Microsoft Word lisonut-tayr ziyouz com doc

www.ziyouz.com
 
кутубхонаси
 
46
zarar yetkazadi. Bu dengizdagi har bir qatra hech bir shaksiz olam yuzini balo seli bilan 
xarob qila oladi. Agar ishq tig'i yuz ming qirg'in zohir etsa, uning oldida na qasos 
olishning, na xun puli to'lashning ma'nosi bo'ladi! Ishqdan ko'p ofat chekkan kishi o'z 
joniga minnat qo'yish bilangina chora topadi. 
Ko'rgilki, ishqning bo'stoni ajablanarlidir, undagi suv va ranglar begunoh kishilar 
qonidandir. Undagi har bir kiprik yuz minglab jonga nish uradi. Bilgilki, o'sha qotil 
hinduning odati o'zi shunaqadir. Uning bir turfa holi yuz tuman ko'z qorachig'ini xuddi 
ortiqcha nuqta misoli yo'q qilib yuboradi.
 
Ishq mulkida gado va shoh birdir, mayxona 
ichida rahbaru gumroh teng hisoblanadi. Ishq aro dardu balodan, zulmu sitamu jafodan 
o'zga narsa yo'qdir! 
Ishq Shayxni shunchalik shaydo etib, olam ahli ichra rasvo qildi. So'ngra u menga 
ham o'z g'avg'osini solib, ko'nglim mulkini talon-toroj etdi. Agar holimni kishi undan 
ortiq demasa ham, har holda undan kam ham emas.  
Kel, Navoiy, so'zni shu yerda to'xtatgil, ishq aro ko'p da'volar izhor qilmagil. Agar 
umrimdan bir necha kun omonlik topsam, ishqim sharhini nazmga solib, bir doston 
yozayin. Shunda so'zimning chinligi yoki lof ekanligi insofli kishiga yaqqol bilinadi. 
Alqissa, Shayx ayriliqqa uchragach, butxonadagi ishlarini tugatdi va Ka'baga borishga 
hozirlik ko'rdi. U yorini ishq ayvonida dafn etib, din va imon ahli go'ristoniga qo'ydi. 
Ka'badan butxona tomon yo'lga qanday chiqqan bo'lsa, xuddi shunday holda 
butxonadan Ka'baga tomon qaytdi. Bu yerda u Allohga o'tmishdagi ishlaridan uzr so'rab 
arz qildi va nihoyat uzrlari qabul bo'lib, qazo uni o'z yoriga qo'shdi. 
 
LXXX 
Qushlarning peshvolikka qur'a tashlaganlari va qur'a Hudhud nomiga tushgani 
 
Qushlar bu ajib so'zlarni eshitgach, hayotdagi barcha horib-charchashlari yodlaridan 
ko'tarildi. Ishq ularning qo'llaridan ixtiyorlarini tortib olib, barchasi shavq o'tidan beqaror 
bo'ldilar. Ular yashin kabi tezlik biian yo'lni bosib o'tishar edi. G'arbdan Sharqqa borish 
ular uchun hech gap emas edi. Barcha oshiqib, shoshilinch ravishda harakat qilar, ularga 
har damda bir xavfli vodiy ro'para kelardi. 
Ammo ulardan ba'zilari bu qattiq yo'lni bosib o'tishga qodir bo'lsalar, ba'zilari zor va 
zaif, ojiz edilar. Bundaylari po'dadan ayrilib, yo'lda qoljb ketar, ba'zilari esa adashib, 
o'zlarini turli tomonga urishardi. 
Qavm orasida sardor bo'lmog'i shart. U qavm holidan xabardor bo'lib turadi. Agar 
bunday boshliq bo'lmasa, qavmning holi parishon bo'lib, barcha o'z holiga hayron qolishi 
turgan gap. Agar cho'pon qo'yni o't va suvga yo'llab turmasa, bu suruvni halok bo'ldi 
deb gumon qilaver. Har bir jamoatda peshvo yo'q ekan, uning yo'lga qadam qo'ymog'i 
mumkin emasdir. 
Yo'l nihoyatda og'ir va yiroq bo'lgani sababli qushlarning hammasi ittifoqlik bilan 
shunday dedilar: 
— Bizga bir aqlli, hushli boshliq kerak. U barcha qushlar hokimi boisin. Chunki biz 
zaifmiz, yo'l esa juda mashaqqatlidir. To'daga ham rahbar, ham hamroh bo'ladigan bir 
boshliq lozim. 
Sayrga chiqqan qushlarning past va oliy tabaqasi bir ovozdan bu ishni Hudhudga 
yukladi. Uni bu vazifani bajarishga undadilar, ammo uning tab'i amaldor bo'lishdan ibo 
qilib, qushlarga shunday dedi: 
— Mayli, men to'dani yo'lga boshqarib, qavmni o'z bilganimcha olib borayin. Bundan 
o'zga taklif etsangiz, qabul etardim, ammo bu ishni o'z bo'ynimga ololmayman. Agar 
bajara olmasam, oramizga firoq tushadi deb qo'rqaman. 

---

Lisonut-tayr. Alisher Navoiy