Турли муддатда тайёрланган қаламчаларни кўчатларни ўсиш
динамикасига таъсири
Кўчатларни ўртача баландлиги, см
Вегетация охири
29. 09.
Қаламчалар
тайёрлаш муддати
20, 05
16, 06
18, 07
18, 08
Кўчатлар
баландлиги
см
Кўчатлар
диаметри
мм
Кўчатлар
нинг сақ
ланиши
%
Кузда тайёрланган
ва экилган
қаламчалар
10,7±1,13 16,1±2,0 33,7±4,32 77,0±4,32 83,3±10,8 5,0±0,57 38
%
Кузда тайёрланиб
тупроққа кўмилган
ва баҳорда экилган
қаламчалар
21,5±1,47 42,5±3,84 82,1±4.77 132.9±3.72
166,7±7,35 10,2±0,47 88
%
Баҳорда
тайёрланиб
экилган
қаламчалар
19,0±1,75 40.8±3,77 76,1±6,00 104,1±2,90
137,7±7,28 8,8±0,48 64
%
Тадқиқотлар қаламчалар узунлиги ва кўчатларни каллюс олиш ва илдиз шакллантириши,
сақланиши ва ўсиш кўрсаткичлари орасида боғлиқлик борлигини кўрсатди: қаламча қанчалик узун бўлса,
кўчатларни илдиз олиши, сақланиши, ва ўсиши шунчалик юқори бўлди. 30 см ли қаламчалардан
ўстирилган кўчатлар вегетация охирида 179,8±10,09 см баландликка ва 11,1±0,69 мм диаметрга эга
бўлдилар, 15 см ли қаламчаларда бу кўрсаткичлар 112,7±13,9 см ва 6,8±0,73 мм ни ташкил этди.
2-жадвал
Қаламчалар узунлигини кўчатларни ўсиш динамикасига таъсири
Кўчатларни ўртача баландлиги, см
Вегетация охири
29. 09.
№
Қаламча
узунлиги
см
20, 05
16, 06
18, 07
18, 08
Кўчатлар
баландлиги
см
Кўчатлар
диаметри
мм
Кўчатлар
нинг
сақланиши%
1 15-см 11,3±1,46
25,9±2,80 45,3±5.56 80,3±2,94 112,7±13,9 6,8±0,73
42
2 20-см 13,4±1,87
28,8±3,67 55,2±4,66 94,1±3,91 148,7±12,5 9,9±0,71
46
3 25-см 20,6±1,45
48,2±2,85 88,5±4,77
117,5±3,44 175,0±9,2 9,2±0,44
72
4 30-см 19,1±1,82
44,2±3,84 96.6±6,76
129,7±4,52 179,8±10,09
11,1±0,69 88
Олинган тадқиқотлар натижалари шуни кўрсатдики қаламчаларни кузда (ноябрь охири
декабрнинг 1-декадасида) тайёрлаш ва қишга тупроққа кўмиб қўйиб, баҳорда экиш яхши натижаларни
берди. Баҳорда яъни дарахтлар танасида шира юришидан олдин март ойининг биринчи декадасида
тайёрланиб экилган қаламчаларнинг ўсиши ва вегетация охирида сақланиши даражаси ҳам юқори, лекин
кузда тайёрланиб кузнинг ўзида экилган қаламчаларнинг ўсиш кўрсаткичлари ва вегетация охиридаги
сақланиши қониқарсиз даражада эканлигини кўрсатди.
Ушбу кўрсаткичлардан келиб чиққан ҳолда кузда тайёрланган ва баҳорда экилган ҳамда баҳорда
(март ойида) тайёрланиб экилган қаламчалар асосида кўчатзорлар барпо этиш имкони мавжудлигини
кўрсатмоқда. Етиштирилган кўчатлар асосида йўқолиб бораётган маҳаллий навларни, биохилма-хилликни
сақлаш, уларни келажак авлодга етказиш, ушбу шакллар асосида жийдазор боғлар барпо этиш, аҳолини
шарқ жийданинг сервитамин мевалари билан таъминлаш имкониятларини яратади.
Do'stlaringiz bilan baham: |