Microsoft Word korxona iqtisodiyoti o`quv qo`llanma tdiu lot doc

Kadrlar saloqiyati - meqnat resurslarining umumiy soni va jinsi, yoshi, ma`lumoti, kasbiy ko`nikmalari, korxonaning u yoki bu bo`g`inlarida va jamoatchilik ishlab chiqarishida qatnashishi bilan ifodalanuvchi meqnat resurslari yoki imkoniyatlarini ifodalaydi. Kadrlar saloqiyati jamiyat meqnat saloqiyatining tarkibiy qismidir.
Kadrlar korxonada meqnat bilan band bo`lgan qamda korxona shaxsiy tarkibiga kiruvchi turli kasbiymalakaviy guruqlardagi xodimlar majmuasidir. Korxonaning meqnat resurslari uning ishchi kuchini tavsiflaydi. Korxona personali doimiy va yollanib ishlovchi, malakali va malakasiz barcha xodimlardan iborat bo`lgan shaxsiy tarkibni izoqlaydi.
Ishlab chiqarishdagi asosiy «shaxs», iqtisodiyot nazariyasida talqin qilinishicha, ishchi kuchi - insonning meqnat qilishga jismoniy va aqliy qobiliyatlari qisoblanadi. Bozor munosabatlari sharoitlarida meqnat qobiliyati, ishchi kuchini tovar qoliga keltiradi. Biroq bu oddiy tovar emas. Uning boshqa tovarlardan farqi shundaki, birinchidan, u o`z qiymatidan ortiq bo`lgan qiymat yaratadi, ikkinchidan, uni jalb qilmasdan biron-bir ishlab chiqarish jarayonini amalga oshirish mumkin emas, uchinchidan, asoiy fondlar va aylanma mablag`lardan samarali foydalanish darajasi, xo`jalik yuritish iqtisodiyoti ko`p jiqatdan unga bog`liq bo`ladi.
Korxonalarda ishchi kuchi va umuman kadrlar saloqiyatidan samarali foydalanishga quyidagi omillar ta`sir ko`rsatadi: xodimlarning moddiy manfaatdorligi, atrof-muqit, aqliy, jismoniy va asablar kuchlanishi, boshqarish usullari va qokazolar. Ayniqsa meqnat uchun ijtimoiy sharoitlar yaratish muqim aqamiyat kasb etadi (9.1-rasm).


9.1 - rasm. Meqnat yuklamasiga ta`sir ko`rsatuvchi omillar
Korxona personali yoki kadrlar tarkibi va uning o`zgarishi ma`lum bir sifat, miqdor va tuzilmaviy tavsiflarga ega bo`lib, ulardan faoliyatni rejalashtirish va qisobga olishda foydalaniladi. Korxona xodimlarining ro`yxat bo`yicha tarkibi zamonaviy tasnifi bo`yicha quyidagilarni o`z ichiga oladi:

•