Microsoft Word kartografiya doc

Wquv topografik kartalar va ulardan foydalanish. 
Yuqorida topografik karta twg’risida qisqacha twxtalib wtilgan edi, yani uni 
dalada topografik s
ё
mka 
ё
rdamida vujudga kelishi, mazmuni va xususiyatlari 
twg’risida aytib wtilgan edi. 
Endi topografik karta va uning geografiyani wrganishdagi roli twg’risida 
twxtab wtmoqchimiz. 
Topografik kartalar geografik kartalarning asosini tashkil qiladi. Tafsilotlar 
shartli belgilar asosida generalizatsiya qilinib (saralanib, umumiylashtirilib), 
asosiylari qoldiriladi. Demak, masshtab kichraygan sari tasvirlana
ё
tgan obektlar 
soni kamayadi, chunki tasvirlana
ё
tgan maydon h’am kichrayadi. 
Shu vaqtgacha wrta maktablarda foydalanib kelina
ё
tgan wquv topografik 
kartalari 1:10 000, 1:25 000, 1:50 000 va 1:100 000 masshtablarda bwlib 
asosan «SNOV» nomi bilan yuritiladigan Rossiya landshaftini tasvirlovchi 
kartalardir. Unda asosan wrmonlar, wrmon-dasht, zonalari tasvirlanib, 
Wzbekiston Respublikasi h’ududining landshafti aks ettirilmagan. Shuning 
uchun Wzbekiston h’ududini aks ettiradigan yirik h’am masshtabli topografik 
kartalar yaratish zaruriyati tug’ildi. Bunday wquv topografik kartalarda 
respublikamizning wziga xos landshaftlari, yani tog’ landshafti, tog’oldi adirlar 
lanshafti, yangi wzlashtirilgan erlar, eskitdan wzlashtirilib kelina
ё
tgan erlar, chwl 
va qum landshaftlari h’amda ah’olisi zich bwlgan h’ududlar aks ettirilgan bwlishi 
kerak. 

---

136
Bunday yirik masshtabli topografik kartalar faqat maktab wquvchilari 
uchungina zarur bwlmasdan, akademik-litseylar, kasb-h’unar kollejlari, h’arbiy 
wquv yurtlari uchun h’am juda zarur. Chunki yirik masshtabli topografik 
kartalarda er yuzasining h’aqiqiy landshaftini wquvchilarga tushuntirish oson 
bwladi.