Microsoft Word kasbiy psixologiya \355.\355.\355

Ijobiy psixologiya kelajagini o’zlashtirish. 
Muhokamani  davom  etirsam,  ijobiy  psixologiya  faoliyati  bilan  ta’lim  psixologiyasining 
bog’liqligi shundaki amaliyotdagi g’oyalarini qayta sinab ko’rishga undaydi. Biroq men muhokamani 
davom  etirishdan  oldin  ijobiy  psixologiyani  o’zlashtirishda  amaliyot  qandayqilib  bizni  o’zgartirishni 
boshlaydigan bir qancha aniq misollar ko’rsatmoqchiman.  
Ta’lim  psixologiyasining  vazifasi  ham  to’g’ridan-to’g’ri  bola  bilan  (masalan  baholash  va 
maslahat  berish  va  boshqa  ishtiroklar)  yoki  bilvosita  ota-onalar  bilan,  o’qituvchilar  va  boshqa  kasb 
egalari bilan ishlashdir.  
    Boholash va ishtirok etish
. 
Bevosita  ishlar  baholashning  bir  qancha  shakllarini,  muammolarni  yechish  orqali  mahoratli 
kasbdoshlar  bilan  o’rganishni,  nazorat  qilish,  suhbat  yoki  test  mashg’ulotlarini  qamrab  oladi.  Ijobiy 
psixologiya  istiqboli  baholashning  yangi  yo’lini  o’ylashni  tashkil  etadi.  Masalan,  men  yuqorida 
muxokama 
qilib 
o’tgan 
“tinchlik” 
tushunchasi 
milliy 
jihatdan 
ta’lim 
psixologiyasida 
psixopatologiyaning  ishtirok  etmasligiga  aloqador,  lekin  ijobiy  psixologiya  istiqbolida  u  ijobiy 
subyektiv va psixologik holatlarning ishtirok etishiga bog’liq.  
Ijobiy  psixologiya  an’analariga  turli  xil  o’lchovlar  kiradi.  Qaysiki  tajribali  psixolog  tezda, 
foydali  yo’lini  topa  oladigan  bu  yerda  (“Lopez  va  Snyderzoozni  ko’ring  ”).  Bu  mavzu  chegarasida, 
maxsus o’lchovlar tizimida, qismni ma’nosini olib ochib beradi, lekin biz nima bo’lishini bilish uchun 
shunday o’lchov birligidan qisqa misol ko’ramiz. Bolalarning orzusi shkalasi (BOSH) (Snyder yet al. 
1997)  6  ta  mavzu  bo’yicha  (qachonki  menda  muammo  bo’lsa,  hal  qilish  uchun  bir  nechta  yo’ldan 
foydalanaman) 7 yoshdan 14 yoshgacha bo’lgan yosh bolalarga o’tkaziladi. 
Bunga erishish qiyin, ayniqsa psixologiya haqida ham bilganlar uchun. 
Ijobiy  psixologiyani  istiqbolli  rivojlanishida  qo’shimcha  qiyinchiliklar  tug’diradi.  Tegishli 
sifatga ega  emas va  yana ham ehtiyot bo’lish kerak bo’ladi.  Lekin bu ijobiy psixologiya istiqbolidan 
paydo  bo’ladi.  Bu  kengroq  auditoriya  g’oyalarini  rag’batlantirish  ishlari  haqidagi  optimal  vazifalar. 
Bunda  ko’p  narsalar  qilish  kerak  va  YePS  mahalliy  boshqaruv  organlari  oldida  muhim  rol  o’ynaydi. 
YEPS,  tashkilotlar  va  siyosatni  rejalashtirish  savollari  boricha,  ishchilar  maslahat  guruhlariga 
qo’shilishi, maslahatlashish uchun tez-tez murojat qiladi. Shu sababli ideal holatda bo’ladi va bu ijobiy 
psixologiyani prinsiplarini shakllantirish, boshqalariga ham tasir ko’rsatish uchun targ’ib qilinadi.  
Misol  uchun:  aytib  o’tiladiki  maktablarda  hissiy  razvedka  dasturlarini  osonlashtirish  targ’ib 
qilish  kerak  bo’lgan  ish  hisoblanadi.  Garchi,  biz  ehtiyot  bo’lishimiz  kerak.  Bunday  dasturlarda 
qatnashishimiz hissiy savodxonlikni oshirish uchun va bu bolalarning ijtimoiy, xulq-atvorini o’sishiga 
xalaqit bermaydi. 
Biz  nimani  o’ylab  qilishimiz,  qushimcha  qiyinchilikka  ega,  ijobiy  psixologiyada  bu  chuqur 
masalalarni ko’taradi. Endi aynan shu bilan murojat qilaman. (Frameworks for Practice in Educational 

---

327 
 
Psychology  A  Textbook  for  Trainees  and  Practitioners  Edited  by  Barbara  Kelly,  LisaWoolfson  and 
James  Boyle
  Jessica  Kingsley  Publishers  London  and  Philadelphia.  Copyright  ©  Jessica  Kingsley 
Publishers 2008. www.jkp.com) 
 
  O’quvchilar  oldindan  mavzu  bilan  tanishtiriladilar,  uyga  berilgan  topshiriqlar  orasida  qay  biri 
yozma  tarzda  o’tkazilishi  ma’lum  qilinadi.  Yozma  bahs  o’tkaziladigan  kuni  o’qituvchi  uni  quyidagi 
tarzda amalga oshiradi: