Microsoft Word ibodat va zikr ziyouz com doc

www.ziyouz.com
kutubxonasi 
11
ALDAGUVCHI KASBDAN (TIRIKCHILIKDAN) SAQLAN!
Kasb-korida aldov shar’an ayb sanaladi. Imom Muslimning «Sahih»ida Abu Hurayradan 
(r.a.) rivoyat qilinishicha, Payg‘ambar (s.a.v.) bozorda sotilayotgan bir to‘p donning 
ichiga qo‘llarini botirdilar. Ittifoqo, qo‘llari namlikni sezdi va: «Ey bu molning egasi, bu 
nima?» deya so‘radilar. Sotuvchi bunday dedi: «Yo Rasulalloh, bunga yomg‘ir tegdi». 
Rasululloh: «Odamlar ko‘rishlari uchun o‘sha qismini ust tomonga qo‘yishing kerak 
emasmi?» dedilar. So‘ngra bunday marhamat qildilar: «Bizni aldaydigan bizdan emas»
(Muspim «Imon», 164; Abu Dovud.«Sehr», 50; Termiziy. «Sehr», 72; Ibni Moja. 
«Tijorat», 36; Dorimiy. «Sehr», 10; Ahmad, 11, 50). 
Har bir inson o‘z kasbida taqvoga e’tibor berishi, aldamasligi kerak. Alloh taolo insonga 
kasb-korida nafsini tiyish, halol mol topish qobiliyatini bergan. Agar inson kasbida hiyla 
ishlatsa, o‘ziga ham butun insonlarga ham hiyonat qilgan bo‘ladi. 
Bu borada quyidagilarni aytishgan: «Kim kasbida to‘g‘ri va samimiy bo‘lsa, Alloh 
buyurgani uchun insonlarga foydali bo‘lish maqsadida ishlasa, Alloh taolo u kimsaning 
sarmoyasiga kutilmagan joydan baraka ehson etadi, hatto u mol-dunyo jihatidan 
insonlarning eng farovonlaridan bo‘ladi. Kimki ishida hiyla qilsa, bu holi oshkor bo‘ladi, 
molining barakasi yo‘qoladi, hatto tez orada sarson-sargardonligi zarbulmasal bo‘ladi. 
Zero, Alloh kambag‘allikni aldamchilikka, barokatni esa taqvoga bog‘lagan. Xalaf va salaf 
mashoyixlar Qur’oni azim va Sunnati sharifga suyangan holda kasb-korni tashviq 
qilishgan. Bu holatga Shozaliy Sodotjanoblari guvohdirlar. 
Shayx Abul Hasan ash-Shozaliy rahmatullohi alayh bunday deganlar: «Kim (halol 
yo‘ldan) tirikchilik qilishga intilib, Robbisi buyurgan farzlarni ado etsa, bu kimsaning 
mujohadasi kamolotga yetadi». 
Shayx Abul Abbos al-Mursiy rahmatullohi alayh bunday deganlar: «Sabablarga 
yopishing. Sizning har biringizning tarozi, ish quroli, tikish ignasi va (tijorat) safari (kabi 
muntazam bir kasbi, mashg‘uloti. — Tarj.) bo‘lsin». 
Ulamoi kirom halol luqmani topish uchun mehnat qilish - imonning kamol darajalaridan 
bir vojib ekanligi xususida ijmo qilishgan. Shu narsa haqiqatki, ishlab pul topolmaydigan 
erkak ayolga o‘xshaydi. 
«Vasiyyat» muallifi Matbuliy rahmatullohi alayh hunari yo‘q kambag‘al haqida bunday 
deganlar: «U kimsa xarobalarda yashaydigan boyqushga o‘xshaydi. Chunki uning hech 
kimsaga foydasi tegmaydi». 
Rasululloh (s.a.v.) ashobdan hech biriga qo‘lidagi kasb-korini tashlashlarini 
buyurmadilar. Ularning o‘z tirikchiliklari yo‘lida davom etishga undaganlar, bu borada 
tavsiya va nasihatlar berganlar. 
Yana «Vasiyyat» muallifi aytadiki: «Komil (murshid) - insonlarni o‘z kasb-korini yuritish 
bilan ularga sayru suluklarini o‘rgatgan va ularga kasblarini tark etishlarini
buyurmagan (zot)dir. G’ayrimashru’ ishlarni qilgan kimsani hech bir kishi Alloh(ning 
rizoligi. - Tarj.)ga yetkaza olmaydi. Menimcha kasb-korli, hunarli mo‘min, insonlarning 
sadaqa va ehsonlariga muhtoj, hech bir dunyoviy hunar qo‘lidan kelmagan, dindorligi 

---

Ibodat va zikr ahliga tavsiyalar. Imom Sha’roniy