Microsoft Word конструкция doc qisqartirilgan doc

Mis
rudalarni boyitish. 
Mis rudalarning tarkibida mis 
juda oz bo‘lgani (0,5–2%) sababli, ularni flo-tatsion va 
qaynovchi qalam ostida ko‘pincha boyitiladi. 
1. Flatatsion boyitish. 
Bu usuldan sulfid va polimetall 
rudalarni boyitishda keng foydalaniladi. Bu usul metall va 
begona qo‘shimcha zarrachalarining suv bilan turlicha 
ho‘llanishiga asoslangan, 12-rasmdan ko‘rinadiki, qurilma 
qiya tubli yashikka o‘xshash bo‘lib, unga suv bilan maxsus 
reagent (ozgina mineral yoki o‘simlik moyi) kiritiladi. Keyin 
esa unga varonka orqali 0,05–0,5 mm gacha maydalangan 
mis rudasi kiritib, trubka to‘qimasi (1) orqali havo haydaladi. 
Havo ruda zarrachalarini suyuqlik bilan yaxshi aralashtiradi. 

---

41 
Bu ishlov berishda begona jinslar namiqib vanna tubiga 
cho‘kadi. Mis zarrachalar suv bilan yaxshi ho‘llanmaganligi 
tufayli moy pardasiga chulg‘anib, ko‘pik tarzida yuqoriga 
qalqib chiqadi. 
 
8-rasm.
 
Mis rudalarini flatatsion boyitish mashinasining sxemasi: 
1 – rezinalangan to‘qima; 2 – kamera; 3 – begona jinslar; 4 – begona 
jinslarni chiqarish teshigi; 5 – ko‘pik; 6 – mis konsentrat olish 
teshigi; 7 – suv trubasi; 8 – truba. 
Jarayonda vanna tubiga yig‘ilayotgan begona jinslar (
3) 
ni zaruratga qarab teshik (
4) 
orqali tashqariga chiqariladi. 
Vannada olingan mis konsentrati filtrlanib quritiladi. Unda 
mis miqdori 15–40% gacha ortadi. Lekin unda 15–35% S, 
15–37% Fe va oz miqdorda SiO
2
, A1
2
O
3
, CaO va boshqa 
qo‘shimchalar bo‘ladi. Misning bir qismi shlakka va 
ajraluvchi gazlarga ham o‘tadi. 
2. «Qaynovchi qatlam» ostida boyitish. 
Mis rudalarini 
tarkibidagi oltingugurt miqdorini kamay-tirib boyitish uchun 
ularni yanada unumli maxsus qurilmalarda qayta ishlanadi. 
Bunday qurilmaning sxemasi 9-rasmda keltirilgan. Rasmdan 
ko‘rinadiki, maydalangan ruda transportyor (
1) 
dan bunker 
(2) orqali dozator (
3) 
ga, undan ish kamerasi (
4) 
ga o‘tadi. 
Kameraga esa teshik (7) orqali 700–800
o
С
gacha qizdirilgan 
havo shunday bosimda haydaladiki, bunda ruda zarrachalari 

---

42 
muallaq vaziyatda bo‘lib, havo oqimi bilan yuvilib, bamisoli 
qaynaydi. Bu sharoitda ruda tarkibidagi sulfidlar va boshqa 
birikmalarning oksidlanishi tezlashadi. Bunda ajralayotgan 
gazlar siklon (
10) 
ga o‘tib tozalanadi. Boyigan konsentrat 
esa kanal (9) orqali chiqarib olinadi.