Microsoft Word ihyo ulimdan sung ziyouz com doc

 

 

Da’vogarlarning sifati va mazlumlar haqqining qaytarilishi 

 

Tarozining qo‘rqinchi va xataridan voqif bo‘lding. Ko‘zlar tarozining tiliga qadalib 

qolgan: 

«Bas, endi (u kunda) kimning tortilgan (yaxshi amallari) og‘ir kelsa, ana 

o‘sha (inson) rozi bo‘ladigan-orzu qiladigan xayotda bo‘lur. Endi kimning 

tortilgan (yaxshi amallari) yengil kelsa, uning joyi «jarlik»dir! (Al-Qoria, 6-9 

oyat). 

Bilgil! Bu dunyoda nafsini hisob-kitob qiladigan, amallari, so‘zlari, laxzalarini shariat 

mezoni bilan o‘lchaydigan kishigina tarozining xataridan najot toladi. Umar roziyallohu 

anhu dedi: «Hisob berishingizdan oldin nafsingizni hisob-kitob qiling. Taroziga 

qo‘yilishidan avval amallaringizni torting» 

Nafsni hisobga tortish - o‘limdan oldin barcha gunohlardan holis tavba qilish, Alloh 

taolo farz etgan amallarni bajarishda qo‘yilgan nuqsonlarni o‘nglash, mazlumlar haqqini 

qaytarishdir. Kimki kimgaki tili, qo‘li, qal-bida yomon gumoni bilan ozor yetkazgan 

bo‘lsa, halollanib olsin, ya’ni o‘zi ozor bergan har bir mazlumni topib, uni rozi qilsin. Toki 

umrining oxirigacha qalbi pok bo‘lib, unda bironta mazlumning haqi, bironta ado 

qilinmagan farz qolmasin. Bunday insonlar jannatga hisob-kitobsiz kiradilar. Mazlumlar 

xaqini ado qilmay ketgan kishining ahvoliga voy! 

Ko‘z oldingga keltir: da’vogarlar xaqqini talab qilib, atrofini o‘rab olishadi. Kimdir 

uning qo‘liga, kimdir sochiga, kimdir yoqasiga yopishadi. Biri «menga zulm etding» 

desa, yana biri «meni so‘kding» deydi. Birovi «meni haqorat etding» desa, boshqa birovi 

«men yo‘g‘imda o‘zimga yoqmagan narsalar bilan meni eslading» deydi. 

Kimdir «menga qo‘shni bo‘lding, lekin qo‘shnichilikni buzding», desa, yana kimdir 

«men bilan muomala qilding, lekin aldading», deydi. Yana birovi «men bilan oldi-berdi 

qildingu, meni chuv tushirib ketding» desa, boshqasi «molning aybini mendan 

yashirding, bahosini ko‘tarib, yolg‘on so‘zlading» deydi. 

Kimdir aytadi: «Muhtojligimni ko‘rding, bilding, boy bo‘laturib, holimdan xabar 

olmading». Yana biri deydi: «Men mazlum edim. Zulmni mendan daf’ qilishga qodir 

bo‘laturib, zolimga yaltoqlik etding, uning istagiga yurding». 

Shunday ahvolda turganingda da’vogarlar senga tirnoqlarini botiradi, yoqangdan 

mahkam ushlab, haqlarini talab qiladi. Sen ularning ko‘pligidan o‘zingni yo‘qotgan holda 

hayratda qotasan: nahotki, umring davomida sen muomala qilgan kishilar ichida senda 

haqqi bo‘lmagan yoki sen g‘iybat, xiyonat etmagan yo masxaraomuz nazaring bilan 

---

Ihyou ulumid-din. O’limdan so’ng. Imom G’azzoliy 

 

 

www.ziyouz.com kutubxonasi 

15

qaramagan birorta odam topilmasa?! 

Sen bu dahshatli iskaijadan qutulishga urinasan, umidla Parvardigori Egamga 

bo‘yningni cho‘zasan, koshki u Zot bu qo‘llardan seni xalos etsa. Shunda qulog‘ingga 

ulug‘ va qudratli Zotning nidosi eshitiladi: