Microsoft Word KichikBiznes doc

Shartli  tannarx  qanday  aniqlanadi?
  Shartli  tannarxni  (Z
Sh
)  aniqlash 
uchun hisobot yilidagi 1 gektar ekin maydoni hisobiga sarf bo’lgan xarajatlar 
hajmini (IX
1
) bazis yilidagi hosildorlik darajasiga (H
0
) bo’lish kerak: 
0
1
Х
ИХ
Z
Ш

 
Shartli  tannarx  aniqlangandan    keyin  mahsulot  birligi  tannarxi  omilli 
tahlil qilinadi, ya’ni har bir omilning ta’sirini aniqlab, uning darajasiga baho 
beriladi.  
Tahlil quyidagi tartibda amalga oshiriladi. 
Birinchi navbatda 1 s. mahsulot tannarxining umumiy o’zgarishi aniqlanadi. 
Buning uchun hisobot yilidagi 1 s. mahsulot tannarxidan bazis yilidagi (yoki 
rejadagi) 1 s. mahsulot tannarxi chegirib tashlanadi 
 
Ushbu o’zgarishga omillarning ta’siri quyidagicha aniqlanadi. 
 
1  s. mahsulot  tannarxining  o’zgarishiga  ekstensiv  omilning,  ya’ni  1  ga  ekin 
maydoni  hisobiga  sarf  bo’lgan  xarajat  so’mmasi  o’zgarishining  ta’sirini 

---

 
  61 
 
aniqlash  uchun  1  s.  mahsulotning  shartli  tannarxidan  bazis  davridagi  (yoki 
rejadagi) 1 s. mahsulot tannarxini chegirib tashlash kerak: 
 
1 s. mahsulot tannarxining o’zgarishiga intensiv omilning, ya’ni hosildorlik 
darajasi o’zgarishining ta’sirini aniqlash uchun 1 s. mahsulotning hisobot yi-
lidagi  tannarxidan  1  s.  mahsulotning  shartli  tannarxini  chegirib  tashlash 
kerak: