Microsoft Word Курылыс машиналары лекция материаллары doc

Бурылма
-соққылы усылында диаметри 250 мм, шуқырлы 300 см Ге дейин 
болған вертикал қудықларды бурғылап қазыў ушын 1 м бийикликтен массасы 3000 
кг болған соққы беретуғын штангалы шөккиш Еркин тасланады ҳәмде 
қозғалмадағы грунттың бир тегис майдаланыўы ҳәм дөңгелек кесимли қудық пайда 
етиў мақсетинде оны өз көшери әтирапында 20…40 градусқа бурылады, бурғылаў 
ўақтында қудықларға суў қуйып турылады. 
Айланба
-соққылы усылда қазыў үскенесинде өзинде айланба ҳәрекет пенен 
бирге қудыққа түсирилген пневматикалық соққы бериўши үскенеси арқалы 
импульслар да берип турылады. Қазылатуғын қудық бурғылаў алдынан қысылған 
ҳаўа ямаса суў менен тазаланып турылады. Бул усыл менен диаметри 75…150 мм, 
тереңлиги 30…50 м болған шпурлар ҳәм қудықлар қазылады. 

---

21
Механик айланба усыл менен бурғылаўда қазылыў орнындағы грунт қазыў 
үскенесин үзиликсиз айландырыў ҳәм оған көшер бойлар басып турыў жолы менен 
жемириленид. Көшер бойлап басылатугын күш тәсиринде бурғылаў үскенеси 
грунтқа кирип барады ҳәм оның айланыўы нәтийжесинде қазылманың кесими 
бойынша грунты қырқып кемирилип барады. 
Аўыл, қала, пухаралық санаатлық ҳәм гидрологиялық қурылысларда дүзилиси 
әпиўайы ҳәм жоқары жумыс өнимдарлы бурғылаў машиналары кең тарқалған, алар 
автомобиль, трактор ҳәм қурылыс эксковаторларына тиркелген болады. Бундай 
машиналардың жумыс үскенелери комплектине винтли бурғы, еки тәреплеме 
қысыўшы үскене, айландырғыш, бурғына қазылмадан грунт массасын алып шығып 
кетиўши курылмалар киреди. 
Винтли бурғылар қатты денелер (таслар) аз болған орынларда, музлаған ҳәм 
музламаған грунтларда шпур ҳәмде қудық қазыў жумысларында қолланылады. 
Шарошкалы үскене таслы қумларда ҳәм музлаған грунтларда штур ҳәм қудық 
қазыў жумысларында қолланылады. Үскене айландырылыўшы шпинделге 
беккемленген бурғы штангасының ушына бекитип қойылады. Қазылған грунт 
қудықтан штанға ҳәм үскенениң тесиги арқалы қазылмаға компрессор жәрдеминде 
берилген қысылған ҳаўа жәрдеминде алып шығылады. Винтли бурғы еки 
шарошкалы үскене әсбабын қатырыў ушын мөлшерленген еки шпиндели 
механикалық айландырғыш пенен ҳәрекленеди. Айландырғыш техникалардың 
қуўат алыў валынан ямаса электродвигателлерден ҳәрекет алады. Қазыў 
әсбапларын жеткизип бериў гидравликаның механизми жәрдеминде иске 
асырылады.