Microsoft Word Jahon tarixi rasmsiz pechat varianti doc

asr boshida) davom ettirdi. Dovud Falastinning janubiy qismiga 
o‘rnashib, mustaqil YAhudiya saltanatini tashkil etadi va Xebron 
shahrini uning markazi
1
 qilib oladi. Saul vafotidan keyin Dovud 
Saulning vorisi va o‘g‘li Ishvaa'lamga qarshi 7 yil davomida qattiq 
kurash olib borib, uni mag‘lub etadi. Bu g‘alaba Dovudga Isroil 
podsholigi va Yahudiyani o‘z qo‘li ostida birlashtirish imkonini 
                                                 
1
 World and Global History : Research and Teaching / edited by Seija Jalagin, 
Susanna Tavera, Andrew Dilley- Pisa: Plus-Pisa University Press, 2011 

---

 
 
147
beradi.  Dovud bu davlatning katta harbiy kuchiga tayanib, 
falastinliklarga qarshi kurash boshlaydi.  
Dovud Quddusni qo‘lga kiritib, uni birlashgan davlatning 
poytaxti qilib oladi. Quddus Falastinning qadimgi shaharlaridan biri 
bo‘lib, bunda g‘oyat mustahkam Sion qal'asi bor edi. Shu vaqtdan 
boshlab Quddusning bu istehkomi “Dovud shahri” nomini oldi va 
Quddus mamlakatning bosh diniy markazi deb e'lon qilindi. Davlatda 
yagona din o‘rnatib, obro‘sini kuchaytirish va uning birligini 
mustahkamlash maqsadida, Dovud qadimgi yahudiylar dinining 
muqaddas ramzi bo‘lgan “Vasiyatlar qutisi” ni keltiradi va qadimgi 
Xanaan sanamlari, muqaddas chashmalar va qoyalarga e'tiqod qilishni 
xudo Yaxvega sig‘inish bilan birga qo‘shib olib boradi. 
Quddusda hashamatli saroylar, xudo Yaxve sharafiga mashhur 
ibodatxona solingan va qal'a qurilgan. Quddus shahri strategik va 
iqtisodiy jihatdan muhim o‘rin tutgan, boshqa shaharlar ham 
qo‘rg‘onlarga aylantirilgan. Megiddo va Gezer ana shunday shaharlar 
sirasidandir. Ushbu shaharlar xarobalaridan topilgan buyumlar o‘sha 
davrlardagi qurilish ishi va hunarmandchilikni o‘rganish imkonini 
beradi.  
Sulaymon Misrning XXI sulolasidan bo‘lgan so‘nggi 
podsholarning biri bilan ittifoq tuzgan degan farazlar ham bor. 
Sulaymonga tekkan Misr malikasi sep tariqasida Gezer shahrini 
Sulaymon davlatiga qo‘shib beradi.  
Tavrotda aytilishicha, Sulaymon Tirdan 120 mutaxassis olib 
kelish uchun Galileyaning 20-ta shahar va qishlog‘ini shoh Xiramga 
berishga majbur bo‘lgan. Quddusda zodagonlar bilan saroy ahllari 
zeb-ziynat ichida hashamatli xayot kechirar, lekin ularning bu hayoti 
qashshoq xalq ommasi hisobiga qurilgan edi. Sulaymon hukmronligi 
davri tarixiy manbalarda Isroil-Yahudiya saltanatining “oltin davri” 
sifatida tasvirlanadi. Podsho Sulaymon afsonalarda ideal podsho, 
donishmand hukmdor va oliy hakam deb ko‘rsatiladi.  
Keskin tus olgan sinfiy kurash Isroil va Yahudiya davlatlarini 
zaiflashtirib qo‘ydi. Qo‘shni davlatlar va xalqlar bilan urushlar, 
ayniqsa Ossuriya podsholarining Falastinga yurishlari ularni butunlay 
holdan toydirgan. Ossuriyaliklar Isroil davlatiga jiddiy zarba 
berganlar. Miloddan avvalgi XI asrdayoq, Salmanasar II Suriya va 
Falastinni bosib olish maqsadida qo‘shin tortib keladi. Ossuriya 

---

 
 
148
podshosi  Sargon II Isroil saltanatini tor-mor qilgan. U miloddan