayol  yoki  bolani  poylash  va  kutilmaganda  o‘z  jinsiy 
olatini  namoyish  qilishdan  iborat.  Ba’zi  deviantlar  ruhiy  orgazm 
holatidan  lazzat  oladilar,  boshqalari  esa  bu  holatda  masturbatsiya 
qiladilar. Bunda ayollardagi qo‘rquv muhim ahamiyatga ega bo‘ladi va 
eksgibitsionistlar  to‘satdan  –  butalar  orqasidan,  deraza  o‘rnidan,  uy 
yo‘lagida  paydo  bo‘lishga  intiladilar.  Ayrim  eksgibitsionistlar 
kechqurunlari, plash yoki palto kiyib olib, jinsiy a’zolarini yalang‘och-
lab,  shahar  transporti,  elektropoyezdlarning  ovloq  bekatlari  soyasida 
yashirinib turishadi, so‘ngra, to‘satdan fonarlar yorug‘ida paydo bo‘lib, 
kiyimlarini ochib tashlaydilar. Ba’zan eksgibitsionizm holatlari jamoat 
transportida  kechki  vaqtlarda  kuzatiladi.  Faqat  bitta  ayolga 
ko‘rinadigan  joyni  tanlab,  deviant  xulqli  shaxs unga  yalang‘och jinsiy 
a’zolarini  namoyish  qiladi.  Bunday  axloqiy  buzuqlikning  bezorilik 
sifatida jinoiy javobgarlikka sabab bo‘lishini bilgan holda, eksgibitsio-
nistlar  tegishli  choralarni  ko‘rib  qo‘yadilar.  Ehtimol,  aynan  jazolan-
masligi  tufayli  yalang‘och  bo‘lish  ko‘pincha  bolalar  oldida  sodir 

---

 
131 
etiladi.  Eksgibitsionizmning  sadizm  bilan  birlashishida  deviantni 
birinchi  navbatda  ayoldagi  qo‘rquv  va  uyat  hissi  o‘ziga  rom  etadi, 
mazoxizm  bilan  ulanib  ketganda  esa,  aksincha,  unda  jazo  oldidagi 
shaxsiy uyat va qo‘rquv hissi ustun keladi.