Microsoft Word islom ensik ziyouz com doc

 
IMOMLIK, i m o m a t (arab. - boshqarmoq) - 1) musulmon teokratik davlatining 
umumiy nomi. Islom evolyutsiyasi jarayonida I. haqidagi tasavvur ham o‘zgarib borgan. 
Ilk islomda Muhammad (sav) va xalifalar musulmonlar jamoasida ma’muriy hokimiyat 
va diniy rahnamo(imom)likni birga qo‘shib olib borgan. Keyinchalik xalifalar hokimiyatida 
ma’muriy rahbarlik asosiy o‘rin egallagan. Diniy hokimiyat - I. esa nomigagana saqlanib 
qolgan. Shia mazhabida I. faqat Muhammad (sav) avlodlaridan bo‘lgan (Ali (kv) va 
Fotima avlodlari) shaxsning diniy va ma’muriy hokimiyati hisoblangan; 2) Dogaston va 
Chechenistonda muridlar davlati, 19-a.ning 20-y. oxirida chorizmning mustamlakachilik 
siyosatiga qarshi Shim. Kavkaz xalqlarining kurashi davrida paydo bo‘lgan. Imomlari: 
G’ozi Muhammad (1828-32), Hamzatbek (1832-34), Shomil (1834-59); 3) Namoz 
vaqtida jamoat oldida turib ibodatni boshqarish, imomlik qilish. 
 
 
IMON, i y m o n (arab. - ishonch, e’tiqod) -islom dinida Allohga, uning farishtalari, 
kitoblari, payg‘ambarlari, qiyomat kuni, takdir va o‘lgandan keyin tirilishga ishonish. Bu 
"imoni mufassal", ya’ni iymonning mufassal ta’biri deb ham ataladi. I. moturidiylik 
ta’limotiga ko‘ra, 2 narsaning butunligi -e’tiqod (dinga ichdan chuqur ishonish) , iqror 
(so‘zda buni tan olish)dan iborat deb hisoblanadi. Islomda I. talablari "arkon al-imon 
(e’tiqod asoslari) sanaladi. I. asoslariga, u aqlimizga xoh sig‘sin, xoh sig‘masin, baribir 
ularga shak-shubhasiz e’tiqod qilish talab qilinadi. I. talablari, ya’ni aqidalar islomning 
diniy dunyoqarash asoslarini tashkil etadi. Din va huquq ilk islom davrida ajratilmagani 
tufayli "I." muammosi ilohiyotchilarni ham, fiqhshunoslarni ham band etgan. I. 
tushunchasi islomda muhim va bahsli masalalardan biri hisoblanib, uni 8-a. boshidan 
turli ilohiyot va diniy-huquqiy maktab vakshshari turlicha talqin qilgan. Hoz. kunda I. 
so‘zi vijdonlilik, halollik, soflik, Vatanni sevish ma’nolarida ham ishlatiladi. 
 
 
INJIL - Alloh taolo Iso (as)ga Jabroil orqali og‘zaki tarzda nozil qilgan kitob. 
Musulmonlar bunga imon keltiradilar. Bu hakda Qur’onda bir necha oyatlar kelgan. "Va 
unga kitobni, hikmatni, Tavrot va Injilni o‘rgatadi" (Oli Imron surasi 48-oyat). "Ularning 
izlaridan Iso ibn Maryamni o‘zidan oldingi Tavrotni tasdiqdovchi qilib yubordik. Unga 
Injilni berdik. Unda hidoyat va nur bor. U o‘zidan oldingi Tavrotni tasdiqlaguvchidir. u 

---

Islom Ensiklopediyasi