Microsoft Word Diloromxon oya tayyor. Д. Ас?арова

 

rasm chizish va loy 
yoki
plastilindan narsa yasash;
 

qurilish materiallari bilan mashqlar bajarish;
 

musiqa mashg‘ulotlari;
 

jismoniy tarbiya mashg‘ulotlari.
 
Ta’limiy faoliyatlar 10-15 daqiqa davom etadi va ular shanba kunidan 
tashqari har kuni ertalab va kechqurun o‘tkaziladi. ta’limiy faoliyatlar bilan bir 
qatorda sayr vaqtida atrofdagi narsalarni kuzatish, harakatli va didaktik o‘yinlar 
rejalashtiriladi. ta’limiy faoliyatlarning katta qismi rivojlanishi bir xil darajada 
bo‘lgan bolalarni birlashtiruvchi kichik guruhlarda o‘tkaziladi. Batafsil tushuntirish 
va kattalarning 
yordam
ini talab qiladigan yangi materialdan foydalaniladigan 
ta’limiy faoliyatlar (masalan, yig`ma kartinalar 
yoki
yangi konstruktor, birinchi 
marta beriladigan mashg‘ulotlar) ana shunday o‘tkaziladi. Harakatlarining 
navbatiga rioya qilinadigan ta’limiy faoliyatlarda bolalar uncha ko‘p bo‘lmasligi 
kerak. Masalan, gimnastika asboblari bilan o‘tkaziladigan jismoniy tarbiya
mashg‘ulotlari, «Loto» tipidagi va nutqni rivojlantirish mashg‘ulotlari ana shunday 
bo‘ladi, bunda ayrim bolalar o‘z faolliklari bilan boshqalarini chetga surib 
qo‘yishlari mumkin. Ammo hayotning uchunchi yilida ta`limiy faoliyatlarning 
ayrim turlarini butun guruh bilan o‘tkazish ham mumkin, chunki bola xulq-atvor 
qoidalarini (butun e’tibor bilan tinglash, jim utirish) egallagan bo‘ladi, o‘z 
harakatlarini boshqa bolalar bilan muvofiqlashtira boshlaydi, kattalarning nutqi 
uning harakatini yo‘lga soladigan bo‘ladi. Bolalarning butun guruh bilan ayni 
vaqtda musiqa ta’limiy faoliyatlarini, harakatli o‘yinlarni, shuningdek bolalarning 
o‘zlari asosan tomoshabin bo‘ladigan ko‘rgazmali insenirovkalarni o‘tkazish 
mumkin. 
Ta’limiy faoliyat vaqtida tarbiyachining e’tiborini hech kim chalg‘itmasligi, 
xona jimjit bo‘lishi, halaqit berishi mumkin bo‘lgan hamma narsalar chetga olib 
qo‘yilishi kerak. Bolalarning mustaqil faoliyati bilan, ayniqsa, o‘yin bilan bog‘liq 
mashg‘ulotlar katta samara beradi. Masalan: musiqa mashg‘ulotlari, sensor 
rivojlanish ta’limiy faoliyat turlaridan foydalanish mumkin. Hayotning uchunchi 
yilida bolalarni o‘rgatish ko‘rgazmali tarzda olib boriladi. Ta’limiy faoliyatlar 
maktabgacha ta’lim tashkilotida o‘qitishning asosiy shaklidir. Ular maktabgacha 
ta`lim 
yosh
idagi hamma bolalar uchun majburiy; ular uchun dastur mazmuni 
belgilangan, kundalik rejimida doimiy vaqt ajratilgan, ularning qancha vaqt davom 

---

78 
etishi tayinlangan. Maktabgacha ta’lim tashkilotida ta’limiy faoliyatlar bolalarni 
maktabga tayyorlashda katta ahamiyatga ega. Bu ta’limiy faoliyatlarda bolalar 
o‘quv faoliyati ko‘nikmalari hosil qiladilar, ancha intizomli, uyushgan bo‘lib 
boradilar. Ularda barqaror diqqat, diqqatni bir narsaga qarata olish, irodaviy zo‘r 
berilish qobiliyati rivojlanadi. Tizimli o‘qish natijasida bilishga qiziqish paydo 
bo‘ladi. Bolalarni jamoada o‘qitish muayyan afzalliklarga ega: birgalikda ishda 
ular bir-birlariga faol ta’sir etadilar, tashabbus, fahm-farosat ko‘rsatish imkoniga 
ega bo‘ladilar. Bolalar oldilariga ko‘pchilikdan kuch-g‘ayrat talab qiladigan 
vazifalar qo‘yilganda birgalikdagi kechinmalar paydo bo‘ladi, jamoaviylik tuyg‘usi 
vujudga keladi Ekskursiyalar, rasm chizish, loy va plastilindan buyumlar yasash, 
qurish-yasashga oid ishlarni birgalikda bajarish, umumiy o‘yinlarda va musiqa 
mashg‘ulotlardagi raqslarda, harakatlarni rivojlantirish ta’limiy faoliyatlarida 
birlashish, badiiy adabi
yo
tni o‘qish tufayli yuzaga kelgan birgalikdagi kechinmalar 
– bularning hammasi inoq bolalar jamoasini vujudga keltirishda 
yordam
beradi 
hamda, jamoada yashash va ishlash ko‘nikmasi hosil qiladi. Ta’limiy 
faoliyatlardagi o‘qitish jarayonida bolalarda maktabga va o‘qishga qiziqish 
tarbiyalanadi, to‘g‘ri va xulq-atvor ko‘nikmalari, mas’uliyat hissi, ishchanlik, 
o‘zini tuta bilish, ishda zo‘r berish odati hosil qilinadi. Bolalarga kerakli bilim va 
malakalarni ta’limiy faoliyat jara
yon
ida, yangi pedagogik tehnologiya 
materiallaridan va tarbiyaning samarali metod usullaridan foydalanilsa, bolani 
yosh
, ruhiy fiziologik xususiyatlari inobatga olinsa, tarbiya berishning 
samaradorligi oshadi. Bolalar ta’limiy faoliyatlarning turli xil ko‘rinishlarini 
egallashlari orqali, 
yosh
lari o‘sib borishi davomida maktabga bo‘lgan qiziqishlari 
ham o‘sib rivojlanib boradi. Buning natijasida ular maktabda ham hech qiynalmay 
o‘qib, rivojlanishni davom ettirib boradilar.